Пусăллă
Пусăллă, е Пусă (выр. Базлово, тут. Бозлау е Бозы) — Чулхула облаçĕнчи Сăпас районĕн ялĕ. Тутарсем никĕсленĕ (çавăн пекех никĕслеенсем хушшинче чăвашсем те пулнă пулмалла). Хальхи вăхăтра та тутарсемех пурăнаççĕ.
Ял
|
Ял ячĕ вара чăваш чĕлхинчи "пусă" самахран тухнă пулмалла. Палла ĕнтĕ, "пусă" тесе тырпул ÿстерекен пысăках мар уй-хире калаççĕ, унăн урăхла ячĕ — "ана".
Тавралăх
тӳрлетХусан-Мускав чукун çултан аякрах мар.
Халăх йышĕ, ял тытăмĕ
тӳрлет2002-мĕш çулта çын пурăннă, вĕсенчен % тутарсем, % вырăссем[1].
Паллă çынсем тата ытти уйрăм харкамлăхсем
тӳрлетКăсăклă фактсем
тӳрлетРифкат Ахметьянов чĕлхеçĕ каланинчен[2]:
Ҫӑлкуҫри текст(выр.)Наши полевые исследования в 1968 году подтвердили наличие следов чувашского субстрата татарского населения в бассейнах Пьяны и Урги в названиях сёл (Петряксы < чув. Петĕр касси, Бозы < чув. Пусă), в отдельных словах...<Куçару: 1968-мĕш çулта вырăна тухса тĕпченисем Пăяна тата Урга шывĕсен бассейнĕсече пурнакан тутарсен чăваш субстрачĕн йĕрĕсем пуррине çирĕплетрĕç: ял ячĕсенче (Петряксы < чăв. Петĕр касси, Бозы < чăв. Пусă), уйрăм сăмахсенче...>
Çак тутар ялĕ хăйĕн историйĕпе чăвашсемпе тачă çыхăннине ытти çăлкуçсем те палăртаççĕ.
Ҫӑлкуҫри текст(выр.)Некоторые чуваши, отатарившись, остались и жили в 1787-х годах в Базлове[3],<Куçару: Хăшпĕр чăвашсем, тутарланнă май, 1787-мĕш çулта Пусăллăра пурăнма юлнă>
Çавăн пекех[4]:
Ҫӑлкуҫри текст(выр.)По преданиям, записанным Ф.Юнисовым в Кочко-Пожарках, наряду с татарами жило несколько родов чувашей, выходцев из другого татарского селения Базлова. Он восстановил и их родословные, собрал сведения об их верованиях, обрядах и праздниках. Со временем они приняли ислам и отатарились. Они оставили как память о себе термин “дур” в смысле улицы, части деревни, так названы некоторые из них Чуаш дур, Кочан дур.<Куçару: Ф. Юнисов çырса илнисем тăрăх, Кучкай-Пашарта, тутарсемпе пĕрлех, Пусăллă тутар ялĕнчен тухнă темиçе чăваш ратни пурăннă. Вăл вĕсен ăру йывăçне тишкерсе палартнă, уявĕсем, ĕненĕвĕсем, йăли-йĕркисем пирки хыпарсем пухнă. Вăхат иртнĕçем чăвашсем ислама куçнă, тутара тухнă. Вĕсенчен "дур" текен сăмах юлнă, — вăл урама, ялăн пайне пĕлтерет, калăпăр, "Чуаш дур", "Кочан дур".>
Çавăн пекех пăхăр
тӳрлетВуламалли
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ База данных "Этно-языковой состав населённых пунктов России".
- ^ Ахметьянов Р.Г. Сравнительное исследование татарского и чувашского языков. М., "Наука", 1978, С.234.
- ^ Татарское село Базлово(Бозлау авылы)
- ^ Немного истории (А.М. Орлов çырнисенчен илнĕ хыпар)
Каçăсем
тӳрлет
Ку Чулхула облаçĕн географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |