Балти тинĕсĕ

Балти тинĕсĕ
Вырнаçăвĕ	Çурçĕр Европа
Лаптăк	415 пин км²
Калăпăш	21,5 пин км³
Чи тарăнăшĕ	470 м
Вăтам тарăнăш	51 м
Юхса кĕрекен шывсем	Неман, Нева, Нарва, Висла, Одер,

Балтика тинĕсĕ

Балти тинĕсĕ (вт.-слав. море Варяжское, пол. Morze Bałtyckie, ним. Ostsee, ан.-ним. Oostsee, шв. Östersjön, дан. Østersøen, финн. Itämeri, эст. Läänemeri, лат. Baltijas jūra, лит. Baltijos jūra) е Балтика тинĕсĕ, е Балтика, — Скандинави çурутравĕпе Çурçĕр Европа континенчĕ хушшинче вырнăçнă тинĕс. Тинĕс хĕрринче Швеци, Финлянди, Раççей, Эстони, Латви, Литва, Польша, Германи, Дани патшалăхĕсем вырнăçнă.

Тинĕс ячĕ

Тинĕсе тĕрлĕ ят нумай:

• Балтика тинĕсĕ (акăлчанла: Baltic Sea, латинла: Mare Baltikum, тата ыттисем)
• Хĕвеланăç тинĕсĕ (нимĕçле: Ostsee, шведла: Östersjön, тата ыттисем)
• Хĕвелтухăç тинĕсĕ (эстонла: Läänemeri)

Тавралăхĕ

Балти тинĕсне юхса кĕрекен юханшывсем: Неман, Нева, Нарва, Преголя, Висла, Одер, Вента тата ыттисем.

Дани тирĕс пырĕсемпе Çурçĕр тинĕсĕпе çыхăнать.

Пысăк утравсем: Готланд, Эланд, Борнхольм, Волин, Рюген, Аланди тата Сааремаа.

Вăтам шыв температури

Вăтам шыв температури горизонтсеме °C
(Фин кÿлмекĕн варри 60,15° с. ш. 26,96° в. д.; 1900—2004çç хыпарсемпе):

Горизонт м

Январь

Февраль

Март

Апрель

Май

Июнь

Июль

Август

Сентябрь

Октябрь

Ноябрь

Декабрь

0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"| 0,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|-0,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|10,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|15,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|16,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|13,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|8,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,7

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,0

10

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|7,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|13,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|14,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|12,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|8,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|6,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,1

20

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,7

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|7,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|7,9

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|10,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|8,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|6,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,3

30

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|0,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,9

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|7,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|6,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,4

50

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,9

Вăтам шыв температури горизоньтсеме °C
( 56,5° с. ш. 19,5° в. д. пăнчăшан; 1900—2004 çç хыпарсемпе):

Горизонт м

Январь

Февраль

Март

Апрель

Май

Июнь

Июль

Август

Сентябрь

Октябрь

Ноябрь

Декабрь

0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,7

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|11,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|15,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|17,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|13,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|10,7

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|8,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,8

10

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|9,9

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|14,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|16,9

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|13,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|10,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|8,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,8

20

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|6,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|10,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|13,5

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|13,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|10,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|8,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,8

30

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,6

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|6,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|10,3

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|8,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,8

50

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,9

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|1,7

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|2,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|3,2

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,9

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,7

100

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,1

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,4

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,7

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,0

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,9

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,7

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,7

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,8

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|4,9

style="text-align:center;Шаблон:Шыв объекчĕн температури/йĕрке"|5,1

Портсем

Пысăк портсем: Балтийск, Вентспилс, Выборг, Гданьск, Калининград (порт), Киль, Клайпеда, Копенгаген, Лиепая, Любек, Рига, Росток, Санкт-Петербургӑн пысӑк порчӗ, Стокгольм, Таллин, Щецин.

Литература

• Леонов А. К. Региональная океанография. — Гидрометеоиздат.
• Шамраев Ю. И., Шишкина Л. А. Океанология. — Гидрометеоиздат.

Каçăсем

• Балтийское море — рельеф дна, климат, гидрология, течения, солёность и другие сведения.
• Балтийское море в книге: А. Д. Добровольский, Б. С. Залогин. Моря СССР. Изд-во Моск. ун-та, 1982.
• Балтийское море. Единая система информации об обстановке в Мировом океане. Динамическое электронное справочное пособие.. ФГУ "Государственный океанографический институт имени Н. Н. Зубова" (2007-06-01). Тĕрĕсленĕ 11 Ҫу уйӑхӗн 2014.
• Балтийское море в Большой советской энциклопедии
• Высота волн Балтики онлайн 2011 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ.
• Конвенция по защите природной морской среды района Балтийского моря
• Химическое оружие затоплено во впадинах Балтийского моря 2007 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 27-мӗшӗнче архивланӑ.
• Балтийское море — море смерти 2019 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗнче архивланӑ.