Disambig gray.svg Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, пăхăр Перссем (пĕлтерĕшсем).

Пе́рсы (перс. فارسی‌زبان [fɒːrsi-zæbɒːn], перс. ایرانی [irɒːni], перс. فارس [fɒːrs], кивел. перс. پارس [pɒːrs]) — иран халăхĕ, ытларах Иранра пурăнан халăх (тĕрлĕ хаклавпа: 56 % - 63 %), Иран, Таджикистан тата Афганистан регионĕсенчи нумай йышлă этнолингва пĕрленĕвĕ[38], вĕсен пурин те темиçе диалектлă перс чĕлхи тăван пулать. Иран нацин çĕр ĕçĕпе тата хула культурипе пурăнан ытларахăшĕ.

Перссем
Тăван ячĕ فارس (фарсы)[1][2]
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ

Пурĕпе: 55 000 000 çын[37]

ИранFlag of Iran.svg Иран: 50 003 000[3]
ТурциFlag of Turkey.svg Турци: 624 000[4]
АфганистанFlag of Afghanistan (2013–2021).svg Афганистан: 577 000[5]
ПАЭFlag of the United Arab Emirates.svg ПАЭ: 455 000[6]
ИракFlag of Iraq.svg Ирак: 419 000[7]
Шаблон:Ялавлани/АGI: 336 000[8]
Сауд АравийĕFlag of Saudi Arabia.svg Сауд Аравийĕ: 210 000[9]
КатарFlag of Qatar.svg Катар: 184 000[10]
БахрейнFlag of Bahrain.svg Бахрейн: 174 000[11]
КувейтFlag of Kuwait.svg Кувейт: 137 000[12]
КанадаFlag of Canada.svg Канада: 125 000[13]
ГерманиFlag of Germany.svg Германи: 97 000[14]
ОманFlag of Oman.svg Оман

83 000[15]

ТаджикистанFlag of Tajikistan.svg Таджикистан: 69 000[16]
СириFlag of Syria.svg Сири: 67 000[17]
ФранциFlag of France.svg Франци: 64 000[18]
ЯпониFlag of Japan.svg Япони: 50 000[19]
Аслă БританиFlag of the United Kingdom (3-5).svg Аслă Британи: 44 000[20]
ЙеменFlag of Yemen.svg Йемен

42 000[21]

ШвециFlag of Sweden.svg Швеци: 41 000[22]
ӲспекстанFlag of Uzbekistan.svg Ӳспекстан: 38 000[23]
АвстралиFlag of Australia.svg Австрали: 29 000[24]
ПакистанFlag of Pakistan.svg Пакистан: 21 000[25]
НорвегиFlag of Norway.svg Норвеги: 20 000[26]
АвстриFlag of Austria.svg Австри: 16 000[27]
ДаниFlag of Denmark.svg Дани: 14 000[28]
ИндиFlag of India.svg Инди: 13 000[29]
ТуркмениFlag of Turkmenistan.svg Туркмени: 13 000[30]
ИталиFlag of Italy.svg Итали: 7300[31]
БельгиFlag of Belgium.svg Бельги: 5700[32]
НидерландFlag of the Netherlands.svg Нидерланд: 4400[33]
Раççей ФедерацийĕFlag of Russia.svg Раççей Федерацийĕ: 3693 (перепись 2010)[34]
КазахстанFlag of Kazakhstan.svg Казахстан: 3200[35]

Çĕнĕ ЗеландиFlag of New Zealand.svg Çĕнĕ Зеланди: 3200[36]
Чĕлхе перс[2]
Тĕн

ислам, шиит енлĕ ытларах;

  • çаплах сăртăшăн хăшпĕр этнографи ушкăнĕсенчен татăлса юлнисем
Кĕрет  иран халăхĕсем

Этногенез тата терминологиПравить

АваллăхраПравить

Тĕп статья: Авалхи перссем
 
Авалхи перс килтытанăн тата салтаксен тумĕсем.

АсăрхавсемПравить

  1. ^ [dic.academic.ru/dic.nsf/ogegova/158346 Толковый словарь Ожегова. С.И. Ожегов, Н.Ю. Шведова. 1949-1992.]
  2. ^ 1 тата 2 [dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/36566 Современная энциклопедия. 2000.]
  3. ^ Central Intelligence Agency (CIA)-The World Factbook: Iran population:…Ethnic groups:Persian 61 %, Azeri 16 %, Kurd 10 %, Lur 6 %, Baloch 2 %, Arab 2 %, Turkmen and Turkic tribes 2 %, other 1 % (2008 est.)…Population:78,868,711 (July 2012 est.)…Languages:Persian (official) 53 %, Azeri Turkic and Turkic dialects 18 %, Kurdish 10 %, Gilaki and Mazandarani 7 %, Luri 6 %, Balochi 2 %, Arabic 2 %, other 2 % (2008 est.)…Religions:Muslim (official) 98 % (Shia 89 %, Sunni 9 %), other (includes Zoroastrian, Jewish, Christian, and Baha’i) 2 %.
  4. ^ Persian in Turkey.
  5. ^ Persian in Afghanistan.
  6. ^ Persian in United Arab Emirates.
  7. ^ Persian in Iraq.
  8. ^ Persian in United States.
  9. ^ Persian in Saudi Arabia.
  10. ^ Persian in Qatar.
  11. ^ Persian in Bahrain.
  12. ^ Persian in Kuwait.
  13. ^ Persian in Canada.
  14. ^ Persian in Germany.
  15. ^ Persian in Oman.
  16. ^ Persian in Tajikistan.
  17. ^ Persian in Syria.
  18. ^ Persian in France.
  19. ^ Persian in Japan.
  20. ^ Persian in United Kingdom.
  21. ^ Persian in Yemen.
  22. ^ Persian in Sweden.
  23. ^ Persian in Uzbekistan.
  24. ^ Persian in Australia.
  25. ^ Persian in Pakistan.
  26. ^ Persian in Norway.
  27. ^ Persian in Austria.
  28. ^ Persian in Denmark.
  29. ^ Persian in India.
  30. ^ Persian in Turkmenistan.
  31. ^ Persian in Italy.
  32. ^ Persian in Belgium.
  33. ^ Persian in Netherlands.
  34. ^ The Persian Diaspora, List of Persians and Persian Speaking Peoples living outside of Iran, Worldwide Outreach to Persians, Outreach to Muslims around the Globe. Farsinet.com. Тĕрĕсленĕ 10 Ҫӗртме уйӑхӗн 2012.
  35. ^ Persian in Kazakhstan.
  36. ^ Persian in New Zealand.
  37. ^ Persian.
  38. ^ Windfuhr, Gernot: The Iranian Languages, Routledge 2009, p. 418.

КаçăсемПравить