Шеме

Шеме
Ялав	Герб
Патшалăх	Раççей
Федераци субъекчĕ	Тутарстан
Муниципаллă район	Алексеевски
Ял тăрăхĕ	[[ял тăрăхĕ\|]]
Шалти пайлану	урамсем
Наци йышĕ	чăвашсем, вырăссем
Конфесси йышĕ	православсем
Этнохороним	шемесем
Вăхăт тăрăхĕ	UTC+4
Телефон кочĕ	+7 84374
Почтă индексĕ	422453
Автомобиль кочĕ	16, 116, 716
ОКАТО кочĕ

Шеме (тут. , выр. ) — Тутарстанăн Алексеевски районĕнчи ял. Чăвашсем тата вырăссем пурăнаççĕ.

Тавралăх

Ял тытăмĕ, йышĕ

Ку ялти йыш тĕлĕшпе статистика кăтартăвĕсем пур, паллах. 468 çын, вĕсенчен 45% чăвашсем, 40% вырăссем^[1].

Истори

Тутарстанти Алексеевски районĕнчи чăваш ялĕсен йышĕн пĕр версийĕ ак çапла: Ерыкла, Пӳлер (Билярск), Ҫӑлкуҫ (Родник), Чӑваш Майни (Чувашская Майна), Чикан Пӑлак (Тиганбуляк), Шеме (Шама)^[2].

Паллă çынсем тата ытти харкамлăхсем

Гайнуллин Александр Петрович, Пÿлер ял тăрăхĕн пуçлăхĕ^[3].
Ильдуганова, Милана, Тутарстанри "Чăваш пики — 2014" конкурс çĕнтерÿçи^[4].

Вуламалли

Гайнуллин, А. П. Село Шама / Александр Гайнуллин, Ирина Степанова. - Чебоксары : Новое Время, 2019. - 234 с. : табл., фот. ; 20 см. - Библиогр.: с. 232-234 (48 назв.). - Тираж не указан. - (В пер.). - [2021-0102]
Научный отчет по проекту "Чуваши Приволжского округа". Чебоксары, 2002. 192 с.

Асăрхавсем

^ База данных "Этно-языковой состав населённых пунктов России".
^ Тутарстанри чӑвашсем ҫак ялсенче пурӑнаҫҫӗ.
^ Кун пирки çапла каланă: <<Тимĕр Акташ // 2630.07.3255 2018-11-19 14:13 Тутарстанри Алексеевск (малтанхи Билярск) районĕнчи Шама (чув. Шеме) ялĕнче малтан тутарлатнă чăвашсем каялла чăваша таврăннă. Тĕслĕх - Александр Петрович Гайнуллин. Унăн хушамачĕ малтанхи тутар ятĕнчен юлнă. Пĕлтĕр çак ăслă хастар чăваш, Билярск (Пÿлер) ялĕн пуçлăхĕ пулса, пирĕн Чăваш Енчен килнĕ экскурсантсен пысăк ушкăнне яланхи пекех тараватлă йышăннă. Хăтлă "Березка" кафене апатланма йыхравланă. Пушă вăхăт пулсан, ялан юнашарри Кĕçĕн Çарăмсан (Малый Черемшан) юханшыв хĕрринчи сăваплă Валем хуçа вăрманри (вырăсла урочище Святой ключ) чăваш киреметре кăсăклă экскурси ирттерет. Унта сăвапла çăлкуç. Унăн хушнипе вырăнти чăвашсем киремете пăхаççĕ. Унта Билярский государственный историко-археологический и природный заповедник, музей, хитре хăтлă канмалли вырăнĕ>> Çăлкуç: Владимир Болгарский: С каких же пор казанские чуваши стали татарами?
^ МИЛАНА ИЛЬДУГАНОВА: «ХАМА ЫТЛАРАХ ШАНМА ПУÇЛАРĂМ» 2019 ҫулхи Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ. — "Сувар" хаçатран. 1061-мĕш кăларăм

Каçăсем

Аслă Мами ялĕн историйĕ (вырăсла) 2016 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче архивланӑ..
Канаш ялĕн историйĕ (вырăсла) 2020 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче архивланӑ..
Куславкка ялĕн историйĕ (вырăсла) 2017 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗнче архивланӑ..
Кивĕ Пăрăнтăк историйĕ (вырăсла) 2020 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче архивланӑ..

Ку Тутарстан географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.

[1] База данных "Этно-языковой состав населённых пунктов России".

[2] Тутарстанри чӑвашсем ҫак ялсенче пурӑнаҫҫӗ.

[3] Кун пирки çапла каланă: <<Тимĕр Акташ // 2630.07.3255 2018-11-19 14:13 Тутарстанри Алексеевск (малтанхи Билярск) районĕнчи Шама (чув. Шеме) ялĕнче малтан тутарлатнă чăвашсем каялла чăваша таврăннă. Тĕслĕх - Александр Петрович Гайнуллин. Унăн хушамачĕ малтанхи тутар ятĕнчен юлнă. Пĕлтĕр çак ăслă хастар чăваш, Билярск (Пÿлер) ялĕн пуçлăхĕ пулса, пирĕн Чăваш Енчен килнĕ экскурсантсен пысăк ушкăнне яланхи пекех тараватлă йышăннă. Хăтлă "Березка" кафене апатланма йыхравланă. Пушă вăхăт пулсан, ялан юнашарри Кĕçĕн Çарăмсан (Малый Черемшан) юханшыв хĕрринчи сăваплă Валем хуçа вăрманри (вырăсла урочище Святой ключ) чăваш киреметре кăсăклă экскурси ирттерет. Унта сăвапла çăлкуç. Унăн хушнипе вырăнти чăвашсем киремете пăхаççĕ. Унта Билярский государственный историко-археологический и природный заповедник, музей, хитре хăтлă канмалли вырăнĕ>> Çăлкуç: Владимир Болгарский: С каких же пор казанские чуваши стали татарами?

[4] МИЛАНА ИЛЬДУГАНОВА: «ХАМА ЫТЛАРАХ ШАНМА ПУÇЛАРĂМ» 2019 ҫулхи Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ. — "Сувар" хаçатран. 1061-мĕш кăларăм

[1]

[2]

[3]

[4]