Сарматсем

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Сармат пăхăр.

Сарма́тсем (ав.гр. Σαρμάται, лат. Sarmatae) — малтанхи Тимĕр ĕмĕрĕн вĕçĕнче (п. эрч. VI—IV ĕм.) Тисăпа Дунай шыв уйрăлăвĕнчен пуçласа Дон шывĕн бассейне çити (хальхи Украина территорийĕ) çеçенхир çĕрĕсенче пурăннă куçса çӳрен выльăх ĕрчетекен иран чĕлхиллĕ йăхсем. Тĕпчевçĕсен шухăшĕпе сарматсене, «савроматсем» ятпа, пĕрремĕш Геродот асăнать: «Танаис (хальхи Дон) шывĕ урлă каçсан, унта скифсен çĕрĕ мар, савроматсен облаçĕ». Н. Лысенко шухăшĕпе, «Марк Випсаний Агриппа тĕнче карттине хатĕрленĕ вăхтран шутласан (п.эрч. I ĕм.) „савроматсем“ тата „сарматсем“ этнонимсем синонимсем шутланнă».

Сармат катафракчĕсем дак вăрçинче. Траян колоннин барельефĕ.

Авалхи авторсем сарматсен йышне кĕртнĕ йăхсем: аорссем, языгсем, сираксем, алансем, роксолансем, сайăсем.

Кун-çулĕ

Вуламалли

• Тадеуш Сулимирский. Сарматы. Древний народ юга России Архивленĕ 29 Чӳк уйӑхӗн 2014 çулта.. — М., 2008.
• Вельтман А. Ф. Аттила и Русь IV и V века. — М., 1858.
• М. А. Балабанова. Хозяйственно-культурный уклад и образа жизни сарматских племен по данным античных письменных источников. // Вестник Волгоградского государственного университета. Сер. 4, История 2011. No 1.
• А. А. Немировский. Массагеты Геродота и саки тиграхауда. // Эдубба вечна и постоянна. — СПб., 2005. — С. 217—224.
• Доватур А. И., Каллистов Д. П., Шишова И. А. Народы нашей страны в «Истории» Геродота. — М., 1982.
• Н. Лысенко. Языги на дунайском Лимесе Рима в I—II вв. н. э. Архивленĕ 21 Авӑн уйӑхӗн 2013 çулта.
• Бонгард-Левин Г. М., Грантовский Э. А. От Скифии до Индии. Древние арии: мифы и история. — 2-е изд., доп. и испр. — М.: Мысль, 1983.
• Зобов Ю. С. Древние обитатели приуральских степей: сарматы Архивленĕ 20 Ҫу уйӑхӗн 2021 çулта.
• Иловайский Д. И. Начало Руси. — М.: Астрель; АСТ, 2006. — 629 c. — (Историческая библиотека). ISBN 5-17-012509-7 ; ISBN 5-271-05355-5
• Карышковский П. О. Материалы к собранию древних надписей Сарматии и Тавриды // Вестник древней истории. 1966. № 2.
• Латышев В. В. Известия древних писателей о Скифии и Кавказе. СПб., 1993.
• Хазанов А. М. Материнский род у сарматов Архивленĕ 7 Ҫурла уйӑхӗн 2014 çулта..
• R. Brzezinski и др. The Sarmatians 600 BC — AD 450 (in series Men-At-Arms 373). ISBN 1-84176-485-X
• Sarmatia. Fenner Sc., Paternoster Row (London, Joseph Thomas, 1835)
• Н. Ф. Шевченко. Сарматы в восточном Приазовье (I в. до н. э. — II в. н. э.) Архивленĕ 22 Ака уйӑхӗн 2015 çулта. // Кочевники Евразийский степей а античный мир (проблемы контактов). Материалы 2-го археологического семинара. — Новочеркасск, 1989.

Каçăсем

• Скифсем тата сарматсем.
• Предметы сарматского быта и украшения Архивленĕ 5 Нарӑс уйӑхӗн 2009 çулта..
• Научно-популярный фильм «Сокровища сарматов».
• Проблемы истории и культуры сарматов Архивленĕ 4 Раштав уйӑхӗн 2011 çулта..
• The Women Warriors — the Sarmatians.
• О чем молчат степные курганы... çинче
• Над временем çинче