Википеди

Остин Джейн

Джейн Остин (акăл. Jane Austen, Остен тесе çырни те пур, 1775—1817) — акăлчан çыравçи, британ литератури реализмĕн мал ĕçченĕ, çемье, «хĕрарăм роман» никĕснее хураканĕ. Унăн кĕнекисене шедевр вырăнне хураççĕ, вĕсен сюжечĕ ахаллĕхĕпе питĕ чунна тыткăна илет, унăн хайлавĕсенче чăн «акăлчан» кулăшĕ сисĕмлĕ туйăнать. Джейн Остин халиччен те акăлчан литературин «Пĕрремĕш хĕрарăмĕ» шутланать. Унăн пултаруллă ĕçĕсене Аслă Британин пур колледжĕсенче тата университетсенче тĕпчесе веренеççĕ.

Джейн Остин
Çуралнă чухнехи ят: акăл. Jane Austen
Çуралнă вăхăт: 1775 çулхи раштав, 16
Çуралнă вырăн: Хэмпшир, Англи
Вилнĕ вăхăт: 1817 çулхи утă, 18
Вилнĕ вырăн: Винчестер, Англи
Гражданлăх:
Ĕçлев тĕсĕ: XIX ĕмĕрти акăлчан çыравçи
Пултарулăх çулĕсем: 1795-1816
Тĕлĕ: романтизм
Ĕçсен чĕлхи: акăлчан
Алпусни: Алпусни
Джейн Остин сăнарĕ, Кассандра Остин ÿкерчĕкĕ, 1810 ç.п.

Кун-çулĕ

тӳрлет
 
Джейн Остин музей çурчĕ

Джейн Остин 1775 çулхи раштавăн 16-мĕшĕнче Хэмпшир графлăхăн Стивентон хулинче çуралнă. Унăн ашшĕ, Джордж Остин, прихут чиркӳ ĕçтĕшĕ пулса ĕçленĕ. Вăл авалхи кент çемьинчен тухнă пулнă, аслă пĕлӳ илнĕ çын шутланнă. Унăн арăмĕ, Кассандра Ли, чухăна тухнă ватă ăратран тухнă. Джейнсăр пуçне çемьере улттă арçын ачапа пĕр хĕрача (Кассандра) ӳснĕ. Джейн Остин чи кĕçĕннинчен асли пулнă.

Ун чухне çын нумай вилнĕ пулнă, çапах та пур ачи те сывă çитĕннĕ. Аслă пиччĕшĕ, Джеймс, литература ĕç-пуçĕпе тăрмашнă: сăвă, проза çырнă, анчах та ашшĕн йĕрĕпех утнă. Иккĕмĕш пиччĕшĕ, Джордж, ăс-тăн енчен тайлăк пулнă, калаçма пултарайман. Унпа калаçмах Джейн чĕлхесĕр çын ал паллине вĕренет. Виççĕмĕш пиччĕшне, Эдварда, Остинсен ачасăр пуян Найт хурăнташĕсем усрава илнĕ, вăл вара джентри классран нобилити класа куçать.

Джейнăн тăваттăмĕш, юратнă пиччĕшĕн, Генри Томасăн, шăпи романтикăллă пулнă. Вăл хăйĕн ĕмĕрĕнче темиçе профессипе те тăрмашнă: çарта хĕсметре тăнă, банкир пулса ĕçленĕ, малтан ăнăçлă, кайран юхăннă, сан йышăннă. Элиза де Фейда, гильотина çинче шăпине вĕçленĕ франци дворянинĕн тăлăх арăмне качча илнĕ. Элизăн сĕмĕпех Джейн францилле начар мар пĕлнĕ, франци авторĕсене: Ларошфуко, Мишель де Монтень, Лабрюйер кĕнекисене вуланă, çаплах театра кăмăлама пуçланă.

Ытти икĕ пиччĕшĕ, Фрэнсис тата Чарльз, тинĕсçĕсем пулнă, адмирал тинĕс çар хисепне тивĕçнĕ.

Çыравçă 1817 çулхи утăн 18-мĕшĕнче, Аддисон амакĕнчен сипленме пынă Винчестер хулинче куçне ĕмĕрлĕхе хупать. Вилес умĕн те вăл хăйĕн юлашки «Сендитон» романĕпе тăрмашнă.

Ӗçĕсен ят-йышĕ

тӳрлет

Остин пултарулăхĕнче иккĕ тапхăра палăртаççĕ: 1795—1798 çç. малтанхи романсене хайланă; 1811—1816 çç. — чапа тухнă романсене — «Мăнаçлăхпа умсисĕмлĕх» тата «Ăс-тăнпа туйăмсем» — ăсталанă.

Çамрăк чухнехи ĕçсем

тӳрлет

Романсем

тӳрлет

Вĕçлеймен ĕçсем

тӳрлет

Экран çине кăларнисем

тӳрлет
  • «Ăс-тăнпа туйăм»:
  • «Мăнаçлăх тата ӳкĕт туйăмĕ»:
    • «Pride and Prejudice», 1938, телефильм, Аслă Британи, х/ш. Рольсенче: Элизабет Беннет — Curigwen Lewis.
    • «Pride and Prejudice», 1940, АПШ. Рольсенче: мистер Дарси — Лоуренс Оливье, Элизабет Беннет — Грир Гарсон. («Оскар» парни — Лартакан ӳнерçĕ паха ĕçĕ).
    • «Pride and Prejudice», 1952, сериал, Аслă Британи, х/ш. Рольсенче: мистер Дарси — Питер Кашинг, Элизабет Беннет — Энн Баскетт.
    • «Pride and Prejudice», 1958, сериал, Аслă Британи, х/ш. Элизабет Беннет ролĕнче — Jane Downs.
    • «Pride and Prejudice», 1967, сериал, Аслă Британи. Элизабет Беннет ролĕнче — Celia Bannerman.
    • «Pride and Prejudice», 1980, сериал, Аслă Британи. Элизабет Беннет ролĕнче — Elizabeth Garvie.
    • «Pride and Prejudice», 1995, сериал, Аслă Британи. Рольсенче: Элизабет Беннет — Дженнифер Или, мистер Дарси — Колин Фёрт.
    • «Pride and Prejudice», 2003, АПШ. (Адаптаци, ĕç вырăнĕ хальхи пурнăçа куçать). Элизабет Беннет ролĕнче — Кэм Хескин.
    • «Bride & Prejudice», 2004, Аслă Британи, АПШ. (Адаптаци, ĕç вырăнĕ Индие куçать). Тĕп ролĕнче — Айшвария Рай.
    • «Pride and Prejudice», 2005, Франци, Аслă Британи. Элизабет Беннет ролĕнче — Кира Найтли.
    • «Lost in Austen», 2008, сериал, Асла Британи. (Адаптаци).
  • «Мэнсфилд парк»:
    • «Mansfield Park», 1983, сериал, Аслă Британи. Реж. - Дэвид Гайлз
    • «Mansfield Park», 1985, Аслă Британи. Ролĕнче: Анна Масси, Бернард Хептон, Сильвестра Ле Тузель.
    • «Mansfield Park», 1999, Аслă Британи. Фанни ролĕнче — Frances O’Connor.
    • «Mansfield Park», 2007, телефильм, Аслă Британи, BBC. Фанни ролĕнче — Билли Пайпер, Эдмунд — Blake Ritson.
  • «Эмма»:
    • «Emma», 1948, телефильм, Аслă Британи, х/ш. Эмма ролĕнче — Judy Campbell.
    • «Emma», 1960, телефильм, Аслă Британи, х/ш. Эмма ролĕнче — Diana Fairfax.
    • «Emma», 1972, сериал, Аслă Британи. Эмма ролĕнче — Doran Godwin.
    • «Emma», 1996, Аслă Британи, АПШ. Эмма ролĕнче — Гвинет Пэлтроу. («Оскар» парни, лайăх мусăкшăн).
    • «Emma», 1996, телефильм, Аслă Британи. Эмма ролĕнче — Кейт Бекинсейл.
    • «Emma», 2009, сериал, Аслă Британи. Реж. — Джим О’Хенлон, Джордж Ормонд. Рольсенче: Ромола Гараи, Джонни Ли Миллер, Кристина Коул.
  • «Нортенгери аббатлăхĕ»:
    • «Northanger Abbey», 1986, сериал, Аслă Британи.
    • «Northanger Abbey», 2007, телефильм, Аслă Британи.
  • «Доводы рассудка»:
    • «Persuasion», 1960, сериал, Аслă Британи, х/ш. Рольсенче: Энн Эллиот — Daphne Slater.
    • «Persuasion», 1971, сериал, Аслă Британи. Рольсенче: Энн Эллиот — Anne Firbank.
    • «Persuasion», 1995, телефильм, Аслă Британи. Рольсенче: Энн Эллиот — Amanda Root, капитан Уэнтворт — Ciarán Hinds.
    • «Persuasion», 2007, телефильм, Аслă Британи. Рольсенче: Энн Эллиот — Sally Hawkins, капитан Уэнтворт — Rupert Penry-Jones.

Фильмографи

тӳрлет

Джейн Остин пирки фильмсем:

Урăххисем:

  • 1980 — «Джейн Остин Манхэттенре» (акăл. Jane Austen in Manhattan). Аслă Британи-АПШ, фильм. Реж. — Джеймс Айвори. Рольсенче: Энн Бэкстер, Роберт Пауэлл, Майкл Вагер тата ур.
  • 2002 — The Real Jane Austen. Аслă Британи, телефильм. Реж. — Nicky Pattison. Рольсенче: Anna Chancellor, Gillian Kearney тата ур.
  • 2007 — Джейн Остенăн кĕнеке клубĕ (акăл. The Jane Austen Book Club). Реж. — Робин Суикорд. Рольсенче: Мария Белло, Эмили Блант, Кэти Бейкер тата ур.
  • 2008 — «Остинра юласси» (акăл. Lost in Austen). Аслă Британи, мини-сериал. Реж. — Дэн Зефф. Рольсенче: Джемима Рупер, Эллиот Кауэн, Хью Бонневилль, Кристина Коул тата ур.

Вуламалли

тӳрлет
  • Кеттл А., Введение в историю английского романа, М., 1966;
  • Бельский А. А., Английский роман 1800—1810-х годов, Пермь, 1968, с. 47-107;
  • Jane Austen. The critical heritage. Ed. by B. C. Southam, L.-N. Y., [1969];
  • Mansell D., The novels of Jane Austen, L., 1973;
  • Chapman R. W., Jane Austen. A critical bibliography, 2 ed., L., 1969;
  • Hardwick M., The Osprey guide to Jane Austen, Reading, [1973].

Каçăсем

тӳрлет
Çăлкуç — «https://cv.wikipedia.org/w/index.php?title=Остин_Джейн&oldid=793266»