Албансем

Алба́нсем (алб. shqiptarët) — балкан халăхĕ, Албани, Косово тата Метохи серби автономи енĕн тата грек çурçĕр Эпирĕн халăхĕ. Çаплах албансем Македони Республикин çурçĕр-анăç районĕсенче, Сербире тата урăх çĕршывсенче пурăнаççĕ.
Албансем | |
Тăван ячĕ | Shqiptarët |
---|---|
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ | |
Пурĕпе: 8 млн.300 пин
Шаблон:Ялавлани/Хурату:
![]() 5 809 яхăн (2011) | |
Чĕлхе | Албан чĕлхи |
Тĕн |
ытларахăшĕ мăсăльмансем (суннизмпа суфий орденĕн бекташĕсем) сахалрахăшĕ христиансем (католицизм тата православи) |
Ытларах пайĕ мусульман тĕнне ĕненет. Çавăн пекех 19% — православи тĕнне ĕненет, 10% — католиксем шутланаççĕ.
Албанире 3 129 000 (2002) çын, Серби тата Черногори патшалахĕсенче 1 831 600 çын, 509 пин çын Македонире, 233 пин Италире пурăнать. Çавăн пекех Грецире, Швецире, Данире, Норвегире, Турцире, Египетра пурăнаççĕ. АПШ пурăнакансен йышĕ 114 пин патнелле шутланать.
ИсториПравить
Албансен гаплогрупписемПравить
Гаплогруппăсем | Гегсем (Gheg) —
çурçĕр албансем, % |
Тосксем (Tosk) —
кăнтăр албансем, % |
Вăтамлатнă хыпарсем, % |
E1b1b1 (M35) | 41,21 | 28,10 | 34,66 |
---|---|---|---|
J2 (M172) | 23,03 | 16,53 | 19,78 |
R1 (M173) | 21,21 | 19,01 | 20,11 |
I (M170) | 9,09 | 25,62 | 17,36 |
G (M201) | 1,21 | 3,31 | 2,26 |
K (M9, xP) | 1,21 | 3,31 | 2,26 |
J1 (M267) | 1,82 | 1,65 | 1,73 |
H1 (M52) | 0,61 | 2,48 | 1,54 |
E (xE1b1b1) | 0,61 | 0,00 | 0,30 |
Албан этнос ушкăнĕсемПравить
Албансем чĕлхепе тата йăлапа икĕ ушкăна пайланаççĕ:
- Гегсем — çурçĕр албансем, Çурçĕр Албанире, Македонире, Косово, Черногорире пурăнаççĕ, чылайрахăшĕ мăсăльмансем тата католиксем.
- Тосксем — кăнтăр албансем, Кăнтăр, Вар Албанире тата Грецире пурăнаççĕ, ытларахăшĕ мăсăльмансем тата православисем.
ВуламаллиПравить
- Ю. В. Иванова. Албанцы и их соседи. М.: Наука, 2006.
- Албанцы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
АсăрхавсемПравить
- ^ [Ferri G., Tofanelli S., Alù M., Taglioli L., Radheshi E., Corradini B., Paoli G., Capelli C., Beduschi G. (2010), 'Y-STR variation in Albanian populations: implications on the match probabilities and the genetic legacy of the minority claiming an Egyptian descent', International Journal of Legal Medicine Албанцы E1b1b1 (M35)]
КаçăсемПравить
- Albanians in Turkey Архивленĕ 5 Ҫурла уйӑхӗн 2005 çулта.
- Albanian Canadian League Information Service (ACLIS)
- Albanians in the Balkans Архивленĕ 9 Ҫу уйӑхӗн 2009 çулта. U.S. Institute of Peace Report, November 2001
- Books about Albania and the Albanian people
Цитатăланă чухнехи йăнăш Для существующих тегов <ref>
группы «~» не найдено соответствующего тега <references group="~"/>