Берилл

Бери́лл — ункăлла силикатсен кĕçĕн класĕнчи гексагональ сингониллĕ минерал. Бериллăн хăшпĕр тĕсĕсем, сăмахран изумруд тата йĕпкĕн сăрлă аквамарин, хаклă чул шутланать.

Берилл
Берилл, Джилгитаран (Пакистан)
Формула	Al2[Be3(Si6O18)]
Сингони	Гексагональлĕ
Тĕс	Симĕс, кăвак, сарă, хĕрлĕ, шурă
Йĕр тĕсĕ	Шурă
Ялтăру	Кантăк
Янкăрлăх	Янкăр, çурма янкăр
Хытăлăх	7,5 — 8
Çыпăçтарулăх	Аванах мар, {0001} шучĕпе
Тачăлăх	2,6 — 2,9 г/см³

Кристаллсем

Берилл кристаллĕсем хăй тĕллĕн те, друза шутĕнче тĕл пулаççĕ. Берилл тĕрлĕ тĕсĕсен сăрлавне хутăшсем параççĕ. Кантăкла ялтăру, оптика пахи çук.

Хими йышĕ

Бериллăн хими йышĕ — Al₂[Be₃(Si₆O₁₈)], çак берилли оксичĕ 14 %, алюмини оксичĕ 19 %, оксида кремни оксичĕ 67 %. Эбельмен ăна хăй май тунă.

Тĕрлĕ тĕсĕсем

Берилл украин почтă маркки çинче, 2009

Вуламалли

• Андерсон Б. Определение драгоценных камней. — М.: Мир, 1983.
• Киевленко Е. Я., Сенкевич Н. Н., Гаврилов А. П. Геология месторождений драгоценных камней. — М.: Недра, 1974.
• Куликов Б. Ф., Буканов В. В.. Словарь камней-самоцветов. Изд.2-е. — Л.: Недра, 1988, 168 с.
• Пыляев М. И. Драгоценные камни. -М. : Стрелец, 1990.
• Фекличев В.Г. Берилл. Морфология, состав и структура кристаллов . - М.: Наука, 1964, 125 с.

Каçăсем

• Берилл Викиампарта

Википедире портал пур «Геологи»

• Берилл в энциклопедии GeoWiki(выр.)
• Берилл в базе webmineral.com (акăлч.)
• Всё о бериллах — свойства, разновидности, уникальные находки(выр.)
• Берилл на Кристаллов. NET (выр.)
• Распространение Берилла в России (выр.)
• Берилл в базе catalogmineralov.ru(выр.)

Çак статьяна çырнă чухне Брокгаузпа Ефронăн Энциклопеди сăмахсарĕн (1890—1907) материалĕпе усă курнă.