Хуркайăк Çулĕ
(Хуркайăк çулĕ çинчен куçарнă)
 |
Çак статьян тĕрĕслемеллĕхне лайăхлатма çăлкуçсене кĕртмелле. Эсир сумлă çăлкуçсене кĕртсе çак статьяна лайăхлатма пултаратăр. Çăлкуçсемпе çирĕплетмен хыпар çине иккĕленӳ лартса ăна кăларса пăрахма пултараççĕ. |
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, пăхăр Хуркайăк Çулĕ (пĕлтерĕшсем). Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, пăхăр Галактика (пĕлтерĕшсем).Хуркайăк Çулĕ - тӳпере çутă тăрăх пек курăнакан çăлтăрсен капламĕ. Çавăн пекех "Хуркайăк çулĕ" тесе эпир пуранкан галактикăна та (пысăк саспаллипе пуçласа çыракан пирĕн Галактика, пайăр ят) калаççĕ. Ку статьяра, тĕпрен илсен, юлашкинчен асăннă япала пирки сăмах пырать.
| Хуркайăк Çулĕ | |
| Галактика | |
.jpg) Хуркайăк çулĕ (компьютер моделĕ). Спираль галактики, перемычкăпа. Тăваттă çанăвĕнчен иккĕшĕнче нумайрах. | |
| Пахалăхсем | |
|---|---|
| Тĕс | SBbc (спираль галактики, перемычкăпа) |
| Диаметр | 100 000 çутă çул |
| Хулăнăш | 1 000 çутă çул[1] |
| Çăлтăрсен шучĕ | 2-4·1011 [2] |
| Йывăрăш | 3,0·1012 M☉ |
| Çул ӳсĕмĕпе паллă çăлтăрсенчен чи ватти | 13,2 млрд çул[3] |
| Хĕвел галактика центрне çити хушă | 26 000 ± 1 400 çутă çулĕ |
| Хĕвелĕн галактика çаврăнăшĕ | 225−250 млн çул |
| Спираль структурин çаврăну тапхăрĕ | 50 млн çул |
| перемычкăн çаврăну тапхăрĕ | 15—18 млн çул |
| Фонăн реликт пайăркипе танлаштарнă хăвăртлăхĕ | 552 км/с |
Галактика тытăмĕПравить
ТĕшĕПравить
ÇанăвĕсемПравить
ГалоПравить
Галактика галовĕ сфера ĕлкиллĕ, диаметрĕ 5-10 пине яхăн çутă çул[4] тата температури 5×105 K [4].
Галактикăн эволюципе пуласлăхĕПравить
МодельПравить
Çавăн пекех пăхăрПравить
АсăрхавсемПравить
ВуламаллиПравить
- «Млечный путь», ISBN 5-85099-156-5