Бирскри ютйăхсен вĕрентевçисен шкулĕ
Бирскри ютйăхсен вĕрентевçисен шкулĕ — Бирск хулинче (халĕ Пушкăртстан) Н.И.Ильминскийĕн педагогика системине пурнăçа кĕртме вĕрентевçĕсем те хатĕрлес тĕллевпе 1882-мĕш çултанпа ĕçленĕ шкул.
Малтанхи вăхăтра вăл шкула вырăс маррисене çеç йышăннă, 1888-мĕш çултанпа вара вырăçсене те илме пуçланă[1].
Çапла вара вăл Чĕмпĕрти чăваш шкулĕ, Хусанти крешшĕн-тутар тĕп шкулĕ, Хусанти ютйăхсен вĕрентевçисен семинарийĕ йышши вĕрентÿ йĕркелĕмĕсемпе юнашар тăрать темелле[2].
1895-мĕш çулта вĕреннисен йышĕ: çармăссем — 23, вырăссем — 9, чăвашсем — 5, удмуртсем тата тутарсем — 4-шар, пушкăртсем тата коми-пермяксем — 1-шер.
1920-мĕш çултан шкула Çармăс педагогика курсĕсем теме пуçланă, вара вăл Николо-Берёзовка ялне куçса кайнă (халĕ Пушкăртстанти Краснокамски районне кĕрет).
1921-мĕш çултан Краснокаскинчи Çармăс педагогика вĕрентĕшĕ ятлă[3].
1924-1930-мĕш çулсенче Бирскри тутар педагогика вĕрентĕшĕпе пĕрлештернĕ, унтан каллех уйрăм. 1934-мĕш çулта Николо-Берёзовка ялне таврăнать, техникум ята илет. 1937-мĕш çултанпа çармăс педагогика вĕрентĕшĕ. Ăна 1956-мĕш çулта хупнă.
Вуламалли
тӳрлет- Исеметов С.И. Незабываемый марпедтехникум. Николо-Берёзовка, 2006.
- Материалы по истории образования и просвещения народов Волго-Уралья в рукописных фондах Н.И.Ильминского. Сборник документов и материалов / Авторы-составители: Р.Р.Исхаков, Х.З.Багаутдинова. – Казань: Институт истории им. Ш.Марджани АН РТ; Изд-во «ЯЗ», 2015. – 620 с.
Асăрхавсем
тӳрлет- ^ Аминов Т. М. БИРСКАЯ ИНОРОДЧЕСКАЯ УЧИТЕЛЬСКАЯ ШКОЛА.(ĕçлемен каçă) — Пушкăрт энциклопедийĕ.
- ^ Исхаков Р. Р. СТРАНИЦЫ ИСТОРИИ КАЗАНСКОЙ УЧИТЕЛЬСКОЙ (ИНОРОДЧЕСКОЙ) СЕМИНАРИИ — ЖУРНАЛ Вестник Казанского государственного университета культуры и искусств 2015
- ^ Нургалиев Д. С. КРАСНОКАМСКОЕ МАРИЙСКОЕ ПЕДАГОГИЧЕСКОЕ УЧИЛИЩЕ 2016 ҫулхи Ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче архивланӑ. — Пушкăрт энциклопедийĕ.
Каçăсем
тӳрлет- Гареева Марианна Павловна. ОРГАНИЗАЦИЯ УЧЕБНОГО ПРОЦЕССА В БИРСКОЙ ИНОРОДЧЕСКОЙ УЧИТЕЛЬСКОЙ ШКОЛЕ (1882-1895) // ЖУРНАЛ Вестник Чувашского государственного педагогического университета им. И.Я. Яковлева 2011
- Карлыган, удмурты из Марий Эл(ĕçлемен каçă)
- Публикации — Сайт "Тюркско-татарский мир".