Чăваш Автономиллĕ Социализмлă Совет Республики
Чăваш Автономиллĕ Социализмлă Совет Республики (кĕскен: ЧАССР) — РСФСР йышĕнче 1925 çулхи нарăсăн 21-мĕшĕнче Чăваш автономи облаçне тĕпе хурса йĕркеленĕ автономи республики.
Чăваш Ен кун-çулĕ 
|
|---|
| Авалхи тĕнчере |
| Баланово культури |
| Пура культури |
| Апаш культури |
| Анань культури |
| Хулаш культури |
| Вăтам ĕмĕрсенче |
| Хунсен империйĕ (434 — VI ĕмĕр) |
| Аслă Пăлхар (632 — 671) |
| Атăлçи Пăлхар (X ĕмĕр — 1240) |
| Ылтăн Урта (1240 — 1438) |
| Хусан ханлăхĕ (1438 — 1552) |
| Хусан патшалăхĕ (1452 — 1708) |
| Раççей империнче |
| Хусан кĕперни (1708 — 1920) |
| Чĕмпĕр кĕперни (1796 — 1924) |
| РСФСР, (СССР) |
| Чăваш автономи облаçĕ (1920 — 1925) |
| Чăваш АССР (1925 — 1990) |
| Чăваш ССР (1990 — 1992) |
| СССР аркансан |
| Чăваш Республики (1992-па) |
| Чăваш Ен хронологийĕ |
| Авалхи чăваш хулисем |
1990 çулхи авăн уйăхĕнче Чăваш АССР Аслă Канашĕ Республика суверенитечĕ пирки деклараци йышăннă, Чăваш ССР ята çирĕплетнĕ.
Хальхи Чăваш Республики Раççей Федерацине кĕрет, лаптăкĕ унченхи Чăваш Автономин Совет Социализм Республикин чиккисемпе тан шутланать.
Кун-çулĕПравить
1927 çулта уессене салатнă. Вĕсен вырăнне 17 район йĕркеленĕ: Улатăр, Элĕк, Патăрьел, Вăрнар, Йĕпреç, Канаш, Куславкка, Хĕрлĕ Чутай, Кĕçĕн Елчĕк, Сĕнтĕрвăрри, Пăрачкав, Тутаркасси, Вăрмар, Çĕрпӳ, Шупашкар, Шăмăршă тата Етĕрне.
1929 çулта Шăхăртан тутарсен наци районне туса хунă.
1935 çулта Мăн Патăрьел районĕ Патăрьел çине, Кĕçĕн Елчĕк — Елчĕк çине куçать. Çав çултах çĕнĕ районсене туса хураççĕ: Ишлей, Кувак, Турхан, Трак, Шăхасан, Çĕмĕрле тата Тăвай. Чылай улшăну 1939 çулта пулса иртет: Патăрьел районĕпе Шăхартан тутар наци районне пăрахăçланă та Калинин, Комсомол, Октябрь, Совет тата Чкалов (1957 ç-па — Патăрьел) районĕсене йĕркеленĕ. Турхан районĕ Первомай, Тутаркасси — Сĕнтĕр районĕ пулса тăрать. Тепĕр çултан Трак районне Красноармейски ята куçараççĕ. 1944 çулта Муркаш тата Чуракач районĕсене туса хунă.
1956 çултан пуçласа район йышĕ сахаланма тытăнать. Пĕрремĕш Калинин, Кувак, Совет тата Шăхасан районĕсене пăрхăçланă. 1959 çулта Ишлей, Муркаш, Октябрь, Первомай тата Чуракчă районĕсене; 1962 çулта — Элĕк, Йĕпреç, Куславкка, Комсомольски, Красноармейски, Хĕрлĕ Чутай, Сĕнтĕрвăрри, Пăрачкав, Сĕнтĕр, Шăмăршă, Елчĕк тата Тăвай районĕсене салатнă.
1964 çулта каллех районсен йышĕ ӳсме тытăнать: чи малтан Муркаш, 1965 çулта Элĕк, Йĕпреç, Куславкка, Комсомольски, Красноармейски, Хĕрлĕ Чутай, Сĕнтĕрвăрри, Пăрачкав, Шăмăршă, Елчĕк тата Тăвай районĕсене çĕнĕрен йĕркеленĕ. Çĕмĕрле районне 1965 çулта салатнă, анчах та 1966 çулта каялла тавăрнă. Çакăнтанпа Чăваш Енре районсене урăх улăштармаççĕ.
ЭкономикаПравить
Çурт-йĕр тăвăмлăхПравить
1961 çулта автономире çĕнĕ хулан, Çĕнĕ Шупашкарăн, никĕсне хывнă.
КультураПравить
Çав. пекехПравить
ВуламаллиПравить
 |
Статьян çак пайне халлĕхе çырман. Википедине хутшăнакан ĕмĕчĕпе, çак вырăнтаятарлă пай.
Эсир çак пая çырса проекта пулăшма пултаратăр. |
АсăрхавсемПравить
КаçăсемПравить
|
Ку Чăваш Енĕн географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |