Çурçĕр Ази
Çурçĕр Ази — Еврази субрегионĕ, Раççей Федерацийĕн Ази пайĕнче вырнаçнă. Унта хальхи Раççейĕн Урал, Çĕпĕр, Инçет Тухăç федераци тăрăхĕсем кĕреççĕ.
Географи
тӳрлетÇурçĕр Ази Урал тăвĕсенчен Лăпкă океанччен тата Çурçĕр Пăрлă океанĕрен Раççей кăнтăр чиккиччен сарăлса выртать. Пурте унăн территорийĕнче пекех Тайга ӳсет.
Чи пысăк юханшывсем: Обь, Енисей, Лена, Иртыш, Амур.
Чи пысăк кӳлĕсем: Байкал, Таймыр, Ханка, Убсу-Нур, Чаны.
Чи пысăк хуласем (ылта 250 пин çын):
- ытла 1 миллион çын:
- 700 пинтен 1 миллионччен çын:
- 500 пинтен 700 пинччен çын:
- 250 пинтен 500 пинччен çын:
Халăх
тӳрлетКăрлач 1, 2021 çулта Урал, Çĕпĕр, [[Инçет-Тухăç федераци тăрăхĕ
|Инçет Тухăç]] федераци тăрăхĕсенче 37 275 609 çын пурăнать, ку пĕтĕм РФ халăхĕн 25,6 %[1].
Халăхсем
тӳрлетÇурçĕр Азин чи пысăк халăхĕ — вырăссем, çавăн пек кунта малалла халăхсем пурăнаççĕ:
- финн-укăр халăхĕсем (хантсем, мансисем),
- самоедсем (ненецсем, энецсем, нганасансем, селькупсем),
- тĕрĕксем (атăл-уралпа çĕпĕр тутарĕсем, алтайсем, долгансем, телеутсем, тувинсем, хакассем, шорсем, якутсем),
- тунгус-маньчжур халăхĕсем (эвенксем, эвенсем, удэгеецсем, орочсем, ороксем, ульчсем, негидалецсем),
- монгол халăхĕсем (бурятсем),
- палеоазиатсем (алеутсем, ительменсем, коряксем, нивхсем, чукчисем, юкагиры)
тата ыттисем.
Çавăн пек кунта тĕрлĕ вырăс субэтносĕсем çурăлнă. Тундраçум кресченсем, каменщиксем, камчадалсем, кержаксем, марковецсем, вырăс-устьинецсем, семейлесем, "поляксем" (вырăс субэтносĕ), походчансем, киввĕ пуранакан вырăссем, çĕпĕрлесем, чалдонецсем, якутянинсем тата ыттисем.
Çавăн пек пăхăр
тӳрлетВуламалли
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлетКаçăсем
тӳрлет
Ку Ази географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |
Ку Раççей географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла. |