Тамбов
Тамбо́в — Тамбов облаçĕн тĕпĕ.
Хула Цна (Атăл бассейнĕ) çинче вырнаçнă, Мускавран 480 çм. Лаптăкĕ — 90 çм².
ЭтимологиПравить
Чи малтанах хулана «Тонбов» тенĕ, çакă Липовица шывĕн тепĕр çыранĕнчи мордва Тонбов ялĕпе Тонбов юханшыв ятĕнчен пулса тухнă. Хулине урăх çĕртре хунă пулин те, вăл çапах хăйĕн вырăнĕпе тăванлă палăртăвне упраса хăварать. Тонбо мăкшăлла шыв авăрне, лакăма пĕлтерет.[1]
Халăх йышĕПравить
Облаçре 315,5 пин çын (2006) пурăнать, йышлăхĕ — 3160 çын/çм².
ИсториПравить
1636 çулхи ака, 17 патша çĕрпĕвĕ — шац çарпуçĕ Роман Боборыкин хальхи Тамбов ларакан çĕртре Мускав патшалăхĕн Тискер Хиртен хӳтĕленме тĕрĕк вырăнне никĕслет. Темĕн чухлĕ кармансемпе фортификаци çурт-йĕрĕсем Мускав çĕрĕсене кăнтăртан тапăнакан крым, нухай тутарĕсенчен хӳтлĕх параççĕ. XVIII ĕмĕрте Тамбов — кĕперне тĕпĕ. Тамбов кĕперни ун чух питĕ аяккалла саралса выртнă, хальхи Тамбов облаçĕнчен калăпрах пулнă: кĕпернене паянкунхи Мордовин, Липец, Воронеж тата Рязань облаçĕсен чылай пайĕсем кĕнĕ.
ТранспорчĕПравить
Хула витĕр Мичуринск — Сарă ту тата Тамбов — Волгоград чукун çулĕсем; Мускав — Волгоград, Липец — Пенза тата Тамбов — Воронеж автомагистралĕсем иртеççĕ. Сывлăш çыхăнăвне тамбовсем Донское аэропорчĕ урлă тытаççĕ. Хула транспорчĕ шутĕнче троллейбуссемпе автобуссем, маршрут такси ĕçлет.
КлимачĕПравить
- Çулти вăтам температура — +5,1 C°
- Çулти вăтам çил хăвăртлăхĕ — 3,4 м/ç
- Çулти вăтам сывлăх нӳрĕклĕхĕ — 75 %
ЭтеплĕхĕПравить
- Драма театăрĕ
- Облаç филармонийĕ
- Тăван ен тĕпчев музейĕ
- Ӳнерлĕх галерейи
Хулари паллă вырăнĕсемПравить
- Спасо-Преображенский кафедральный собор Тамбова
- Тамбов Хусан храмĕ
- Здание ТГМПИ (ранее известное как «Музучилище»)
- Зоя Космодемьянская палăкĕ
- А. С. Пушкин ячĕллĕ облаç вулавăшĕ
- ТВ мачта 360 м, 1991 ç.
ПромăçлăхĕПравить
- ОАО «Пигмент» (промăçлă ушкăнь Крат)
- Тамбов ваку юсав завочĕ
- Завод «Октябрь»
- Завод «Ревтруд»
- Завод «Полимермаш»
- Завод подшипников скольжения
- Завод «Электроприбор»
- Завод «Комсомолец»
- Технологи хатĕрĕсен завочĕ
- Завод «АРТИ»
ÇутĕçПравить
- Тамбов патшалăх техника университечĕ, малтан — ТИХМ
- Тамбов Г. Р. Державин ячĕллĕ патшалăх университечĕ
- Тамбов патшалăх музыка-педагогика институчĕ
- Тамбов çар авиаци инженерĕсен институчĕ
- Тамбов облаçĕн 14-мĕш №-лĕ физика-математика лицейĕ
- Тамбов 29-мĕш №-лĕ лингва-математика лицейĕ
- Тамбов 7-мĕш №-лĕ гимназийĕ
Паллă çыннисемПравить
ВуламаллиПравить
КаçăсемПравить
Тамбов Викиампарта? |
- Тамбов хулин официаллă сайчĕ Архивленĕ 3 Нарӑс уйӑхӗн 2007 çулта.
- Тамбов облаçĕн официаллă сайчĕ Архивленĕ 10 Ака уйӑхӗн 2008 çулта.