Шур Атăл
Шур Атăл (пушк. Ағиҙел, тут. Агыйдел, улăхри мари Ош Виче, удм. Тӧдьы Кам) — Кăнтăр Уралпа Урал умĕнчи юханшыв, Чулман Атăлăн сулахай юппи. Пушкăртстан территорипе юхать.
Шур Атăл | |
---|---|
пушк. Ағиҙел | |
![]() | |
Характеристика | |
Тăршшĕ | 1430 км |
Бассейн лаптăкĕ | 142 000 км² |
Шыв системи | Чулман Атăл → Атăл |
Шыв юххи | |
Шыв пуçламăшĕ | Иремель хули (Кăнтăр Урал) |
• Координатсем | 54°32′20″ с. ш. 59°02′58″ в. д. / 54.539000° с. ш. 59.049639° в. д. (G) (O) (Я)Шаблон:Карттă/Бк/N |
Шыв вăрри | Анат Чулман Атăл шывуправĕ |
• Çӳллĕшĕ | 136 м |
• Координатсем | 55°53′14″ с. ш. 53°36′14″ в. д. / 55.88722° с. ш. 53.60389° в. д. (G) (O) (Я)Координатсем: 55°53′14″ с. ш. 53°36′14″ в. д. / 55.88722° с. ш. 53.60389° в. д. (G) (O) (Я)Шаблон:Карттă/Бк/N |
Вырнаçни | |
![]() | |
Патшалăх | ![]() |
Регион | Пушкăртстан |
РПШР | 10010200112111100016731 |
![]() ![]() |
Таршшĕ 1 430 çухрăм, бассейн лаптăкĕ 142 пин км2.
Чӳк уйăхĕн варринче шăнса ларать те ака уйăхĕн варринче пăр каять.
ТавралăхĕПравить
Юханшыв Кăнтăр Урал тăвĕсем çинче пуçланать. Ӗпхӳпе пĕрлешиччен хăвăрт юхать. Ыларах юр шывĕнчен тăрать. Юханшыв вăрăмăшĕ – 1430 çухрăм, шыв тĕкĕрĕ – 142 пин тв. çх. Чӳк уйăх варринче шăнать, ака уйăхĕнче пăр кайса пĕтет. Шур Атăл тăрах карапсем çӳреççĕ.
2005 çултаyпа ГЭС пур.
ЮпписемПравить
Сылтăм юпписем Нугуш, Сим, Ӗпхӳ, Бир, Танып; сулахай юпписем: Ашкадар, Уршак, Дёма, Кармасан, Чермасан, База, Сюнь.
Шур Атăл çинчи хуласемПравить
Шур Атăл çинче çак хуласем вырнаçнă: Белорец, Салават, Ишибай, Çтерлĕ, Ӗпхӳ, Бирск.
Кун-çулĕПравить
Хуçалăх хаклăхĕПравить
Шур Атăл — Пушкăртстанăн паллă шыв магистралĕ. Юханшывпа карапсем Табынск патĕнчен (656 км) пуçласа çӳреççĕ. Ĕпхӳрен пуçласа пĕрмай куçăмлă пайĕ шутланать. Шур Атăл Мускав — Ĕпхӳ шыв çулĕн пайĕ пулать, ун тăрăх çулçӳрев рейсĕсем хунă.
Юлашки çулсенче юханшыв тарăнăшĕ шыв управĕ туса хунипе чакса пырать.
Виçĕ шыв çыххи каскадне туса хума палăртнă: 2003 çулта пĕрремĕшне — Юмакуçи шыв управне хута янă, 2005 çулта Юмакуçи ГЭСĕн юлашки агрегатне ĕçе кĕртнĕ.
ÇутçанталăкПравить
Шур Атăлри пулăПравить
ФотопухăмПравить
Шывăн вăтам юххи. Капă çĕр хăвăлне кĕмелли