Амстердам
Амстердам (гол. Amsterdam [ˌɑmstərˈdɑm]) — Нидерландсен тĕп хули. Хула Çурçĕр Голланди çĕрĕнче, Амстел шывĕн вĕçĕнче вырнаçнă. Амстердам Çурçĕр тинĕсĕпе каналпа çыхăннă.
ХалăхĕПравить
2005 çĕртме, 1 тĕлне Амстердам муниципалитет шутĕнче 741 922 çын пурăннă, хула тулашĕсемпе (хула тăрăхĕ) — 1,5 миллион çын.
ТавралăхĕПравить
Хула çĕрĕн лаптăкĕ — 219,07 çм² (54,09 çм² -шыв).
КлиматПравить
Кун-çулĕПравить
Хулана 1275 çул тĕлĕнче никĕсленĕ. Хăй çуралнипе вăл шывран сыхланă дамбăна тивĕç пулмалла. Ячĕ те вара çав дамбпа çыхăннă (Dam — нидерланди чĕлхипе — дамба). XV ĕмĕр тĕлне Амстердам Нидерландын сутă-илӳ енĕпе пысăк хули пулса тăнă.
Сакăрвунăçуллă вăрçă вăхăтĕнче Антверпен хула-порт Испани аллине лекнĕ (1585 çул), вара унтан чылай Антверпен сутă-илӳçĕсем тата ремесленниксем, Испани инквизицинчен тарнă темĕн чухлĕ еврей Амстердам хулине пырса ларнă.
Ялавĕпе гербĕПравить
ЭкономикаПравить
ФинансăПравить
ПромăçлăхĕПравить
ТранспортПравить
Этем пĕрлĕхĕн транспорчĕПравить
АвтотранспортПравить
Хула витĕр A1, A2, A4, A6, A7, A8, A9 тата A10 автоçулсем хывнă:
- A1: Амстердам — Хилверсюм — Амерсфорт — Апелдорн — Девентер — Хенгело — Германи
- A2: Амстердам — Утрехт — Хертогенбос — Эйндховен — Верт — Гелен — Маастрихт — граница с Бельгией у Визе
- A4: Амстердам — Схипхол (аэропорт) — Лейден — Гаага — Делфт
- А6: Амстердам — Алмере — Лелистад — Эммелорд — Яуре
- А7: Амстердам — Занстад — Пюрмеренд — Хорн — Мидденмер — Афслёйтдейк — Снек — Яуре — Херенвен — Драхтен — Гронинген — Ниусханс — Германи
- А8: Амстердам — Занстад
- А9: соединена с А1 — Амстелвен — Харлем — Бевервейк — Алкмар
- А10: Амстердам унки
Сывлăш транспорчĕПравить
Ăслăх тата пĕлӳлĕхПравить
Архитектура тата паллă вырăнсемПравить
Паллă ентешсемПравить
- Рембрандт Харменс ван Рейн (1606—1669) — нидерланд сăнарçи, гравёр, çутă-ĕмĕлкен аслă ăсти, голланд сăнар ĕçĕн «ылтăн ĕмĕрĕнчи» чаплă ĕçченĕ.
- Бенедикт Спиноза (1632-1677) — XVII ĕмĕрти нидерланди философĕ.
- Гузье Недерхорст (1969—2004) — нидерланд артисчĕ, юрăç тата ача-пăча çыравçи.
Тăванлă хуласемПравить
- Пекин (китай 北京), Китай (юпа, 29 1994)
- Каир (арап. القاهرة), Икĕпат
- Монреаль (фр. Montréal, акăл. Montreal), Канада
- Рига (лат. Rīga), Латви
- Вашингтон, Колумби тăрăхĕ, АПШ
- Çĕнĕ Йорк, Çĕнĕ Йорк (штат), АПШ
- Майами, Флорида, АПШ
- Чикаго, Иллинойс, АПШ
- Лос-Анджелес, Калифорни, АПШ
- Сан-Франциско, Калифорни, АПШ
БенилюксПравить
КаçăсемПравить
- I Amsterdam
- Сирĕн Голландири портал
- City of Amsterdam
- FM радио Амстердамран Архивленĕ 12 Ҫурла уйӑхӗн 2013 çулта.
- Amsterdam Hotspots
- Amsterdam, VisitTown.com Архивленĕ 14 Чӳк уйӑхӗн 2013 çулта.
- Amsterdam, Ukrainian-Russian poet
- Амстердам Архивленĕ 2 Нарӑс уйӑхӗн 2007 çулта. (АВИАРОСТ Компани)