Википеди:Кун пулăмĕсем:Раштав уйăхĕ

Чӳк — Раштав — Кăрлач
Тн	Ыт	Юн	Кç	Эр	Шм	Вр
	1	2	3	4	5	6
7	8	9	10	11	12	13
14	15	16	17	18	19	20
21	22	23	24	25	26	27
28	29	30	31
Эрнери кун ячĕсене 2009 çул валли кăтартнă

Ку Википеди уйрăма кунпа çыхăннă пулăмсене çутатса кăтармашкăн йĕрекеленĕ.

Раштав, 1

• СПИДпа кĕрĕшмелли пĕтĕм тĕнчери кун.
• 2005 — Пермь облаçĕпе Коми-Пермяк автономлă округĕ пĕрлештернĕ май Пермь Енне йĕркеленĕ.

Йăм-хĕрлĕ сĕмлĕ этюд

• 1640 — Лиссабонра патша керменне туртса илнĕ те Ибери унине чĕрсе пăрахнă
• 1879 — халăх кăмăлĕ ушкăнĕ Мускав çумĕнче свита пуйăсне сирпĕтнĕ
• 1887 — Шерлок Холмс (капăрл.) пирки пĕрремĕш кĕнеке пичетрен тухать
• 1887 — Тимухха Хĕветĕрĕ, чăваш чĕлхине тĕпчекенĕ çуралнă
• 1924 — Эстонире Раштавăн пĕрремĕшĕнчи пăлхавĕ пуçланнă
• 1937 — Егоров Валерий Петрович, литературовед, публицист çуралнă
• 1959 — Антарктика пирки килĕшӳ хучĕ çине алă пуснă
• 1960 — Гамбургра вут-кăвар тунăшăн Пол Маккартнипе Пит Беста аресленĕ
• 1989 — рим паппин совет тĕпсекĕпе пĕрремĕш хут тĕл пулни
• 1991 — Украинăри пĕрремĕш президент суйлавĕсем тата Пĕтĕм Украинăри ирĕклĕх референдумĕ иртнĕ

Раштав, 2

Наполеона императора лартни, Давидăн сăрăллă ӳкерчĕкĕ çинче.

• 1804 — Парисри Турă амăшĕн соборĕнче Наполеона кăшăллани(капăрл.)
• 1805 — вырăс тата австри çарĕсем Аустерлиц çапăçăвне выляса янă
• 1823 — Джеймс Монро президент АПШ конгресне чĕнсе каланă
• 1920 — Турципе Эрмени хушшинчи Александрополь килĕшĕвне алă пуснă
• 1938 — Александров Анатолий Александрович, чăваш политикĕ çуралнă.
• 1942 — пĕрремĕш тĕрĕслевлĕ вĕçĕ-вĕç йĕтре реакцийĕ (Манхэттен проекчĕ) иртнĕ
• 1943 — Бари портĕнче люфтваффе советсен тăмарĕсен карапĕсене бомбăсемпе аркатнă
• 1956 — «Гранма» яхта Куба çыранне Че Геварăпа Фидель Кастрăна çитернĕ
• 1971 — ултă арап эмирачĕ федераци патшалăхне пĕрлешĕннĕ

Раштав, 3

Юрист кунĕ (Раççей)

• 1564 — Хаяр Йăван патша кил вырăнне (резиденци) Мускавран Александр слободине куçарать
• 1775 — Джон Пол Джонс «Альфред» карапĕ çинче Континент ялавне çĕклет
• 1829 — Золотницкий Николай Иванович, чăваш чĕлхи пĕлĕвĕн никĕсне хываканĕ, тĕпчевçи, этнографĕ çуралнă
• 1904 — Лик обсерваторинче Юпитерăн паллă пулман Гималиа спутникне тупаççĕ
• 1906 — Пиктемир Николай Никитич, чăваш сăвăçи, тăлмачи çуралнă.
• 1912 — Пĕрремĕш Балкан вăрçи: турккă тата грек флочĕсем Дарданеллă çумĕнчи çапăçăвĕнче вăрçнă
• 1947 — Бродвейре Теннесси Уильямсăн «„Ĕмĕт“ трамвай» пьесине лартнă
• 1966 — Паллă мар салтакĕн вил тăприне чаплăн Кремль хӳмине пытарнă (капăрл.)
• 1967 — Кристиан Барнард пĕрремĕш чĕрене куçарса латнă операцине тунă
• 1984 — Бхопалри пестицид заводĕнче метилизоцианат юхса тухнипе 3800 çын ытла сарăмсăр вилнĕ

Раштав, 4

Венера Хĕвел дискĕн тĕлĕпе иртни

• 1639 — Джереми Хоррокс пĕрремĕш Венера Хĕвел дискĕпе иртнине (капăрл.) сăнанă
• 1674 — Жак Маркетт Европăран куçса килнĕскерсен пĕрремĕш пурăнан вырăнне хальхи Чикаго тĕлĕнче йăва çавăрнă
• 1676 — Скон вăрçи: Лунд патĕнче шведсем дансене çапса аркатнă
• 1829 — Уильям Бентинк Индире тăлăх арăмсене çунтарса яма чарнă
• 1872 — Атлантика океанĕнче экипаж пăрахса хăварнă «Мария Целеста» карапа тĕл пулнă
• 1948 — СССРта ЭШМăн патентне панă
• 1976 — ВАР президенчĕ Бокасса патша кăшăлне тăхăннă
• 1980 — анкăлсен Led Zeppelin рок-ушкăнĕ саланнă

Раштав, 5

Рейхстаг

• 1484 — папа Иннокентий VIII Германире «тухатмăшсене тытма» йыхравланă.
• 1894 — Рейхстагăн (капăрл.) никĕсне пĕрремĕш чула хунă.
• 1926 — Эйзенштейнăн «Броненосец Потёмкин» фильмĕн премьери.
• 1931 — Мускавра Çăлавçă Христос храмне сирпĕнтернĕ.
• 1936 — СССР сталин конституцине йышăннă.
• 1941 — совет çарĕсен Мускав патĕнчи хирĕçле тапăнăвĕ пуçланнă.
• 1952 — Лондона «асла тăман» хупăрланă.
• 1957 — «Ленин» атомлă пăрçĕмрене шыва антарнă.
• 2009 — Пермь хулинчи «Уксак лаша» клубĕнче вут-кăвар хыпса тухнă.

Раштав, 6

Вашингтон монуменчĕ

• 1492 — Колумб карапĕсем Гаити утравĕн çыранне тăнă.
• 1534 — Себастьян де Белалькасар Кито хулана никĕс хывать.
• 1741 — кермен пăтăрмахĕпе раççей астулне Петĕрĕн Елисаветти йышăнать.
• 1865 — АПШ-ра чуралăха пăрахăçланă.
• 1884 — Вашингтон монументне (капăрл.), туса лартнă хыççăнах тĕнчери чи çӳллĕ çурт-йĕр.
• 1895 — Ефремов Николай Сидорович, чăваш драматургĕ çуралнă.
• 1908 — Краснов-Кĕçĕнни Григорий Иванович, чăваш сăвăçĕ, прозăçи çуралнă.
• 1917 — хăват сирпĕнӳ Галифаксăн портне çĕмĕрнĕ.
• 1921 — Ирландин ирĕклĕхне шанăç паракан Анкăл-ирланд килĕшĕвне алă пуснă.
• 1997 — Раççей СÇВ вăрçă-транспорт самолёчĕ Ан-124 Иркутскра пурăнан çурт çине ӳкнĕ.

Раштав, 7

Кăвак мрамор

• 1732 — Конгрив пьесин спектклĕпе Ковент-Гарден патшалăх театрĕ уçăлнă
• 1926 — Франц Кафкăн вилнĕ хыççăн «Кермен» романне пичетленĕ
• 1941 — Пёрл-Харбора япунсем атакăланă
• 1949 — Китай Республикин правительстви Нанкинран Тайбэйа куçать
• 1965 — Павел VI папăпа çут тĕнче патриархĕ Афинагор пĕр-пĕринпе пĕрле 1054 çулхи анафемăна пĕтернĕ
• 1972 — «Аполлон-17» космос карапĕн экипажĕ «Пĕчĕк кăвак чăмăрне» (капăрл.) çапса илнĕ
• 1975 — Индонези Хĕвел тухăç Тимора тапăнса кĕрет
• 1988 — Эрменири çĕр чĕтренĕвĕ пĕтĕмпех Спитак хулине аркатнă

Раштав, 8

Клифтон кĕперĕ

• 1603 — Италири ватăран та ватă пурин валли те вулавăш уçăлнă
• 1854 — Католицизм чиркĕвĕнче çылăха кĕмесĕр йывăр çын пулас догмата официаллă йышăннă
• 1861 — А. И. Куза Румыние йĕркелени пирки хыпарланă
• 1864 — Бристоль çумĕнчи Клифтон кĕперне (капăрл.) эксплуатацине кĕртнĕ
• 1941 — холокост: Кульмхоф концлагерĕнче поляк еврейĕсене пĕтерме тытăннă
• 1953 — Д.Эйзенхауэр ПНЙ ТА «Атом тĕнчешĕн» калаçупа тухнă
• 1991 — Беловежа килĕшĕвĕпе ИПТ йĕркеленĕ
• 2003 — Кускора Кăнтăр Америка нацисен пĕрлешĕвĕ йĕркеленнĕ

Раштав, 9

Лёвен çумĕнчи Аренберг керменĕ

• 1425 — Мартин V папа Бельгири ватă Католици Лёван университетне йĕркелет (капăрл.)
• 1824 — Аякучо патĕнче Перу ирĕклĕхĕшĕн кĕрешекен пăлхавçăсем çĕнтернĕ
• 1903 — Франци парламенчĕ пĕр сасăллă пулса хĕрарăмсене суйлавсенче сасăлама права парас саккун проектне хирĕçленĕ
• 1905 — А. Бриан инициативипе Францире чиркĕве патшалăхран уйăрас саккуна йышăннă
• 1968 — Дуглас Энгелбарт хăйĕн лабораторинче шутласа кăларнă компьютер шăшипе гипертекста ĕçлеттерсе кăтартнă
• 1990 — Лех Валенса Польшăн пĕрремĕш пĕтĕм халăх суйланă президенчĕ пулса тăрать
• 2005 — Лондонра эксплуатацирен юлашки «Рутмастерсене» кăларнă
• 2006 — мускав наркологи пульницинчи вут-кăвар тухни, 45 çын сарăмсăр вилнĕ

Раштав, 10

Çын правин кунĕ

Мартин Лютер Кинг

• 1508 — Венеципе кĕрешме Камбри лигине туса хунă
• 1520 — Мартин Лютер (капăрл.) халăх умĕнче папăн Exsurge Domine буллине çунтарса янă
• 1901 — пĕрремĕш Нобель парнисене панă
• 1930 — франци влаçĕсем çур ĕмĕрлĕхе Л. Бунюэлĕн «Ылтăн ĕмĕр» фильмне кăтартма чарнă
• 1936 — анкăл монархĕсенчен пĕрремĕш Эдуард VIII хай ирĕкĕпе астулран хăтăлнă
• 1941 — Кăнтăр Китай тинĕсĕнче британсен «Уэльс тикки» линкорĕпе «Рипалс» йĕрлев крейсерне шыва путарнă
• 1948 — ПНЙ Теп АссамблейиÇыннăн пĕтĕмĕшле правин декларацине йышăннă
• 1997 — Казахстанăн тĕп хулине Акмола хулана куçарнă (капăрл.)

Раштав, 11

Грозный хулинчи аркатнă президент керменĕ

• 1618 — Мускав патшалăхĕпе Речь Посполитая хушшинчи Деули тăнăçлăхĕ.
• 1659 — Курлянди Тобаго утравне голландсене панă.
• 1868 — çуракан пульăсемпе усă курма чараслăх Петербург декларацийĕ.
• 1927 — китай коммунисчĕсем Гуанчжоу хулана çĕнсе илнĕ.
• 1931 — Аслă Британи хăйĕн доминионĕсен суверенитетне çирĕплетсе пĕлтерет.
• 1946 — ПНЙ çумĕнче ЮНИСЕФа туса хунă.
• 1964 — Че Гевара ПНЙ Тĕп ассамблейи умне тухса калаçать.
• 1994 — Пĕрремĕш чечен вăрçи (капăрл.) пуçланнă.

Раштав, 12

Раççей Федераци Конституцин кунĕ

Мона Лиза

• 627 — Иракли Ниневи патĕнче Сасансене çĕнтерет
• 1408 — Люксембург Сигизмунчĕ Вĕрçĕлен орденĕ пуçарса янă
• 1531 — Гваделупăри Мари хĕр пĕрремĕш хут халăх умне тухнă
• 1911 — Британи Индин тĕп хулине Калькуттаран Делине куçарнă
• 1913 — Флоренцире вăрланă «Мона Лиза» (капăрл.) ĕçе тепĕр икĕ çултан тупнă
• 1915 — китай президенчĕ Юань Шикай хăйне император тесе пĕлтернĕ
• 1936 — Сиань инциденчĕ: Чан Кайшине хăйĕн генералĕсем аресленĕ
• 1939 — Хĕллехи вăрçă: совет çарĕсем Толваярви патĕнче çапăçăва выляса янă

Раштав, 13

Тридент соборĕ

• 1545 — Реформацие хирĕççисем Тридент соборне пуçтарăннă
• 1922 — Кавказ Лешьен СФСРне йĕркеленĕ
• 1937 — Нанкинри япон вăрçа çыннисен йĕксĕк ĕçĕсем
• 1959 — Макарий III архиепископа Кипр Республикин пĕрремĕш президентне суйланă
• 1967 — грексен патши Кустантин II влаçрен хура полковниксене хăтарма хăтланнă
• 1981 — Войцех Ярузельский ПХРта вăрçă тăрăмне кĕртнĕ
• 1989 — ЛДСС туса хунă
• 2006 — юлашки кӳлĕ дельфинĕсем вилнĕ пирки пĕлтернĕ

Раштав, 14

Финн патша кăшăлĕн макечĕ

• 1896 — Глазгора тĕнчере виççĕмĕш метрополитенăн çĕр айĕнчи системи ĕçлеме тытăннă
• 1900 — квант теорийĕ çурални: Макс Планк хăй ячĕпе чысланă формулăна халăха пĕлтернĕ
• 1911 — Руаль Амундсен Çĕр кун-çулĕнче пĕрремĕш Кăнтăр полюсне çитнĕ
• 1918 — Гессен-Кассель Фридрих Карлĕ финн патша кăшăлĕнчен (капăрл.) хăтарма ыйтнă
• 1939 — СССРа Нацисен Лигинчен Хĕллĕхи вăрçăна пирки кăларнă
• 1943 — СССР патшалăх гимне йышăннă
• 1995 — Дейтон килĕшĕвĕсем хыççăн Босни вăрçи вĕçе тухать
• 2004 — тĕнчери чи çӳллĕ транспорт кĕперĕ Мийо виадукĕ уçăлнă

Раштав, 15

Пушкин çурчĕ

• 1467 — Баи патĕнчи çапăçу: Аслă Стефан Матвей Корвин тапăнса кĕнине каялла тавăрнă
• 1791 — АПШра Конституцине вуннă тӳрлетӳ кĕртнĕ
• 1868 — Хоккайдора Азире Çĕнĕ саманари пĕрремĕш — Эдзо республикине йĕркеленĕ
• 1877 — Томас Эдисон фонографа ăслав патентне туяннă
• 1905 — Петербургра Пушкин çуртне (капăрл.) уçнă
• 1939 — Атлантăра «Унесённые ветром» фильмăн пĕрремĕш куравĕ иртнĕ
• 1941 — холокост: пин-пин еврее Дробица Çырĕнче, Харьков патĕнче, персе пăрахнă
• 1967 — Хĕвел анăç Виргинипе Огайона çыхăнтаракан Кĕмĕл кĕпер ишĕлнĕ, 46 çын пĕтнĕ

Раштав, 16

Казахстанăн ирĕклĕх кунĕ (1991)

Ли Сунсинăн палăкĕ

Ли Сунсинăн палăкĕ

• 755 — Ань Лушань хăйĕн çарне Чанъань çине ярать
• 1598 — Имджи вăрçи: Ли Сунсин (капарл.) япон флотне Норянчжин патĕнче çĕмĕрнĕ (en)
• 1761 — Çичĕ çул вăрçи: П. А. Румянцевăн çарĕсем Кольберг карманне ярса илнĕ
• 1773 — «Бостонра чей ĕçнипе» Американ революцийĕ пуçланать
• 1899 — «Милан» итал футбол клубне йĕркеленĕ
• 1907 — Аслă шурă флот тĕнче тавра шывпа çӳренĕ
• 1966 — Пекинра «Мао Цзэдун цитатникне» пичетленĕ
• 1986 — казах çамрăкĕсем Алма-Атара

пăлханнă

Раштав, 17

Хĕллехи керменри вут-кăвар

• 1600 — Аслă Генрих Медичи Мариипе пĕрлешнĕ
• 1637 — Амакуса Сиро япон христианĕсене пăлхава кĕртнĕ
• 1777 — Франци АПШ суверенитетне йышăннă
• 1837 — Петербургра Хӗллехи кермен çунса кайнă (капăрл.)
• 1903 — самолётпа историре пĕрремĕш вĕçев
• 1926 — пĕрремĕш мĕнпур раççей халăх çыравĕ
• 1996 — террористсем Лимăри япон элчелĕх çуртне ярса илнĕ
• 1999 — Венесуэлăри шыв иллипе лăкăр юхнипе 30000 çын пĕтнĕ.

Раштав, 18

«Сапсан»

• 1892 — Мариус Петипа Чайковскин «Щелкунчик» балетне лартнă
• 1940 — Виççĕмĕш райхра «Барбаросса» планне çирĕплетсе йышăннă
• 1966 — Сатурнăн Эпиметей спутникне тĕпчесе тупнă
• 2006 — Norsk Hydro тата Statoil нефть тупашлав компанисене пĕрлештерме йышăннă
• 2009 — Раççейре эксплуатацие пĕрремĕш хăвăрт çӳрекен электропуйăссене (капăрл.) ĕçĕ кĕртнĕ

Раштав, 19

Венсен карманĕ

• 1652 — Фронда: Рец кардинала тытса Венсен карманне (капăрл.) хупнă
• 1783 — Уильям Питт 24 çулта британ кун-çулĕнчечи çамрăк премьер-министрĕ пулса тăнă
• 1843 — Чарльз Диккенсăн «Раштав юрри» çутта тухать
• 1961 — Инди Даман и Диу португал колонине аннексиленĕ
• 1967 — австрали премьер-министрне Гарольд Холта хыпарсăр çухалнăскер тесе пĕлтернĕ
• 1984 — Аслă Британипе Китай Гонконга иккĕмĕшне пама килĕшнĕ
• 1986 — М. С. Горбачёв, Чулхулана А. Д. Сахаров патне шăнкăравласа унăн ссылки вĕçленнĕ пирки хыпарланă
• 1997 — курава Джеймс Кэмеронăн «Титаник» XX ĕмĕрти чи кассăллă фильмĕ тухнă

Раштав, 20

Хăрушсăрлăх органĕсен ĕçтĕшĕн кунĕ (Раççей)

• 1699 — I Петĕр Çĕнĕ çула авăнăн 1-мĕшĕнчен кăрлачăн 1-мĕшне куçарас хутай кăларнă
• 1917 — контрреволюципе саботажа хирĕçле кĕрешекен Пĕтĕм Раççейри ятарлă комиссие йĕркеленĕ
• 1938 — СССР-та ĕçлев кĕнекине кĕртнĕ
• 1987 — «Донья Пас» филиппин паромĕ шыва путнă, 4375 яхăн çын пĕтнĕ
• 1996 — NeXT компани Apple Computer пĕрлешнĕ, Mac OS X тума тытăннă
• 1999 — Португали Китай Халăх Республикине Макаона панă
• 2000 — Аслă Британи парламенчĕ медицина тĕллевĕпе кăна клонлассине ырланă

Раштав, 21

Кадр из трейлера к «Белоснежке»

• 1192 — Таса çĕртен таврăннă чухне Ричард Арăслан Чĕри Австри Леопольчĕ патне тыткăна лекет
• 1602 — женевсем Карл Эммануил I савой тăрăмĕн каçхи тапăнăвне каялла тавăрнă
• 1899 — çутта «Огонёк» журналăн пĕрремĕш номерĕ тухать
• 1913 — Артур Уинн пĕрремĕш классика кроссвордне хатĕрлет
• 1937 — Уолт Дисней (капăрл.) халăха историре пĕрремĕш тулли метрлă мультфильма кăтартнă
• 1958 — Шарль де Голль Франци президенчĕ пулса тăрать
• 1988 — ливи çыннисем Шотланди вĕçекен Boeing-747 самолёта сирпĕнтерсе янă

Раштав, 22

Энергетик кунĕ

Ан дер Вин театрĕ

• 1807 — Томас Джефферсон ыйтнипе АПШ Конгресĕ урăх патшалăхсемпе суту-илӳ тума чарнă
• 1808 — Венăри Ан дер Вин театрĕнче (капăрл.) Бетховенăн Пиллĕккĕмĕш симфонин премьери иртнĕ
• 1847 — Абд аль-Кадир Жюшо де Ламорисьер ертсе пынă францисене парăннă
• 1894 — Альфред Дрейфуса юриех айăпласа Шуйттан утравĕ çине янă
• 1944 — Вьетнама япон окупацинчен хăтарма Вьетнам халăх çарне йĕркеленĕ
• 1989 — Германи пĕрлешĕнĕвĕ: 28 çул хушшинче пĕрремĕш ăстрăм Бранденбург хапхи витĕр ирĕккĕн тухма юранă

Раштав, 23

Японире Император çуралнă кунĕ

Винсент Ван Гог

• 962 — ромейсем Никифор Фока ертсе пынипе Алеппона туртса илнĕ
• 1888 — Винсент ван Гог (капăрл.) хăйĕн хăлхине касса илнĕ те проституткăна парнеленĕ
• 1947 — Bell Laboratories-ре биполярлă транзистора кăтартнă
• 1958 — япон тĕп хулин чаплă палли пулса тăнă Токио телетурулне эксплуатацие кĕртнĕ
• 1966 — итал экранне «Лайăхскер, япăхскер, усалскер» спагетти-вестерн тухать
• 1972 — Никарагуа тĕп хулине çĕр чĕтренĕвĕ аркатнă, темиçе пин çын пĕтнĕ
• 1986 — «Вояджер» пĕрремĕш пĕр чарăнмасăр çĕр чăмăрĕ тавра вĕçнĕ

Раштав, 24

Раштав сочельникĕ, григорий календарĕпе

Ҫӗр тухни

• 1777 — капитан Кук тĕнчери чи пысăк атолла уçнă
• 1790 — вырăс çарĕсем, Александр Суворов ертсе пынипе Измаила çĕнсе илнĕ
• 1818 — Мариапфар чиркӳ прихутĕнче пĕрремĕш ăстрăм «Лапкă каç» раштав гимне юрланă
• 1871 — Каирта Вердин «Аида» оперин тĕнче премьери иртнĕ
• 1914 — Пĕрремĕш Тĕнче вăрçинчи Раштаври лăпкăлану
• 1925 — Алан Милнăн Винни-Пух пирки пĕрремĕш калавне пичетленĕ
• 1968 — Уильям Андерс астронавт Уйӑх орбитинчен Ҫӗрӗн фотоӳкерчӗкне туса илнӗ (капăрл.).

Раштав, 25

Христос Раштавĕ, Григорий календарĕпе.

Раштав курнăçăвĕ

• 800 — Таса Петĕр базиликинче Лев III Аслă Карла рим императорĕ пулма кăшăлланă
• 1100 — Вифлеем Христос Раштавĕн базиликинче Булон Болдуинне пĕрремĕш Иерусалим патши пулма кăшăлланă
• 1223 — Ассизи Францискӗ, чăнлава тăнласан, Греччора историре пĕрремĕш вертеп кăтартăвне (капăрл.) панă
• 1902 — Солодовников опера театрĕнче «Кащей Бессмертный» оперăн тĕнче премьерине кăтартнă
• 1950 — Вестминстер аббатлăхĕнчен шотланд патшисен кăшăлу чулне вăрласа кайнă
• 1979 — совет çарĕсен контингентне Афганистана кĕртнĕ
• 1991 — Миxаил Горбачёва, пĕрремĕш, çаплах юлашки СССР президентне, ĕç вырăнĕнчен хăтарнă
• 2003 — Европа космос агентстви «Бигль-2» анса лармалли модулĕпе çыхăну çухатнă

Раштав, 26

Декабристсем Сенат лапамĕнче

• 1606 — «Лир патша» трагедие пĕрремĕш лартнă
• 1790 — Людовик XVI «Чун-чĕм гражданĕсен тытăмлăхне» ырланă
• 1806 — Тăваттăмĕш коалицин вăрçи: вырăссемпе французсем Голыминпа Пултуск патĕнче çапăçнă
• 1825 — декабрист-офицерсем Сенат лапамне (капăрл.) хăйсен салтакĕсене ертсе тухнă
• 1941 — Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи: Керчь-Феодоси десант операцийĕ тапраннă
• 1991 — СССР Аслă Канашĕ СССР арканнă пирки пĕлтерет
• 2003 — Авалхи Бам çĕр чĕтренӳре арканнă
• 2004 — историри халиччен пулман çав тери чылай вилĕм кӳнĕ çĕр чĕтренĕвĕ

Раштав, 27

Аббатлăх театрĕ

• 1513 — Бургос саккунĕсем испансемпе индейсем хушшинчи хутшăнусене йĕркелесе янă
• 1703 — Испан кăнарлăхĕшĕн кĕрешни: Англипе Португали эрехпе тĕртнĕ пусмана пошлинăсăр сутса-илес килĕшӳ тунă
• 1831 — Чарльз Дарвин тĕнче тавра çӳрес тĕллевпе «Бигль» карапĕн борчĕ çине хăпарнă, ун хыççăн эволюци теорийĕ çуралать
• 1903 — Август Грегорипе Уильям Йейтсăн пьесин премьерипе Дублинра Аббатлăх театрĕ (капăрл.) уçăлнă
• 1918 — Ян Падеревский пианист хăйĕн хӳрӳ калаçăвĕпе Аслă Поляк пăлхавне чĕртсе янă
• 1923 — Намба Дайсукэ çамрăк коммунист Хирохито япун тиккĕ-регентне вĕлерме тăнă
• 1960 — The Beatles Англире пĕрремĕш ăстрăм пултарулăхне кăтартнă
• 1979 — Афган вăрçи: совет спецназĕн ушкăнĕ Амин керменне штурмланă.

Раштав, 28

Клод Моне, Капуцинсен бульварĕ

• 1612 — Галилей тĕнчере пĕрремĕш Нептун планетăна, пĕр вырăнта тăракан çăлтăр тесе асăрханă
• 1832 — Джон Кэлхун первым из АПШ вице-президенчĕсенчен пĕрремĕшĕ хăйĕн ирĕкĕпех ĕç вырăнĕнчен тухать
• 1835 — Флоридăри американсене атакăласа Оцеола вăрçă çулĕ çине тăрать
• 1895 — Люмьер тăвансем Капуцинсен бульварĕнче (капӑрл.) кафере синематографăн пĕрремĕш сеансне иртернĕ
• 1908 — Мессинăри çĕр чĕтренĕвĕнче темиçе вуннă пин сицилиан пĕтнĕ
• 1935 — Павел Постышев парти ĕçченĕ «Правда» хаçатăн страницисенче совет ачисене ёлкăна тавăрма сĕннĕ
• 1973 — Парисре «Архипелаг ГУЛАГ» роман-тĕпчеве пичетлеме тытăннă.
• 1999 — Сапармурат Ниязова пурнăç тăршшипех Туркмени президенчĕ пулма çирĕплетнĕ

Раштав, 29

HMS Warrior

• 1610 — «Юнлă графиня» ĕçĕпе тăрмашакан детективсем ăна Чахтице керменӗнче çынсене асаплантарнă чухне тытаççĕ
• 1845 — АПШ Техас Республикине аннексиленĕ
• 1857 — Иккĕмĕш опиум вăрçи: анкăл тата франци çар çыннисем Кантона йышăннă
• 1860 — Блэквелре HMS Warrior — тĕнчере пĕрремĕш пĕтĕмпех металран тунă броненосеца (капăрл.) — шыва антарнă
• 1923 — Владимир Зворыкин турăшскопа патентлас тесе шутланă
• 1930 — Мухаммад Икбал Британ Ĕнчин çурçĕр-анăçĕнче мăсăльман патшалăхне никĕслес тесе сăмах пуçлать
• 1981 — Рональд Рейган СССР хирĕçле экономика санкцисене кĕртет
• 1996 — 36 çул хĕрнĕ Гватемалăри граждан вăрçи кĕрешекенсем çураçнипе вĕçленет

Раштав, 30

Юстиниан Сан-Виталри мозаика çинче

• 533 — Дигестсемпе Юстинианăн институцисем (капăрл.) ĕçе кĕнĕ
• 1066 — мăсăльман Гранадăра еврейсене тустарнă
• 1806 — Осман империйĕ Раççей империне хирĕçле вăрçăпа тухнă
• 1812 — Раççейпе Прусси пĕр-пĕринлĕ нейтралитет пирки килĕшнĕ
• 1921 — Чикагора Прокофьевăн «Любовь к трём апельсинам» оперин тĕнчери премьери иртнĕ
• 1922 — РСФСР, БССР, УССР тата КСФСР СССРа пĕрлешĕннĕ
• 1947 — Михай I румын астулĕнчен хăтăлнă
• 2004 — «Республика Кроманьон» çĕрлехи клубри вут-кăвар (Буэнос-Айрес), 194 çын пĕтнĕ

Раштав, 31

Çĕнĕ çул фейерверкĕ

• 1621 — Бетлен Габорпа Фердинанд II императорĕ хушшинчи Никольсбург килĕшĕвĕ
• 1741 — Раççейре ятарлă ĕлкеллĕ тата ялавлă Лейб-кампание йĕркеленĕ
• 1898 — Мускав — Петербург телефон йĕрне уçнă
• 1917 — ХКК канашĕ Финляндин патшалăх ирĕклĕхне йышăннă
• 1930 — папа энциклики Casti Connubii контрацептивпа усă курнине сивленĕ
• 1963 — Вăта Африкан Федерацийĕ саланнă
• 1968 — Ту-144, тĕнчере пĕрремĕш сасăран хăвăртрах пассажир самолечĕ, хăйĕн пĕрремĕш вĕçевне хăпарнă
• 1989 — Нахичевань АССР территоринче çынсем совет-иран чиккине пăснă.
• 1994 — 131-мĕш мотострелок бригадин вăйĕсем «Грозный хулине çĕнĕ çулти штурмлама» тытăнаççĕ
• 1999 — Б. Н. Ельцин Раççей президенчĕн ĕç вырăнĕнчен тухнă