Миранда (çулташ)
Миранда — Хĕвел системинчи спутник Уранăн спутнике. 1948-мĕш çулхи нарăсăн 16-мĕшĕнче Дж. Койпер Макдональд обсерваторийĕ, Техас уçнă. Курăнакан çăлтăр виçи - 15,79 ± 0,04. Ку спутника 1986-мĕш çулхи кăрлачра Уран системине тĕпчекен «Вояджер-2» аппарат сăнанă, кăнтăр полюсне çеç тĕпченĕ, мĕншĕн тесен кăнтăр полюс тĕттĕмре пулнă.
 | |
| Орбита пахалăхĕсем | |
|---|---|
| категори | спутник |
| Уçни | |
| уçакан | Дж. Койпер |
| уçнă вырăн | Макдональд обсерваторийĕ, Техас |
| уçнă вăхăт | 1948 çул нарăс, 16 |
| Орбита пахалăхĕсем | |
| Афели | |
| Перигели | |
| Мăн çуртĕнĕл | 129 900 км |
| Орбитăллă эксцентриситет | 0,0013 |
| Орбитăллă тапхăрĕ | |
| Сидери тапхăрĕ | 1,413 талăк[1]. |
| Орбитăллă хăвăртлăхĕ | 24 067,7 км/ç |
| Вăтам аномали | |
| Тайăмĕ | 4,232°[2][3]. |
| Хăпаракан çыххин долготти | |
| Перицентрăн аргуменчĕ | |
| Спутниксем | |
| Физика пахалăхĕсем | |
| Размер | |
| Экваториаллă радиус | |
| Полярлă радиус | |
| Планета пичĕн лаптăкĕ | 698 710,82 км² |
| Хĕсĕнни | |
| Калăпăшĕ | 54 918 670 км³ |
| Йывăрăшĕ | 6,59±0,75·1019 кг |
| Вăтам тачăлăхĕ | 1,214 г/см³ |
| Экватăрти йывăрăшăн вăйĕ | 0,079 м/ç² |
| Иккĕмĕш космос хăвăртлăхĕ | 695 км/ç |
| Сидерлĕ çаврăнăвăн тапхăрĕ | синхронлă (Уран патне пĕр енĕпе çаврăннă) |
| Альбедо | 0,32 ± 0,03 |
| Планета пичĕн температури | |
| Чи сивĕ | |
| Вăтам | ~60 К (−213,15 °C) |
| Чи вĕри | 84 ± 1 К (−189,15 °C) |
.svg){kind=small}
Усни тата ячĕ
тӳрлет
Спутника Койпер Титания тата Оберона уçнăранпа 97 çултан. Койпер Уранăн çав вăхатра пĕлекен 4 спутникĕн (Ариэль, Умбриэль, Титания тата Оберон) çăлтăр виçине виçесшĕн пулнă [4].
Орбита
тӳрлет
Карта
тӳрлет
| № | Ячĕ | Тип | Тăршшĕ (диаметр), км |
Широта (°) | Долгота (°) | Ятне панă, асăнса |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Инвернесс | Венец | 234 | −66,9 | 325,7 | «Макбет» пьесăри карман |
| 2 | Арден | 318 | −29,1 | 73,7 | Арден варманĕ | |
| 3 | Эльсинор | 323 | −24,8 | 257,1 | Хельсингёр, «Гамлет» пьесăра асăннă вырăн | |
| 4 | Верона | Уступ | 116 | −18,3 | 347,8 | Италири хула, «Ромео тата Джульетта» сюжечĕ пулса иртет |
| 5 | Алжир | 141 | −43,2 | 322,8 | Франци регионĕ, «Тăвăл» хайлавăн сюжечĕ пулса иртет | |
| 6 | Дунсинан | Облаç | 244 | −31,5 | 11,9 | «Макбет» пьесинче асăннă сăрт |
| 7 | Эфес | 225 | −15 | 250 | Турцири йĕкĕрешсен çурчĕ, «Йăнăшсен камичĕ» пьесăра асăннă | |
| 8 | Мантуя | 399 | −39,6 | 180,2 | Итали регионĕ, «Икĕ веронец» хайлавра асăнаççĕ | |
| 9 | Сицилия | 174 | −30 | 317,2 | Итали регионĕ, «Хĕллехи юмах» хайлавра асăнаççĕ | |
| 10 | Стефано | Кратер | 16 | −41,1 | 234,1 | «Тăвăл» хайлаври дворецкий |
| 11 | Франциско | 14 | −73,2 | 236 | «Тăвăл» хайлаври сăнар | |
| 12 | Фердинанд | 17 | −34,8 | 202,1 | «Тăвăл» хайлаври Неаполь королĕн ывăлĕ | |
| 13 | Тринкуло | 11 | −63,7 | 163,4 | «Тăвăл» хайлаври шут | |
| 14 | Алонсо | 25 | −44 | 352,6 | «Тăвăл» хайлаври Неаполь королĕ | |
| 15 | Просперо | 21 | −32,9 | 329,9 | «Тăвăл» хайлаври Милан герцогĕ | |
| 16 | Гонзало | 11 | −11,4 | 77 | «Тăвăл» хайлаври Неаполь королĕн канашçи | |
| 17 | Неаполь | Рытвины | 260 | 32 | 260 | «Тăвăл» хайлав пулса иртекен хула, |
| 18 | Сиракузы | 40 | 15 | 293 | «Йăнăшсен камичĕ» хайлавра пулса иртекенИтали регонĕ, |
Çавăн пекех пăхăр
тӳрлетЛитература
тӳрлет- Силкин Б. И. В мире множества лун. — «Наука». Главная редакция физико-математической литературы. — 150 000 экз.
- Gerard P. Kuiper. The Fifth Satellite of Uranus. — Vol. 61. — № 360. — P. 129.
Асăрхавсем
тӳрлет- ^ Smith, B. A.; Soderblom, L. A.; Beebe, A.; Bliss, D.; Boyce, J. M.; Brahic, A.; Briggs, G. A.; Brown, R. H.; Collins, S. A. (1986). «Voyager 2 in the Uranian System: Imaging Science Results». Science 233 (4759): 97—102. DOI:10.1126/science.233.4759.43. PMID 17812889.
- ^ Planetary Satellite Mean Orbital Parameters. Satellites of Uranus (акăлч.). NASA/JPL, California Institute of Technology. çăлкуçран архивланă 22 Ҫурла уйӑхӗн 2011.
- ^ Catherine Delprat (editor) et al. . — Larousse, coll. «Regards sur la science», 2005. — С. 395. — ISBN 2035604346
- ^ Kuiper, G. P. (1949). «The Fifth Satellite of Uranus». Publications of the Astronomical Society of the Pacific 61 (360): 129. DOI:10.1086/126146.
- ^ Miranda Nomenclature Table Of Contents. Gazetteer of Planetary Nomenclature. United States Geological Survey, Astrogeology. çăлкуçран архивланă 22 Ҫурла уйӑхӗн 2011.
Каçăсем
тӳрлет- Miranda: Overview (акăлч.). NASA. çăлкуçран архивланă 24 Кӑрлач уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 15 Авӑн уйӑхӗн 2011.
- Miranda, A Moon of Uranus (акăлч.). Views of the Solar System. çăлкуçран архивланă 24 Кӑрлач уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 15 Авӑн уйӑхӗн 2011.
- Miranda (акăлч.). The Nine Planets Solar System Tour (2004-12-15). çăлкуçран архивланă 24 Кӑрлач уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 15 Авӑн уйӑхӗн 2011.