Крешшĕнсен калаçăвĕсем
Кряшен чĕлхи (кр. кряшен, станд. тутар. керәшен) — тутар кряшенсен калаçăвĕсен йышĕ.
Кряшен калаçăвĕсем | |
---|---|
Тăван ячĕ: | тутар, кряшен |
Патшалăхсем: | Раççей |
Регионсем: | Тутарстан, Самар облаçĕ, Челепи облаçĕ |
Классификаци | |
Категори: | Еврази чĕлхисем |
Алтай çемьи | |
Çырулăх: | кириллица (тутар çырулăхĕ) |
Чĕлхе кочĕсем | |
ISO 639-1: | |
ISO 639-2: | |
ISO 639-3: | |
Çавăн пекех пăхăр: Проект:Лингвистика |
Пĕрлехи хыпарсем тӳрлет
Мĕнпур крешшĕнсен хăйне уйрăм чĕлхе çук. Вĕсен калаçăвĕсем вара мишер е хусан диалекчĕ шутне кĕреççĕ.
Ак çакăн пек калаçусене уйăрма пулать:
- Анат Чулман Атăл крашянĕсен калаçăвĕ;
- Хусан лешьен кряшенĕсен калаçăвĕ;
- Чистай кряшенĕсен калаçăвĕ;
- молькей кряшенĕсен калаçăвĕ;
- нагайбак калаçăвĕ.
Çырулăх тӳрлет
Крещшен алфавичĕ Н. И. Ильминский миссионер тата чĕлхеçĕ алфавитĕнчен тымар илет. Алфавита вырăс сасă паллăхне тутар фонетикине кирлĕ саспаллисем хушса йĕркеленĕ. Ильминский ĕçĕ-хĕлĕ Атăлçи халăхĕсемпе çыхăннă май крешшенпе мари алфавичĕ çывăх.
А а | Ӓ ӓ | Б б | (В в) | Г г | Д д | Е е | Ё ё | Ж ж | З з |
И и | Й й | К к | Л л | М м | Н н | Ҥ ҥ | О о | Ӧ ӧ | П п |
Р р | С с | Т т | У у | Ӱ ӱ | (Ф ф) | (Х х) | (Ц ц) | Ч ч | Ш ш |
(Щ щ) | (Ъ ъ) | Ы ы | (Ь ь) | Э э | Ю ю | Я я |
Хальхи вăхăтра ку алфавитпа тата çырулăхпа никамах та усă курмасть. Мĕншĕн тесен мĕнпур тутарсен, вăл шутра крешшĕнсен те, пĕрлĕхлĕ тата пайланми пĕтĕмĕшле çырулăх пур.
Çавăн пекех тӳрлет
Вуламалли тӳрлет
- Баязитова, Ф. С. Говоры татар-кряшен в сравнительном освещении / Яв. ред. Ф. С. Хакимзянов. — М.: Наука, 1986.
- Воскресенский, А. А. Русско-татарский словарь с предисловием о произношении и этимологических изменениях татарских слов. — Хусан: 1894.
- Остроумов, Н. П. Первый опыт словаря народно-татарского языка по выговору крещеных татар Казанской губернии. — Хусан: Типография Императорского университета, 1876.]