Чукун çул
Чукун çул транспорчĕ - пассажирсене тата тиевсене рельсран тунă çулсем тăрăх туртса çӳрекен транспорт тĕсĕ.
Чукун çулПравить
Чукун çул тени çĕр (е кĕпер, тоннель, эстакада) çине рельссем хурса транспорта çӳреме юрăхлă çула пĕлтĕрет. Чукун çул пĕр е юнашар вырнаçтарнă темиçе çулран тытăнса тăрать.
2006-мĕш çул тĕлне Раççейри чукун çулсен тăршшĕ 85100 км, трамвай çулĕсен - 2800 км, метрополитенăн - 440 км пулнă.
ИсториПравить
GWR 5101 пăравус туртса пыракан ретро-пуйăс Great Central Railway чукун çулĕ çинче
Чукун çулсене XIX ĕмĕр пуçламăшĕнче Англире, Бельгинче тата Францинче тума тытăннă.
10 000 км вăрăмрах чукун çуллă çĕршывсем:
| № | Çĕршыв | Чукун çул тăршшĕ (км) | Тачăлăхĕ |
|---|---|---|---|
 Пĕтĕм тĕнче |
1 134 429 | ||
| 1 |  |
226 427 | 23,79 |
| 2 | Шаблон:Раççей ялавĕ | 87 157 | 5,10 |
| 3 |  |
77 834 | 8,11 |
| 4 |  |
63 327 | 19,26 |
| 5 |  |
46 688 | 4,68 |
| 6 |  |
41 896 | 117,35 |
| 7 |  |
37 855 | |
| 8 |  |
31 409 | |
| 9 |  |
29 213 | 53,40 |
| 10 |  |
28 857 | |
| 11 |  |
23 506 | 62,21 |
| 12 |  |
22 314 | 71,36 |
| 13 |  |
21 655 | 35,87 |
| 14 |  |
20 872 | |
| 15 |  |
19 729 | 65,49 |
| 16 |  |
17 516 | 8,88 |
| 17 | .svg){kind=small} |
16 454 | 67,21 |
| 18 |  |
15 288 | 30,74 |
| 19 |  |
13 700 | |
| 20 |  |
11 633 | 25,85 |
| 21 |  |
10 788 | 45,42 |
[1].
Ытти çĕр-шывсемпе çыхăнман чукун çул системисемПравить
Чукунçулсăр патшалăхсемПравить
- Антигуа тата Барбадуа
- Афганистан
- Багам утравĕсем
- Барбадос
- Бахрейн
- Белиз
- Буркина-Фасо
- Бурунди
- Бутан
- Вануату
- Гвиней-Бисау
- Гренада
- Доминика
- Хĕвеланăç Сахара
- Исланди
- Йемен
- Кабо-Верде
- Катар
- Кипр
- Кирибати
- Комор утравĕсем
- Лесото
- Ливи
- Маврикий
- Мальдив утравĕсем
- Мальта
- Мартиника
- Маршалл утравĕсем
- Микронези
- Папуа Çĕнĕ Гвиней
- Руанда
- Самоа
- Сан-Томе тата Принсипи
- Сейшел утравĕсем
- Сент-Винсент тата Гренадинсем
- Сент-Китс тата Невис
- Сент-Люси
- Тимор
- Тонга
- Тринидад тата Тобаго
- Тувалу
- Палау
- Чад
- Экваторти Гвиней.
Ван Гог
Савицкий Константин. Чукун çула майлани
Иннесс Джордж. «Лакванна айлăмĕ»
АсăрхавсемПравить
- ^ CIA World Factbook Архивленĕ 24 Чӳк уйӑхӗн 2018 çулта.
КаçăсемПравить
|
Чукун çул Викиампарта? |
|---|
- Чукун çул транспорчĕн кун-çулĕ
- Чукун çул куçарăвĕсен схеми
- Тĕнчери Чукун çулсен порталĕ Архивленĕ 26 Раштав уйӑхӗн 2010 çулта.
- «Паровоз ИС». Раççей чукун çул порталĕ*
- «Железные дороги мира» журналăн электронла версийĕ Архивленĕ 9 Юпа уйӑхӗн 2007 çулта.
- «Вестник ВНИИЖТ» журналăн электронла версийĕ Архивленĕ 6 Юпа уйӑхӗн 2007 çулта.
- Журнал «Локомотив» Архивленĕ 22 Нарӑс уйӑхӗн 2010 çулта., Журнал «Вагонный парк» Архивленĕ 16 Ҫурла уйӑхӗн 2011 çулта.
- Тĕнчери Чукун çулсен чи кăсăк маршручĕсем Архивленĕ 21 Ака уйӑхӗн 2011 çулта.
- Планетăн 10 капăр чукун çул маршручĕсем Архивленĕ 3 Нарӑс уйӑхӗн 2014 çулта.
- Латин Американ хурçă магистралĕсен ассоциацийĕ (испанла тата португалла)