Ганимед (çулташ)
Ганимед (ав.гр. Γανυμήδης) — Хĕвел системинчи Юпитерăн çиччĕмĕш спутникĕ, Хĕвел системинчи спутниксенчен чи пысăкки [4]. Галилей Галилео 1610-мĕш çулхи кăрлач уйăхĕнче спутника тата 3 пысăк спутникĕсемпе пĕрле уçнă (Ио, Европой тата Каллисто)[1][2][3][5]. Часах Симон Марий ăна Ганимед ят пама сĕннĕ[6].
 | |
| Орбита пахалăхĕсем | |
|---|---|
| категори | спутник |
| Уçни | |
| уçакан | Галилео Галилей |
| уçнă вырăн | |
| уçнă вăхăт | 1610 çул кăрлач, 7 [1][2][3] |
| Орбита пахалăхĕсем | |
| апоапсида | 1 071 600 км |
| периапсида | 1 069 200 км |
| Мăн çуртĕнĕл | 1 070 400 км |
| Орбитăллă эксцентриситет | 0,0013 |
| Орбитăллă тапхăрĕ | |
| Сидери тапхăрĕ | 7,15455296 кун |
| Орбитăллă хăвăртлăхĕ | 10,880 км/ç |
| Вăтам аномали | |
| Тайăмĕ | 0,20° (Юпитер экваторне) |
| Хăпаракан çыххин долготти | |
| Перицентрăн аргуменчĕ | |
| Спутниксем | |
| Физика пахалăхĕсем | |
| Размер | |
| Экваториаллă радиус | |
| Полярлă радиус | |
| Планета пичĕн лаптăкĕ | 87,0 миллионов км2 (0,171 çĕрĕн) |
| Хĕсĕнни | |
| Калăпăшĕ | 7,6Шаблон:Esp км3 (0,0704 çĕрĕн) |
| Йывăрăшĕ | 1,4819Шаблон:Esp кг (0,025 çĕрĕн) |
| Вăтам тачăлăхĕ | 1,936 г/см3 |
| Экватăрти йывăрăшăн вăйĕ | 1,428 м/ç2 |
| Иккĕмĕш космос хăвăртлăхĕ | 2,741 км/ç |
| Сидерлĕ çаврăнăвăн тапхăрĕ | Синхронла (Юпитер енне пĕр енĕпе çаврăннă) |
| Эквтăрти çаврăну йĕрлĕ хăвăртлăхĕ | |
| Çаврăну тĕнĕлĕ эклиптика тайăмĕ | 0—0,33°0—0,33° |
| çурçĕр полюсĕнче Тӳррĕн хăпарни | |
| Тайăнни | |
| Альбедо | 0,43 ± 0,02 |
| Планета пичĕн температури | |
| Чи сивĕ | 70 |
| Вăтам | 110 |
| Чи вĕри | 152 |
| атмосферăн йышĕ | |
| Планета питĕнчи пусăмĕ | йĕр пек |
.svg){kind=small}
Курăнакан çăлтăр виçи - 4,61 (в Планетăсем хирĕç тăнинче) 4,38 (1951-мĕш çулта). Юпитер тавра çăврăнать.
Çавăн пекех пăхăр
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ 1 тата 2 Galilei, Galileo; translated by Edward Carlos and edited by Peter Barker Sidereus Nuncius. University of Oklahoma History of Science (March 1610). çăлкуçран архивланă 28 Пуш уйӑхӗн 2014. Тĕрĕсленĕ 11 Ҫурла уйӑхӗн 2014.
- ^ 1 тата 2 Wright, Ernie Galileo's First Observations of Jupiter. University of Oklahoma History of Science. çăлкуçран архивланă 4 Нарӑс уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 13 Кӑрлач уйӑхӗн 2010.
- ^ 1 тата 2 NASA: Ganymede. Solarsystem.nasa.gov (2009-09-29). çăлкуçран архивланă 4 Нарӑс уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 8 Пуш уйӑхӗн 2010.
- ^ Jupiter's Moons. The Planetary Society. çăлкуçран архивланă 4 Нарӑс уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 7 Раштав уйӑхӗн 2007.
- ^ Galilei, G.; Sidereus Nuncius (March 13, 1610)
- ^ Satellites of Jupiter. The Galileo Project. çăлкуçран архивланă 25 Ҫурла уйӑхӗн 2011. Тĕрĕсленĕ 24 Чӳк уйӑхӗн 2007.
Каçăсем
тӳрлет- Ганимед на сайте «Freescience — исследование Солнечной системы» 2011 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче архивланӑ.
- Ганимед на сайте «Девять планет»
- Ганимед в «Видах Солнечной системы»
- Список кратеров Ганимеда
- Галерея фотографий Ганимеда на сайте НАСА
- Карта Ганимеда from Scientific American article
- Ganymede map with feature names from Планетарный фотожурнал
- Список наименованных деталей поверхности и карта с их актуальными названиями в номенклатурном справочнике IAU и USGS
- 3D-изображения и видеоматериалы Пола Шенка о Ганимеде и прочих спутниках планет Солнечной системы
- Карта Ганимеда (USGS)
Литература
тӳрлет- Бурба Г. А. Номенклатура деталей рельефа галилеевых спутников Юпитера. — Наука.