Мускав
| Мускав | |
Хула гербĕ |
|
| Патшалăх: | Раççей |
|---|---|
| Регион: | Федеративлă хулă |
| Никĕсленĕ: | 1147 |
| Хула, çултан: | |
| Халăх йышĕ, пин çын: | 11 514 330 (2010) |
| Хула лаптăкĕ: | 1 097,12 км2 |
| Геогр. анлăхĕ: | 55° 44′ ç. ш. |
| Геогр. вăрăмлăхĕ: | 37° 33′ х.т.д. |
Мускав, — Раççей патшалăхĕн тĕп хули, Раççей Федерацин субъекчĕ, Мускав облаçĕн тĕп хули. Мускав юхан шывĕ çинче вырнаçнă. 1147 çулта Юрий Долгорукий никĕсленĕ, 1918 çултанпа Раççейĕн тĕп хули.
Мускав 10 округран тытăнса тăрать:
- Хĕвелтухăç округĕ
- Хĕвеланăç округĕ
- Зеленоград
- Çурçĕр округĕ
- Çурçĕр-Хĕвеланăç округĕ
- Çурçĕр-Хĕвелтухăç округĕ
- Вар округĕ
- Кăнтăр-Хĕвеланăç округĕ
- Кăнтăр-Хĕвелтухăç округĕ
- Кăнтăр округĕ
1992 çулчен Мускав районсем çине пайланнă. Халĕ округсемпе управăсем çине пайланать.
Мускав мэрĕн ĕçесене вăхăтлă Ресин туса пырать.
Тупмалли
Административлă пайланавĕТӳрлет
Ӳкерчĕк:Moskva-Montage
Мускав
Мускаври вĕренӳ керменĕсемТӳрлет
- М. В. Ломоносов ячĕллĕ Мускав патшалăх университечĕ
- Мускаври физикăпа техника институчĕ
- Н.Е. Бауман ячĕллĕ Мускав патшалăх техника университечĕ
- Мускав энергетика институчĕ
- Мускав авиаци институчĕ
- Г. В. Плеханов ячĕллĕ Раççейĕн экономика академийĕ
- Мускав инженерлă физика институчĕ
- Раççейĕн патшалăх нефтьпе газ университечĕ
- Мускав патшалăх техника университечĕ ("МАМИ")
- Мускав патшалăх ту ĕçĕсен университечĕ
- Раççейĕн патшалăх технологи университечĕ "МАТИ"
- Мускав патшалăх индустри университечĕ
- Мускав патшалăх технологи университечĕ «Станкин»
- Г. В. Плеханов ячĕллĕ Раççейĕн экономика академийĕ
- П. И. Чайковский ячĕллĕ Мускав патшалăх консерваторийĕ
- РФ Ертӳçĕлĕх çумĕнчи Финансă Академийĕ
- Патрис Лумумба ячĕллĕ Раççейĕн халăх туслăхĕн университечĕ
- Çар университечĕ (РФ Хӳтлĕх министерствин)
- А. М. Горький ячĕллĕ Литература институчĕ
- Мускав патшалăх лингвистика университечĕ
- Мускав ял хуçалăх академийĕ
- Мускав патшалăх вăрман университечĕ
- Мускав патшалăх текстиль университечĕ
- Мускав патшалăх геодезипе картографи университечĕ
- Мускав патшалăх пичет университечĕ
Мускав кун-çулĕТӳрлет
Халăх йышĕТӳрлет
| Хăш халăхне палăртнисем | Йышĕ (çын) | Процент |
|---|---|---|
| Вырăс | 8 млн. 808 пин 009 | 84,83% |
| Украин | 253 пин 644 | 2,44% |
| Тутар | 166 пин 083 | 1,6% |
| Эрмен | 124 пин 425 | 1,2% |
| Азербайджан | 95 пин 563 | 0,92% |
| Еврей | 79 пин 359 | 0,76% |
| Белорус | 59 пин 353 | 0,57% |
| Грузин | 54 пин 387 | 0,52% |
| Чăваш | 16 пин 011 ( 2002 çул ) | ?% |
| Халăхне палăртман | 417 пин 126 | 4,02% |
Мускаври коммуникациТӳрлет
| Мускав аэропорчĕсем, вокзалĕсем |
|---|
| Аэропортсем: Быково | Внуково | Домодедово | Остафьево | Тушино | Шереметьево
Ч/ç вокзалĕсем: Белорус Киев Ленинград Павелец Рига Савăл Хусан Ярослав |
Мускаври чăваш наци-этеплĕх автономийĕ[1]Тӳрлет
2000 çулхи кăрлачăн 16-мĕшĕнче йĕркеленĕ.
Автономи Акатуй уявне ирттерет.
Адрес: 109017, Мускав, Большая Ордынка ур., 46 çурт , 1 пӳрт.
Ертӳçи: Григорьев Анатолий Иванович.
Мускаври чăваш этеплĕх пĕрлĕхĕТӳрлет
- Мускаври чăваш хорĕ «Туслăх» (халĕ «Атăл»)
- ачасен ташă ушкăнĕ «Шăнкăрав»
- вырсарникун чăваш шкулĕ
Ертӳçи: Смирнова Лира Петровна
Тăванлă хуласемТӳрлет
АсăрхавсемТӳрлет
- ^ http://www.nasledie21.ru/etnos/chuvashi/rasselenie/cfo/mchnka/ чăваш наци этеплĕхĕн автономийĕ
КаçăсемТӳрлет
ВуламаллиТӳрлет
- Владимир Гиляровский. Москва и москвичи (на Wikisource)
- Москва в журнале Наука и жизнь
- Окликни улицы Москвы… — история Москвы и русской речи, места в Москве.
- Старая Москва и Москва, которой нет — ватă мускав кварталĕсемпе урамĕсен фотографисем, кунçулĕсем, халапĕсем.
Паллă çынсемТӳрлет
| Ячĕ | Ашшĕн ячĕ | Хушамачĕ | Пурнăç çулĕсем |
|---|---|---|---|
| Дмитрий Донской | Иванович | 1350—1389 | |
| Пётр I | Алексеевич | Романов | 1672—1725 |
| Александр | Васильевич | Cуворов | 1729—1800 |
| Иван | Андреевич | Крылов | 1769—1844 |
| Александр | Сергеевич | Грибоедов | 1795—1829 |
| Александр | Сергеевич | Пушкин | 1799—1837 |
| Николай | Васильевич | Гоголь | 1809—1852 |
| Михаил | Юрьевич | Лермонтов | 1814—1841 |
| Фёдор | Михайлович | Достоевский | 1821—1881 |
| Софья | Васильевна | Ковалевская | 1850—1891 |
| Владимир | Григорьевич | Шухов | 1853—1939 |
| Антон | Павлович | Чехов | 1860—1904 |
| Михаил | Васильевич | Челноков | 1862—1905 |
| Савва | Тимофеевич | Морозов | 1863—1935 |
| Василий | Васильевич | Кандинский | 1866—1944 |
| Андрей | Николаевич | Туполев | 1888—1972 |
| Борис | Леонидович | Пастернак | 1890—1960 |
| Михаил | Афанасьевич | Булгаков | 1891—1940 |
| Марина | Ивановна | Цветаева | 1892—1941 |
| Владимир | Владимирович | Маяковский | 1893—1930 |
| Сергей | Павлович | Королёв | 1907—1966 |
| Сергей | Владимирович | Михалков | 1913—2009 |
| Андрей | Дмитриевич | Сахаров | 1921—1989 |
| Булат | Шалвович | Окуджава | 1924—1997 |
| Евгений | Павлович | Леонов | 1926—1994 |
| Евгений | Фёдорович | Светланов | 1928—2002 |
| Юрий | Васильевич | Яковлев | 1928 |
| Андрей | Арсеньевич | Тарковский | 1932—1986 |
| Андрей | Андреевич | Вознесенский | 1933 |
| Юрий | Иосифович | Визбор | 1934—1984 |
| Игорь | Всеволодович | Можейко (Кир Булычёв) | 1934—2003 |
| Юрий | Михайлович | Лужков | 1936 |
| Сергей | Сергеевич | Аверинцев | 1937—2004 |
| Андрей | Сергеевич | Михалков-Кончаловский | 1937 |
| Владимир | Семёнович | Высоцкий | 1938—1980 |
| Никита | Сергеевич | Михалков | 1945 |
| Андрей | Вадимович | Макаревич | 1953 |
| Алексей | Леонидович | Пажитнов | 1956 |
| Сергей | Михайлович | Брин | 1973 |
Ӳкерчĕк:850 лет Москве. Мар лист 1997 10 марок.jpg
Мускава 850 çул. Раççей марккă листи. 1997