Перссем

	Перссем
Тăван ячĕ	فارس (фарсы)
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ
	Пурĕпе: 55 000 000 çын; ; Иран: 50 003 000; Турци: 624 000; Афганистан: 577 000; ПАЭ: 455 000; Ирак: 419 000; Шаблон:Ялавлани/АGI: 336 000; Сауд Аравийĕ: 210 000; Катар: 184 000; Бахрейн: 174 000; Кувейт: 137 000; Канада: 125 000; Германи: 97 000; Оман 83 000; Таджикистан: 69 000; Сири: 67 000; Франци: 64 000; Япони: 50 000; Аслă Британи: 44 000; Йемен 42 000; Швеци: 41 000; Ӳспекстан: 38 000; Австрали: 29 000; Пакистан: 21 000; Норвеги: 20 000; Австри: 16 000; Дани: 14 000; Инди: 13 000; Туркмени: 13 000; Итали: 7300; Бельги: 5700; Нидерланд: 4400; Раççей Федерацийĕ: 3693 (перепись 2010); Казахстан: 3200; Çĕнĕ Зеланди: 3200
Чĕлхе	перс
Тĕн	ислам, шиит енлĕ ытларах; çаплах сăртăшăн хăшпĕр этнографи ушкăнĕсенчен татăлса юлнисем;
Кĕрет	иран халăхĕсем

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, пăхăр Перссем (пĕлтерĕшсем).

«Перс» ыйтни кунта куçать; çавăн пекех урăх пĕлтерĕшсене пăхăр.

Пе́рсы (перс. فارسی‌زبان [fɒːrsi-zæbɒːn], перс. ایرانی [irɒːni], перс. فارس [fɒːrs], кивел. перс. پارس [pɒːrs]) — иран халăхĕ, ытларах Иранра пурăнан халăх (тĕрлĕ хаклавпа: 56 % - 63 %), Иран, Таджикистан тата Афганистан регионĕсенчи нумай йышлă этнолингва пĕрленĕвĕ^[38], вĕсен пурин те темиçе диалектлă перс чĕлхи тăван пулать. Иран нацин çĕр ĕçĕпе тата хула культурипе пурăнан ытларахăшĕ.

Этногенез тата терминологиПравить

АваллăхраПравить

Тĕп статья: Авалхи перссем

Авалхи перс килтытанăн тата салтаксен тумĕсем.

АсăрхавсемПравить

^ [dic.academic.ru/dic.nsf/ogegova/158346 Толковый словарь Ожегова. С.И. Ожегов, Н.Ю. Шведова. 1949-1992.]
^ ¹^тата² [dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/36566 Современная энциклопедия. 2000.]
^ Central Intelligence Agency (CIA)-The World Factbook: Iran population:…Ethnic groups:Persian 61 %, Azeri 16 %, Kurd 10 %, Lur 6 %, Baloch 2 %, Arab 2 %, Turkmen and Turkic tribes 2 %, other 1 % (2008 est.)…Population:78,868,711 (July 2012 est.)…Languages:Persian (official) 53 %, Azeri Turkic and Turkic dialects 18 %, Kurdish 10 %, Gilaki and Mazandarani 7 %, Luri 6 %, Balochi 2 %, Arabic 2 %, other 2 % (2008 est.)…Religions:Muslim (official) 98 % (Shia 89 %, Sunni 9 %), other (includes Zoroastrian, Jewish, Christian, and Baha’i) 2 %.
^ Persian in Turkey.
^ Persian in Afghanistan.
^ Persian in United Arab Emirates.
^ Persian in Iraq.
^ Persian in United States.
^ Persian in Saudi Arabia.
^ Persian in Qatar.
^ Persian in Bahrain.
^ Persian in Kuwait.
^ Persian in Canada.
^ Persian in Germany.
^ Persian in Oman.
^ Persian in Tajikistan.
^ Persian in Syria.
^ Persian in France.
^ Persian in Japan.
^ Persian in United Kingdom.
^ Persian in Yemen.
^ Persian in Sweden.
^ Persian in Uzbekistan.
^ Persian in Australia.
^ Persian in Pakistan.
^ Persian in Norway.
^ Persian in Austria.
^ Persian in Denmark.
^ Persian in India.
^ Persian in Turkmenistan.
^ Persian in Italy.
^ Persian in Belgium.
^ Persian in Netherlands.
^ The Persian Diaspora, List of Persians and Persian Speaking Peoples living outside of Iran, Worldwide Outreach to Persians, Outreach to Muslims around the Globe. Farsinet.com. Тĕрĕсленĕ 10 Ҫӗртме уйӑхӗн 2012.
^ Persian in Kazakhstan.
^ Persian in New Zealand.
^ Persian.
^ Windfuhr, Gernot: The Iranian Languages, Routledge 2009, p. 418.

КаçăсемПравить

Персы, Иранцы. Ethnologue.

[1] [dic.academic.ru/dic.nsf/ogegova/158346 Толковый словарь Ожегова. С.И. Ожегов, Н.Ю. Шведова. 1949-1992.]

[соврэнциклоп2000-2] ¹^тата² [dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/36566 Современная энциклопедия. 2000.]

[Iran_population-3] Central Intelligence Agency (CIA)-The World Factbook: Iran population:…Ethnic groups:Persian 61 %, Azeri 16 %, Kurd 10 %, Lur 6 %, Baloch 2 %, Arab 2 %, Turkmen and Turkic tribes 2 %, other 1 % (2008 est.)…Population:78,868,711 (July 2012 est.)…Languages:Persian (official) 53 %, Azeri Turkic and Turkic dialects 18 %, Kurdish 10 %, Gilaki and Mazandarani 7 %, Luri 6 %, Balochi 2 %, Arabic 2 %, other 2 % (2008 est.)…Religions:Muslim (official) 98 % (Shia 89 %, Sunni 9 %), other (includes Zoroastrian, Jewish, Christian, and Baha’i) 2 %.

[4] Persian in Turkey.

[5] Persian in Afghanistan.

[6] Persian in United Arab Emirates.

[7] Persian in Iraq.

[8] Persian in United States.

[9] Persian in Saudi Arabia.

[10] Persian in Qatar.

[11] Persian in Bahrain.

[12] Persian in Kuwait.

[13] Persian in Canada.

[14] Persian in Germany.

[15] Persian in Oman.

[16] Persian in Tajikistan.

[17] Persian in Syria.

[18] Persian in France.

[19] Persian in Japan.

[20] Persian in United Kingdom.

[21] Persian in Yemen.

[22] Persian in Sweden.

[23] Persian in Uzbekistan.

[24] Persian in Australia.

[25] Persian in Pakistan.

[26] Persian in Norway.

[27] Persian in Austria.

[28] Persian in Denmark.

[29] Persian in India.

[30] Persian in Turkmenistan.

[31] Persian in Italy.

[32] Persian in Belgium.

[33] Persian in Netherlands.

[farsinet-34] The Persian Diaspora, List of Persians and Persian Speaking Peoples living outside of Iran, Worldwide Outreach to Persians, Outreach to Muslims around the Globe. Farsinet.com. Тĕрĕсленĕ 10 Ҫӗртме уйӑхӗн 2012.

[35] Persian in Kazakhstan.

[36] Persian in New Zealand.

[37] Persian.

[Windfuhr-38] Windfuhr, Gernot: The Iranian Languages, Routledge 2009, p. 418.

[38]

[1]

[2]

[37]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ
Перссем
Тăван ячĕ	فارس (фарсы)^[1]^[2]
Пурĕпе: 55 000 000 çын^[37] Иран Иран: 50 003 000^[3] Турци Турци: 624 000^[4] Афганистан Афганистан: 577 000^[5] ПАЭ ПАЭ: 455 000^[6] Ирак Ирак: 419 000^[7] Шаблон:Ялавлани/АGI: 336 000^[8] Сауд Аравийĕ Сауд Аравийĕ: 210 000^[9] Катар Катар: 184 000^[10] Бахрейн Бахрейн: 174 000^[11] Кувейт Кувейт: 137 000^[12] Канада Канада: 125 000^[13] Германи Германи: 97 000^[14] Оман Оман 83 000^[15] Таджикистан Таджикистан: 69 000^[16] Сири Сири: 67 000^[17] Франци Франци: 64 000^[18] Япони Япони: 50 000^[19] Аслă Британи Аслă Британи: 44 000^[20] Йемен Йемен 42 000^[21] Швеци Швеци: 41 000^[22] Ӳспекстан Ӳспекстан: 38 000^[23] Австрали Австрали: 29 000^[24] Пакистан Пакистан: 21 000^[25] Норвеги Норвеги: 20 000^[26] Австри Австри: 16 000^[27] Дани Дани: 14 000^[28] Инди Инди: 13 000^[29] Туркмени Туркмени: 13 000^[30] Итали Итали: 7300^[31] Бельги Бельги: 5700^[32] Нидерланд Нидерланд: 4400^[33] Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ: 3693 (перепись 2010)^[34] Казахстан Казахстан: 3200^[35] Çĕнĕ Зеланди Çĕнĕ Зеланди: 3200^[36]
Чĕлхе	перс^[2]
Тĕн	ислам, шиит енлĕ ытларах; çаплах сăртăшăн хăшпĕр этнографи ушкăнĕсенчен татăлса юлнисем
Кĕрет	иран халăхĕсем