Википеди

Челомей Владимир Николаевич

Челомей Владимир Николаевич — механикăпа управлени енĕсен совет вăхăтĕнчи ăсчах, «НПО Машиностроение» никĕслекенĕ, талантлă ертӳç, профессор.

Владимир Николаевич Челомей
RUSMARKA-1835.jpg
Çуралнă вăхăт: 1914, çĕртме, 30
Çуралнă вырăн: Седльце хула,
Люблин кĕперни,
Привислин Ен, Раççей империйĕ
Вилнĕ вăхăт: 1984, раштав, 8
Вилнĕ вырăн: Мускав хула,
, СССР
Ăслăх сфери: механика, тытăмлану процесĕсем
Ăсчах степенĕ: техника ăслăхĕсен тухтăрĕ (1951)
Ăсчах хисепĕ: профессор,
СССР ĂА академикĕ (1962)
Альма-матер: Киев авиаци институчĕ
Чыславсемпе парнесем


Социализм Ĕçĕн Паттăрĕ  — 1959 Социализм Ĕçĕн Паттăрĕ  — 1963
Ленин орденĕ — 1945 Ленин орденĕ — 1959 Ленин орденĕ — 1964 Ленин орденĕ — 1974
Ленин орденĕ — 1984 Октябрь Революци орденĕ — 1971
Ленин парни — 1959 СССР патшалăх парни — 1967 СССР патшалăх парни — 1974 СССР патшалăх парни — 1982 Н. Е. Жуковский ячĕллĕ преми — 1964

ПурнăçĕПравить

1914 çулхи çĕртме уйăхĕн 30-мĕшĕнче Седлец (Польша) хулинче çуралнă.

Ачалăхпе çамрăклăхĕ Полтавăра иртнĕ. 1937 çулта Киев авиаци институтĕнчен чи лайăх паллăсемпе вĕренсе тухнă. 1939 çулта Владимир Николаевич ăслăх кандидачĕн дисертацине хӳтĕленĕ. 1940 çулта ăна ССРП Ăслăх Академийĕ çумĕнчи докторантурăна илнĕ. Унтан вĕренсе тухсан ПуВРД (Пульсурующий Воздушно-Реактивный Двигатель) тăвас ыйтусемпе тăрмашать. ПуВРД — çунатлă ракетăсен тĕп никĕсĕ. Вăрçă вăхатĕнче Владимир Николаевич П.И. Баранов ячĕллĕ Авиаци моторĕсене тăвакан тĕп институтра вăй хунă. 1944 çулхи авăн уйăхĕнче 51-мĕш завод çумĕнче çĕршывра пĕрремĕш ертсе пымасăр вĕçекен аппаратсем шутласа кăларакан ОКБ никĕсленĕ. 1944 çултанпа Владимир Николаевич ертсе пынипе 10Х, 14, 16Х ПуВР двигательпе вĕçекен çунатлă ракетăсем шутласа тĕпчесе тунă.

1952 çулта профессор ятне тивĕçет. 1961 çулта Н.Е. Бауман ячĕллĕ МПТУ-ра тухтăр дисертацине хӳтĕлет.

1984 çулхи раштав уйăхĕн 8-мĕшĕнче Мускавра çĕре кĕнĕ.

ӖçĕсемПравить

  • Космос аппарачĕ МП-1 (1961, раштав, 27)
  • Баллистика ракети УР-100;
  • Баллистика ракети УР-200;
  • Баллистика ракети УР-500 (хăпартакан ракета "Протон");
  • Маневрлă космос аппарачĕ "Полет-1" (ИС системи) (1963, юпа, 1);
  • Тĕпчев космос аппарачĕ (УС системи) (1965, раштав, 28);
  • "Протон" тĕпчев космос аппарачĕсем (1965-1968: 4 станци);
  • "Алмаз" космос станцийĕ (каярахпа "Алмаз" никĕсĕсемпе "Салют", "Мир" космос станцийĕсем тунă).

ЧысланиПравить

  • ССРП ĂА Академикĕ (1962);
  • ССРП Аслă Канашăн 9-11 чĕнĕвĕсен депутачĕ;
  • Иккĕ хутчен Социализм Ӗçĕн Паттăрĕ;
  • Ленин преми лауреачĕ (1959);
  • ССРП Патшалăх преми лауреачĕ (1967, 1974, 1982);
  • Пилĕк Ленин орденĕ;
  • Октябрь Революци орденĕ.

ФильмсемПравить

  • Л. Млечин. Советский космос: Четыре короля (2012).
  • Звёздные войны Владимира Челомея. ВГТРК, 2014 г.

АсăнмалăхПравить

Объектсене панă хисепсемПравить

АсăнмалăăхПравить

  • Палăк, Академик Челомей лапамĕ, Реутов[1].
  • Палăк, Лефортово çыран хĕрри, Мускав.
  • Бюст, Байконур
Галерея

  • Мемориал хăми, Киев, пурăннă çурт (1926–1941)

  • Мемориал хăми, Полтава, вĕреннĕ çурт (1922–1926)

  • Украина почтă маркки (2003)

  • РФ почтă маркки (2014)

  • РФ Тĕп банкĕн асăну вак укçи (2014)

Çав. пекехПравить

ВуламаллиПравить

АсăрхавсемПравить

  1. ^ В Реутове открыли памятник академику В. Н. Челомею

КаçăсемПравить

  Владимир Николаевич Челомей Викиампарта?

  Челомей Владимир Николаевич «Патшалăх паттăрĕсем» сайтĕнче

Çăлкуç — «https://cv.wikipedia.org/w/index.php?title=Челомей_Владимир_Николаевич&oldid=717529»