Самар кĕпĕрни

Самар кĕпӗрни Раççей империн 1851—1928 çулсенчи администрациллĕ-территориллĕ виçи. Кĕперне тӗп хули — Самар.

Кун-çулĕ

тӳрлет

18-мӗш раштав уйӑхӗнче 1850 ҫулта Николай I указӗпе никӗсленӗ.

Администрациллĕ пайланăвĕ

тӳрлет
 
Самар кĕпернин 1851—1918 çулсенчи администрациллĕ пайланăвĕн картти

Йĕркеленĕренпе 1918 çулчен кĕпернене 7 уес кĕнĕ:

Уес Уес хули Лаптăк,
çухрăм²
Пурăнан халăх[1]
(1897), çын
1 Пĕкĕлме Пĕкĕлме (7581 çын) 10 803,1 299 884
2 Бугуруслан Бугуруслан (12 109 чел.) 17 068,7 405 994
3 Бузулук Бузулук (14 362 çын) 22 427,0 492 952
4 Николаев Николаевск (12 504 çын) 28 196,9 494 736
5 Çĕнĕ Ӳсен Çĕнĕ Ӳсен (13 261 çын) 34 585,9 417 376
6 Самар Самар (89 999 çын) 13 155,4 357 018
7 Ставрополь Атăл-çинчи-Ставрополь (5969 çын) 10 476,5 283 376

Пурĕпе кĕпернере 305 вулăс, 4 хулаçум, 14 слобода, 5 карман, 634 чиркӳллĕ ял, 1376 ял, 29 пĕчĕк ял, 498 хутор, 141 нимĕç колони кĕнĕ. 500 ытла кил-картиллĕ ялсен шучĕ — 76.

1918 çулта Николаев уесне Пугачёв ята куçарнă.

1919 çулта Ставрополь уесен пайĕнчен Мелекес уесĕ туса хунă. Çав çултах Çĕнĕ Ӳсен уесне Сарăту кĕпернине куçарнă.

1920 çулта Пĕкĕльме уесĕн чылайăшĕ Тутар АССР территорине хушăннă, сахалраххи — Бугуруслан уесне кĕнĕ.

1921 çулта Пугачёв уесне пайласа Балаково уесне уйăрнă, Балаково хулинче центр тунă.

1924 çулта Ставрополь уесне пĕтернĕ, унăн территорине юнашар уессене пайласа панă. Çав çултах Балаково уесне пăрахăçланă, вулăсĕсене Пугачёв уесне куçарнă.

Асăрхавсем

тӳрлет

Литература

тӳрлет
Хыпарлă кăларăмсем
  • Список населённых мест Самарской губернии по сведениям 1859 г. XXXVI. — СПб., 1864. — XLII, 134 с.
  • Список населённых мест Самарской губернии по сведениям 1889 года / сост. П. В. Кругликов. — Самара : Тип. И. П. Новикова, 1890. — XXVIII, 243, [2], 18, V, [2].
  • Список населённых мест Самарской губернии / сост. в 1900 г. секр. Самар. губ. стат. ком. И. А. Протопоповым. — Самара : Губ. тип., 1900. — XXXIX, 520 с.
  • Список населённых мест Самарской губернии / сост. в 1910 г. секр. Самар. губ. стат. ком. Н. Г. Подковыровым. — Самара, 1910. — XXVI, 425, [34] с.

Каçăсем

тӳрлет