Мордва чĕлхисем

Мордва чĕлхисем — Мордва республикинче пурăнакан ирçепе мăкша халăхĕн финн-угр чĕлхисем патне кĕрекен ирçепе мăкшă чĕлхисем. Нумай пĕрпекрех пулсан та иккĕшĕ те тĕрлĕ чĕлхесем.

Мордва республикисĕр ирçепе мăкшă чĕлхипе калаçакан çынсем Чăваш Енре, Тутарстанра, Пушкăртстанра, тата Чулхула, Оренбург, Пенза, Рязань, Самар, Саратов, Тамбовпа Чĕмпĕр облаçĕсенче те пурăнаççĕ.

Ирçепе мăкшă чĕлхисем вырăс чĕлхипе пĕрле Мордва республикин официаллă чĕлхисем.

Мордва чĕлхисемпе ирçесем, мăкшăсем, шăкшăсем, терюхансем калаçаççĕ. Каратайсем тутар чĕлхи çине куçнă. Пурне те мордва теççĕ. Çавăнпа Мордва республикинче пĕр мордва чĕлхи пур тесе йăнаш калани те тăтăшах илтĕнет.

2002 çулхи Раççей халăх çыравĕнче 614 260 çын «мордва» е «ирçе-мордва» е «мăкшă-мордва» чĕлхипе калаçма пĕлетĕп тенĕччĕ.

Литература

Евсевьев М. Е. Основы мордовской грамматики. — М., 1928; Очерки мордовских диалектов : в 5 т. — Саранск, 1961—1968;
Кузнецов С. К Русская историческая география. Мордва. — Курс лекций, читанных в 1908-09 уч. году в Московском археологическом институте. — М.: Издательство А. И. Снегиревой, 1912.
Орнатов П. Мордовская грамматика, составленная на наречии мордвы-мокши. — М., 1838;
Шахматов А. А. Мордовский этнографический сборник. — СПб., 1910;
Феоктистов А. П. Очерки по истории формирования мордовских письменно-литературных языков (ранний период). — М., 1976;
Грамматика мордовских (мокшанского и эрзянского) языков. Фонетика и морфология. — Саранск, 1962. — Ч. 1;
Грамматика мордовских языков: Фонетика, графика, орфография, морфология. — Саранск, 1980;
Лексикология современных мордовских языков. — Саранск, 1983;
Современные мордовские языки. Фонетика. — Саранск, 1993;
Мокшень кяль. Морфология. — Саранск, 2000;
Эрзянь кель. Морфология. — Саранск, 2000;
Budenz J. Moksa- és erza-mordvin nyelvtan // Nyelvtudományi közlemények. — Budapest, 1876. — Bd. 13;
Paasonen H. Mordwinische Lautlehre. — Helsingfors, 1903;
Keresztes L. Geschichte des mordwinischen Konsonantismus. — Szeged, 1986—1987. — Bd. 1—2.

Каçăсем

Словарĕсем