Чĕмпĕр кĕпĕрни
Чĕмпĕр кĕпĕрни, — хальхи Чĕмпĕр облаçĕн, Чăваш Енĕн çĕрĕсем çинче вырнаçнă кĕпĕрне. Çурçĕр енче Хусан кĕпĕрни, тухăç енче Самар кĕпĕрни (вĕсене Атăл уйăрнă), кăнтăр енче Сарăту кĕпĕрни, анăç енче Чулхулапа Пенза кĕпĕрнисем юнашар вырнаçнă пулнă.
Халăхсем
тӳрлетКĕпĕрнере чăвашсем, вырăссем, тутарсем, ирçĕсемпе мăкшăсем пурăннă. Ирçĕсемпе мăкшăсем пĕтĕм халăх йышĕнчен 1/9-мĕш пайĕ, чăвашсем 1/11-мĕш пайĕ, тутарсемпе мишерсем — 1/12 пайĕ.
Культура
тӳрлет1898 çулта кĕпĕрнере 944 вĕренӳ шкулĕ шутланнă. Вĕсен шутĕнче арçын ачасем валли 4 вăтам шкул, хĕрачасем валли 3 вăтам шкул, 5 хулари училищи, 3 уесри училище, 3 ăс-хакăл училищи, вĕрентекенсен семинарийĕ, чăваш вĕрентекенĕсен шкулĕ, 7 ал-ĕç училищи, 914 пуçламăш шкул пулнă. Пурĕ 39 221 арçын ача, 11 156 хĕрача вĕреннĕ. Ялсенче 853 училище пулнă.
Кĕпĕрне уесĕсем
тӳрлетИстори
тӳрлет
Чĕмпĕр кĕпĕрни — Чĕмпĕр енлĕхĕн 1796 çулта туса хунă администрациллĕ-территориллĕ йĕркелĕвĕ. Совет влаçĕ тапхăрĕнче, ССРП экономикăна районланă чухне, 1943 çулхи кăрлач, 19 ятне Ульяновск облаçне куçарнă.
Паллă çынсем
тӳрлет- Керенский Александр Фёдорович (1881—1970) — раççей политика тата пĕрлĕх ĕçченĕ.
- Ленин Владимир Ильич (1870—1924).
- Федотов Владимир Иванович (1924—2011) — Социализм Ĕçĕн Паттăрĕ, атом промăçлăхенче ĕçленĕскер. Сызрань уесĕĕнче çуралса ӳснĕ, Сызраньре пĕлӳ илнĕ.
Асăрхавсем
тӳрлетЛитература
тӳрлет- Селиванов А. Ф. Симбирская губерния // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907. (2010 çулхи Раштав уйӑхӗн 2-мĕшĕнче тĕрĕсленĕ.)
- Симбирская земская газета // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907. (2010 çулхи Раштав уйӑхӗн 2-мĕшĕнче тĕрĕсленĕ.)
- Симбирские губернские ведомости // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907. (2010 çулхи Раштав уйӑхӗн 2-мĕшĕнче тĕрĕсленĕ.)
- Симбирские епархиальные ведомости // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907. (2010 çулхи Раштав уйӑхӗн 2-мĕшĕнче тĕрĕсленĕ.)
Каçăсем
тӳрлет- ЭСБЕ:Симбирская губерния
- История администрративно-территориального деления Симбирского края на сайте В. В. Кропотина
- Памятная книжка Симбирской губернии на 1869 год. Симбирск, 1869
- Списки населенных мест Симбирской губернии 1863,1884, JPG,DJVU 2013 ҫулхи Ака уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.
- Карта Симбирской губернии из «Атласа» А. А. Ильина 1876 года (просмотр на движке Google на сайте runivers.ru)
- Библиотека Царское Село, книги по истории Симбирской губернии (Памятные книжки), PDF 2015 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче архивланӑ.
- Одноверстная карта Симбирской губернии(ĕçлемен каçă). Просмотр архивных и современных данных.