Антарктида: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Andreevart (Сӳтсе яв | хушни)
22-мĕш йĕрке:
Тухăç Антарктида авалхи кембриченхи континент платформи (кратон) пулать, вăл [[Инди]], [[Бразили]], [[Африка]] тата [[Австрали]] платформисемпе пĕр танăш шутланать. Çак пур кратонсем [[Гондвана]] [[суперконтинент]] арканса кайсан пулса тăнă. Кристаллă фундаменчĕн чулĕсен çул шучĕ 2,5—2,8 млрд. çула çитет, чи ĕлĕххи тăприсем [[Эндерби çĕрĕ]]нчи — 3 млрд. çул ытла ватă.
 
Кунта çĕр никĕсĕ (фундаменчĕ) анса ларнă çамрăк пĕркенĕвĕпе, 350—190 [[миллион|млн]] çул каялла, ытларах тинĕс тĕппинчен пулнăскерпе, витĕннĕ. 320—280 млн. çул шучĕ сийĕсенче пăрлăх каяшĕсем тупăнаççĕ, каяраххисенче вара ӳсентăрансемпе чĕрчунсен юлашкисем, вĕсен шутĕнче [[ихтиосавăрсем]]пе [[диносавăрсемдинозаврсем]], тĕл пулаççĕ: Çак ĕнтĕ сĕм авал климачĕ хальхинчен самаях уйрăлса тăнине катартать. Антарктидăра ĕçленĕ пĕрремĕш тĕпчевçĕсем ăшша кăмăллакан [[Шуса çӳрекенсем|рептилисем]]пе [[упа сарри]]ллĕ флорăна тупни горизонталь енĕллĕ [[плита тектоники|плитасем куçнине]] палăртакан ăслăлăх концепцине çирĕплетет.
 
==== Анăç Антарктидăн геологи ăшчикĕ ====