Кăрми (вырăс. Нижний Курмей) — Ăренпур облаçĕн Абдулино районĕнчи ял. Чăвашсем пурăнаççĕ. Кăрми ятлă юханшыв çинче, Абдулино хулинчен (район центрĕ) кăнтăр-хĕвелтухăçнерех, вырнаçнă.

Кăрми
Кăрми ялĕн çурçĕр хĕрри
Ялав Герб
Ялав Герб
Патшалăх Раççей
Федераци субъекчĕ Ăренпур облаçĕ
Муниципаллă район Абдулино
Ял тăрăхĕ Кăрмиpx
Координатсем 53°30′36″ с. ш. 53°55′43″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице
Шалти пайлану урамсем
Наци йышĕ чăвашсем
Конфесси йышĕ православсем
Этнохороним кăрмисем
Вăхăт тăрăхĕ UTC+6
Телефон кочĕ +7 35355
Почтă индексĕ 461755
Автомобиль кочĕ 56
ОКАТО кочĕ 53 203 831 000
Кăрми (Раççей)
Точка
Кăрми (Ăренпур облаçĕ)
Точка

Истори

тӳрлет

Электронла чăваш энциклопедийĕнче çапла çырнă[1]:

<Куçару: Кăрми <...> 19-мĕш ĕмĕрте тата 20-мĕш ĕмĕрĕн пуçламăшĕнче Оренбург кĕпернин Бузулук уесĕче, унтан Самар кĕпернинче тăнă. Йыш — чăвашсем, 19-мĕш ĕмĕрĕн варринче, 20-мĕш ĕмĕрте çавăн пекех вырăссем те пулнă; 18-19-мĕш ĕмĕрсенче патшалăх хресченĕсем, ялхуçалахĕпе ĕçленĕ. 19-мĕш ĕмĕр вĕçĕнче чиркÿ-приххут шкулĕ уçăлнă. Пурăнакансем: 1870 – 708 çын; 1889 – 843; 1902 – 842; 1910 – 1157; 1926 – 1042; 2002 – 467 çын.>

Хальхи вăхăтра Кăрмире çакăн пек вырăсла ятсемлĕ урамсем пур: ул. Дунайская, ул. Молодежная, ул. Новая, ул. Родниковая, ул. Царская, ул. Центральная[2]. Урамсен чăвашла ячĕсем епле пулни паллă мар.

Çутĕç

тӳрлет

Чăвашлăх тĕлĕшпе ку ялта Абдулино районĕнчи ытти чăваш ялĕсенчен те йывăртарах. Чăваш чĕлхине вĕрентме вырăнти шкулта 1954-мĕш çултах пăрахнă; 1987-мĕш çулхи комплекслă экспедицие хутшăннă ăславçă çапла палăртнă[3]:

<Куçару: Кăрмире çамрăк ăру хăйсен хушшинче чăвашларан ытларах вырăсла калаçать.>

Паллă çынсем тата ытти харкамлăхсем

тӳрлет

Кăсăклă фактсем

тӳрлет
  • Кунта "Тăхăрьял" кĕнеке авторĕ Григорий Тимофеевич Тимофеев (1878-1937) пурăннă, вырăнти шкулта ĕçленĕ (1932-1937). Айăпласа арестленĕ, унтан персе вĕлернĕ. 1967-мĕш çулта реабилитациленĕ, таса ятне тавăрнă.
  • Кăрми ялĕнче Иккĕмĕш тĕнче вăрçи вăхăтĕнчи коллоборационистсен "Идель-Урал" легионĕ пирки асаилÿсем хăварнă Иван Николаевич Скобелев (1915-?) çуралса ÿснĕ[4].

Çавăн пекех пăхăр

тӳрлет

Вуламалли

тӳрлет
  • Матвеев Г.Б., Иванов В.П. Чуваши Оренбургские. — Электронла чăваш энциклопедийĕнчи статья.
  • Иванов В. П., «Этническая география чувашского народа», Чебоксары, 2003, ISBN 5-7670-1404-3.
  • Жакмон А. Чуваши в Оренбург­ской губернии // Московские ведомости. 1890. №45, 70.
  • Чуваши Приуралья. Чебоксары, 1989.
  • Чуваши в Оренбургской области. Оренбург, 1998.
  • Иванов В.П., Михайлов Ю.Т. Чувашское население Оренбургского края: формирование этнотерриториальной группы, этнокультура, динамика численности // Чувашский гуманитарный вестник. 2007–2008. №3.
  • Ягафова Е.А. Чуваши Урало-Поволжья (история и традиционная культура этнотерриториальных групп). Ч., 2007.

Асăрхавсем

тӳрлет
  1. ^ Ягафова Е.А. Электронла чăваш энциклопедири статья.
  2. ^ Кăрми пирки информаци. 2019 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 9-мӗшӗнче архивланӑ.
  3. ^ Иванов В.П. Современные национально-культурные процессы: особенности, проблемы и перспективы. // Чуваши Приуралья. Чебоксары, 1989. — С.54.
  4. ^ Казаков, Николай. Чувашские легионеры в составе «Идель-Урал» (По материалам архивных документов и воспоминаний военнопленного Ивана Скобелева). 2017 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче архивланӑ.

Каçăсем

тӳрлет