Тĕнчери фонетика алфавичĕ
(ТФА ҫинчен куҫарнӑ)
Тĕнчери фонетика алфавичĕ (фр. Alphabet Phonétique International, API; акăл. International Phonetic Alphabet, IPA) — сасăсене палăртмалли система. Пĕтĕм тĕнчери чĕлхе тĕпчевçисем йĕркеленĕ алфавичĕ тĕнчери кирек епле чĕлхери кашни сасăна çырма май пулать.
Тĕнчери фонетика алфавичĕ | ||
---|---|---|
Тĕс | Алфавит | |
Чĕлхесем | Кирек епле чĕлхен фонетика транскрипцийĕ валли хăварнă | |
Тапхăр | 1888 — хальхи вăхăтчен | |
Тăванлăх | Латин алфавичĕ → Фонотипика алфавичĕ → Тĕнчери фонетика алфавичĕ | |
Асăрхав: çак страницăра ТФА Unicode фонетика символĕсем пур. |
«IPA» ыйтни кунта куçать; çавăн пекех урăх пĕлтерĕшсене пăхăр.
«ТФА» ыйтни кунта куçать; çавăн пекех урăх пĕлтерĕшсене пăхăр.
Ан пăтраштарăр ИКАО фнетика алфавичĕпе.
Тĕнчери фонетика алфавичĕ |
---|
Истори |
Стандартлă мар символсем |
ТФА сарăмĕсем |
Ят панă килĕшӳ (en) |
ТФА акăлч. чĕл. |
ТФА вырăс чĕл. |
Хупă сасăсем
тӳрлетАртикуляци вырăнĕ → | тутăлă | Coronal | Dorsal | Radical | (none) | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Manner of articulation ↓ | Bilabial | Labio‐ dental |
Шăллă | Alveolar | Post‐ alveolar |
Retro‐ flex |
Palatal | Velar | Uvular | Pharyn‐ geal |
Epi‐ glottal |
Glottal | |||||
Nasal | [[bilabial nasal|m]] | [[labiodental nasal|ɱ]] | [[alveolar nasal|n]] | [[retroflex nasal|ɳ]] | [[palatal nasal|ɲ]] | [[velar nasal|ŋ]] | [[uvular nasal|ɴ]] | ||||||||||
Plosive | [[voiceless bilabial plosive|p]] [[voiced bilabial plosive|b]] | * * | [[voiceless alveolar plosive|t]] [[voiced alveolar plosive|d]] | [[voiceless retroflex plosive|ʈ]] [[voiced retroflex plosive|ɖ]] | [[voiceless palatal plosive|c]] [[voiced palatal plosive|ɟ]] | [[voiceless velar plosive|k]] [[voiced velar plosive|ɡ]] | [[voiceless uvular plosive|q]] [[voiced uvular plosive|ɢ]] | [[epiglottal plosive|ʡ]] | [[glottal stop|ʔ]] | ||||||||
Fricative | [[voiceless bilabial fricative|ɸ]] [[voiced bilabial fricative|β]] | [[voiceless labiodental fricative|f]] [[voiced labiodental fricative|v]] | [[voiceless dental fricative|θ]] [[voiced dental fricative|ð]] | [[voiceless alveolar fricative|s]] [[voiced alveolar fricative|z]] | [[voiceless postalveolar fricative|ʃ]] [[voiced postalveolar fricative|ʒ]] | [[voiceless retroflex fricative|ʂ]] [[voiced retroflex fricative|ʐ]] | [[voiceless palatal fricative|ç]] [[voiced palatal fricative|ʝ]] | [[voiceless velar fricative|x]] [[voiced velar fricative|ɣ]] | [[voiceless uvular fricative|χ]] | [[voiced uvular fricative|ʁ]] | [[voiceless pharyngeal fricative|ħ]] | [[voiced pharyngeal fricative|ʕ]] | [[voiceless epiglottal fricative|ʜ]] | [[voiced epiglottal fricative|ʢ]] | [[voiceless glottal fricative|h]] [[voiced glottal fricative|ɦ]] | ||
Approximant | [[bilabial approximant|β̞]] | [[labiodental approximant|ʋ]] | [[alveolar approximant|ɹ]] | [[retroflex approximant|ɻ]] | [[palatal approximant|j]] | [[velar approximant|ɰ]] | |||||||||||
Trill | [[bilabial trill|ʙ]] | [[alveolar trill|r]] | [[retroflex trill|*]] | [[uvular trill|ʀ]] | * | ||||||||||||
Tap or Flap | [[bilabial flap|ѵ̟]]† | [[labiodental flap|ѵ]]† | [[alveolar tap|ɾ]] | [[retroflex flap|ɽ]] | * | ||||||||||||
Lateral Fricative | [[voiceless alveolar lateral fricative|ɬ]] [[voiced alveolar lateral fricative|ɮ]] | * | * | * | |||||||||||||
Lateral Approximant | [[alveolar lateral approximant|l]] | [[retroflex lateral approximant|ɭ]] | [[palatal lateral approximant|ʎ]] | [[velar lateral approximant|ʟ]] | |||||||||||||
Lateral Flap | [[alveolar lateral flap|ɺ]] | * | * | * |