Полоний

**Элементсен периодла тытăмĕ**
H																	He
Li	Be											B	C	N	O	F	Ne
Na	Mg											Al	Si	P	S	Cl	Ar
K	Ca	Sc	Ti	V	Cr	Mn	Fe	Co	Ni	Cu	Zn	Ga	Ge	As	Se	Br	Kr
Rb	Sr	Y	Zr	Nb	Mo	Tc	Ru	Rh	Pd	Ag	Cd	In	Sn	Sb	Te	I	Xe
Cs	Ba	*	Hf	Ta	W	Re	Os	Ir	Pt	Au	Hg	Tl	Pb	Bi	Po	At	Rn
Fr	Ra	**	Rf	Db	Sg	Bh	Hs	Mt	Ds	Rg	Cn	Nh	Fl	Mc	Lv	Ts	Og

	*	La	Ce	Pr	Nd	Pm	Sm	Eu	Gd	Tb	Dy	Ho	Er	Tm	Yb	Lu
	**	Ac	Th	Pa	U	Np	Pu	Am	Cm	Bk	Cf	Es	Fm	Md	No	Lr

Полони —

Po	84
[209]
6s²6p⁴
Полони

Полони (лат. Polonium ), 84 атом номерлĕ хими элеменчĕ. Атом масси [209]; Po тесе паллă тăваççĕ.

Истори

Элемента1898-мĕш çулта Пьерпа и Мария Кюри уран тăпринче тупнă. 1910-мĕш çулта чи малтанхи 0.1 мг уйăрнă. Мария Склодовская-Кюрин тăван çĕршывĕ - Польша (лат. Polonia) халаласа ятне панă.

Пахалăхĕсем

Полони — çемçе шурă-кĕмĕл тĕслĕ радиохастар металл. Полони металĕ сывлăшра хăвăрт кислородпа реакцине кĕрет. Полони диоксичĕпе (РоО₂)_x монооксичĕ РоО пурри паллă. Галогенсемпе çыхăнса тетрагалогенсем пулаççĕ. Йӳçĕксемпе хутшăнсан шупка тĕслĕ катиносем Ро²⁺ пулаççĕ:

Ро + 2HCl → PoCl₂ + Н₂↑.

Полнини HClпа магни пур чухне хутăшсан полоноводород пулать:

Ро + Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂Po,

Пӳлĕм температуринче вăл шĕвек (−36,1рен 35,3 °C таран)

Полони изотопĕсем

Тĕп статья: Полони изотопĕсем

206 çул пуçламăш тĕлне полонин 188тан 220 таран масса числоллă 33 изотоп пурри паллă. Унсăр пуçне 100 метастабиллă изотоп пуррине пĕлĕççĕ. Чи нумай пурăнакан изотопĕсен ²⁰⁹Po тата ²⁰⁸Po çурма аркану тапхăрĕ - 102 тата 2,9 çул. Уранпа тори кил-йышĕсене кĕрекен изотопĕсен хăйсен ячĕсем пур, хальхи вăхăтра вĕсене кивелнĕ тесе шутлаççĕ.

Изотоп	Ячĕ	Палăртни	Радиохастар кил-йыш
²¹⁰Po	Ради F	RaF	²³⁸U
²¹¹Po	Актини C'	AcC'	²³⁵U
²¹²Po	Тори C'	ThC'	²³²Th
²¹⁴Po	Ради C'	RaC'	²³⁸U
²¹⁵Po	Актини A	AcA	²³⁵U
²¹⁶Po	Тори A	ThA	²³²Th
²¹⁸Po	Ради A	RaA	²³⁸U

Гигена нормативĕсем

Объект	Документ	Пĕлтерĕш
Ӗçмелли шыв	НРБ-99/2009	0.11 Бк/л
Сывлăш _нас	НРБ-99	0.034 Бк/м³
МЗА	НРБ-99	10 кБк

Каçăсем

Полони Webelements çинче
Полони хими элеменчĕсен вулавăшĕнче 2013 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче архивланӑ.

Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.