Хуркайăк Çулĕ
(Кайăк хур Çулĕ ҫинчен куҫарнӑ)
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Хуркайăк Çулĕ (пĕлтерĕшсем) пăхăр. Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Галактика (пĕлтерĕшсем) пăхăр.Хуркайăк Çулĕ - тӳпере çутă тăрăх пек курăнакан çăлтăрсен капламĕ. Çавăн пекех "Хуркайăк çулĕ" тесе эпир пуранкан галактикăна та (пысăк саспаллипе пуçласа çыракан пирĕн Галактика, пайăр ят) калаççĕ. Ку статьяра, тĕпрен илсен, юлашкинчен асăннă япала пирки сăмах пырать.
| Хуркайăк Çулĕ | |
| Галактика | |
.jpg) Хуркайăк çулĕ (компьютер моделĕ). Спираль галактики, перемычкăпа. Тăваттă çанăвĕнчен иккĕшĕнче нумайрах. | |
| Пахалăхсем | |
|---|---|
| Тĕс | SBbc (спираль галактики, перемычкăпа) |
| Диаметр | 100 000 çутă çул |
| Хулăнăш | 1 000 çутă çул[1] |
| Çăлтăрсен шучĕ | 2-4·1011 [2] |
| Йывăрăш | 3,0·1012 M☉ |
| Çул ӳсĕмĕпе паллă çăлтăрсенчен чи ватти | 13,2 млрд çул[3] |
| Хĕвел галактика центрне çити хушă | 26 000 ± 1 400 çутă çулĕ |
| Хĕвелĕн галактика çаврăнăшĕ | 225−250 млн çул |
| Спираль структурин çаврăну тапхăрĕ | 50 млн çул |
| перемычкăн çаврăну тапхăрĕ | 15—18 млн çул |
| Фонăн реликт пайăркипе танлаштарнă хăвăртлăхĕ | 552 км/с |
 |
Çак статьян тĕрĕслемеллĕхне лайăхлатма çăлкуçсене кĕртмелле. Эсир сумлă çăлкуçсене кĕртсе çак статьяна лайăхлатма пултаратăр. Çăлкуçсемпе çирĕплетмен хыпар çине иккĕленӳ лартса ăна кăларса пăрахма пултараççĕ. |
Галактика тытăмĕ
тӳрлетТĕшĕ
тӳрлет
Çанăвĕсем
тӳрлет
Гало
тӳрлетГалактика галовĕ сфера ĕлкиллĕ, диаметрĕ 5-10 пине яхăн çутă çул[4] тата температури 5×105 K [4].
Галактикăн эволюципе пуласлăхĕ
тӳрлетМодель
тӳрлетÇавăн пекех пăхăр
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег
<ref>; для сносокask-astroне указан текст - ^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег
<ref>; для сносокHow Many Starsне указан текст - ^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег
<ref>; для сносокfrebelне указан текст - ^ 1 тата 2 «Газовое гало Галактики» 2009 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче архивланӑ.
Вуламалли
тӳрлет- «Млечный путь», ISBN 5-85099-156-5
Каçăсем
тӳрлет- Хуркайăк çулĕ — сăнÿкерчĕксем (выр.) 2007 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче архивланӑ.
- Хуркайăк çулĕ тӳпере