Хусан ханлăхĕ
Хусан ханлăхĕ — Вăтам Атăлçинчи феодаллă патшалăх (1438—1552), Ылтăн Урта аркансан тĕрекленнĕ, Пăлхар, Джукетау, Хусан, Кашан кнеçлĕхĕсен территорийĕсене пĕрлештернĕ. Тĕп хули — Хусан.
Никĕслекенĕ — Улу-Мухаммед ( 1438—1445 хуçаланнă).
Истори
тӳрлетXVI ĕмĕрĕн пĕрремĕш пайĕнче, Гирей ăру ханĕсем ертсе пынипе , Мускава хирĕç пĕрмаях вăрçăпа çӳренĕ. 1521 çулхи çурла уйăхĕнче Сахип-Гирея хусан ханĕпе Мухамеда Гирея крым ханĕ Чулхула, Муром, Клин, Мещера, Улатимĕр çĕрĕсем çине вăрçăсемпе кайнă, тыткăна темиçе вун пин çынна хупăрласа илсе таврăннă.
Пĕтĕмпе хусан ханĕсем вырăс çĕрĕсем çине хĕрĕхе яхăн тустарма вăрçăпа тухнă пулнă.
Иван IV 1545-52 çулсенче хусансем çине вăрçăпа çӳренĕ, юлашкинчен 1552 çулта Мускав патши Хусан ханлăхĕн пĕрлĕхне аркатать, ханлăх шутĕнчи Вăтам Атăлçи çĕрĕсене Мускав пăхăнăвне кĕртет.
Вуламалли
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ История татар. Том IV. Татарские государства XV–XVIII вв. Казань: Институт истории АН РТ, 2014. – 1080 с. + 32 с. цв. вкл
Каçăсем
тӳрлетХусан ханлăхĕ Викиампарта? |
- Раваюн, Георгий. "Белые пятна" истории чуваш. Часть 2. Почему в Казанском ханстве чувашей было в 3 раза больше, чем татар?
- Худяков М. Г. Очерки по истории Казанского ханства
- Марджани Ш.(Багауддинов Шихабуддин, мулла). Очерк истории Болгарского и Казанского царств. 2007 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 17-мӗшӗнче архивланӑ.
- Измайлов И. М. Завоевание казанского ханства: причины и последствия (критический разбор новых тенденций современной российской историографии) 2014 ҫулхи Ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче архивланӑ.
- Хабутдинов А.Ю Казанское ханство глазами татарских ученых начала XX века 2007 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 17-мӗшӗнче архивланӑ.
- Исхаков Д. К вопросу об этносоциальной структуре татарских ханств (на примере Казанского и Касимовского ханств XV-сер. XVI вв.) 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ.
- Алишев С. Х. Казань и Москва: межгосударственные отношения в XV—XVI вв 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ.