Руси́нсем (русин. Русины, словак. Rusíni, пол. Rusini, венг. Ruszinok, серб Русини, укр. русини, хорв. Rusini) — Украинăн анăçĕнче (Анăç Карпат), Словакин тухăçĕнче (Пряша Руçĕ), кăнтăр-тухăç Польша (Лемковщина), çурçĕр-тухăç Хункăрире, çурçĕр-анăç Румынире (Марамарош), çаплах сербсен Воеводининче тата хорватсен Славонире вырнаçнă тухăç славян халăхĕсен ушкăнĕ; русинчен пысăк диаспорисем АПШ-ра тата Канадăра пурăнаççĕ.

Русинсем
Тăван ячĕ «русыны», «руснакы», «руснаци», Польшăра — «лэмкы»
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ

Пурӗ: 55 пинрен (Тухăç Европăри халăха официаллă çырнисен хаклавĕпе) 1,5 млн çына çити (русинсен организацисем евитленипе)[11].
Словаки Словаки: 23 746 çын (2021)[1]
Серби Серби: 14 246 çын (2011)[2][3]
Украина Украина: 10 183 çын (2001)[4]
АПШ АПШ: 8934 çын (2010)[5]
Хорвати Хорвати (Славони): 1936 çын (2011)[6][7]
Хункăри Хункăри: 1292 çын (2001)[8][9]
Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ: 225 çын (2010)[10]

Чĕлхе русин (карпатри русин[К 1] тата кăнтăр-русин[К 2]), украин, словак, сахал степеньре хункăр, серб, поляк, румын, вырăс
Тĕн православи, униатлăх, католицизм
Расă тĕсĕ европеоидсем
Кĕрет  тухăç славянсем
Тăван халăхсем украинсем, словаксем, беларуссем, вырăссем, поляксем
Русин çĕрĕсем Мăн Моравинче, Ростислав тата Святополк тапхăрĕнче.
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Русинсем (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Пĕрлехи хыпарсем

тӳрлет
 
Чезаре Вечеллио кăларнă «Пĕтĕм тĕнчери авалхи тата хальхи тумтир» кĕнекинчи русин сăнĕ, Венеци, 1598 çул.
  Çавăн пекех пăхăр: Карпат Руçĕ.
 

Русинсене Словакире, Польшăра, Хункăрире, Чехире тата Сербире официаллă наци енĕпе сахалрахăшĕ шутланаççĕ[12](акăлч.).

Литература

тӳрлет

Асăрхавсем

тӳрлет
  1. ^ SODB2021 - Obyvatelia - Základné výsledky
  2. ^ (серб.) Official Results of Serbian Census 2003–PopulationPDF (441 KiB), pp. 12-13
  3. ^ Сербире 2011 çулта халăха çырнипе русинсемпе украинсем — 20 261 çын
  4. ^ Всеукраїнський перепис населення 2001 | Результати | Основні підсумки | Національний склад населення | Закарпатська область:
  5. ^ American FactFinder - Results.
  6. ^ Population of Croatia 1931—2011(акăлч.)
  7. ^ Хорватире, 2011 çулта çырнипе, русинсемпе украинсем — 4314 çын
  8. ^ 1.5 Population by affinity with cultural values, traditions of ethnic groups and main age groups , 2001(акăлч.)
  9. ^ Хункăрире, 2001 çулта çырнипе, русинсемпе украинсем — 6071 çын
  10. ^ Итоги Всероссийской переписи населения 2010
  11. ^ Unrepresented Nations and Peoples Organization. Rusyn: Status Remains Undetermined(акăлч.)
  12. ^ Rusyn: A Minority in Waiting 2008 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче архивланӑ.

Каçăсем

тӳрлет

Конгрессем:

Ăслăх статьисем:


Цитатăланă чухнехи йăнăш «К» ушкӑнӗнчи <ref> тэгсем валли вӗсене тивӗҫтерекен <references group="К"/> тэг ҫук