Кумбр чĕлхи: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
|||
21-мĕш йĕрке:
==Кун-çулĕ==
[[Анкăлсакссем]] [[Британи]]е киличчен [[бриттсем]] утравăн пысăк пайне йышăнса пурăннă,тĕплĕнрех, хальхи [[Шотланди]]н кăнтăрĕпе [[Англи]]н çурçĕр-анăç çĕрĕсенче вырнаçнă. Каярах вĕсене тухăç енчен сакссем тата [[Дал Риада|ирландсем]] çурçĕр-анăçра хĕсме тытăнаççĕ. [[616]] çулта, [[Честер патĕнчи çапăçу]] хыççăн [[Нортумбри]] хальхи [[Ланкашир]]па [[Чешир]] çĕрĕсене ярса илсе, [[Уэльс]] бриттĕсене çурçĕр тăван йăхĕсенчен касса хурать.
Çак тапхăрчен Уэльспа «[[Авалхи Çурçĕр]]» ({{lang-cy|Yr Hen Ogledd}}) политикăпа этеплĕх енчен пĕрлĕ пурăннă, çурçĕрте валли чĕлхипе [[Анейрин]]па [[Талиесин]] поэмăсене (яланхилле [[VI ĕмĕр]]пе палăртнă) çырнă. Çак вăхăтра кумбр чĕлхи пирки хыпар çук: çак ятпа яланхилле каярах, [[Камбри]] Уэльсран уйрăлнă вăхăта асăнаççĕ.
Топонимика хыпарĕсемпе кумбр чĕлхи хăйĕн вăхăтĕнчи бритт чĕлхисене çывăх, тĕслĕхрен, валли чĕлхине: топоним ''Pensax'', «сакс пуçĕ (тен, чуллă сăрт)», {{lang-cy|Pen (y) Sais}}). Камбрин ячĕ кумбри чĕлхинче бритт *''kom-brogi'' 'пĕр-тăвансем' пулать, [[валлисем|валлисен]] ячĕ пекех: {{lang|cy|Cymry}}.
[[Давид I]]тăрăм вăхăтĕнче кăларнă {{lang|la|Leges inter Brettos et Scottos}}, «Бриттсемпе скоттсем хушшинчи саккунсем» паллă документра, виçĕ кумбри юридици термина палăртнă, вĕсем вăтам ĕмĕрсенчи [[валли прави]]нче: ''galnys'' (''galanas'', укçа парса хăтарни, вĕлерекенĕн çемьи вĕлернĕ çыннăн çемьине укçа тӳлемелле тивĕç пулнă, ''mercheta'' (''merch'', [[меркет]], хĕрупраçшăн тӳлев) и ''kelkyn'' (''cylch'', [[хăналану]], тӳррĕн «çавра»).
==Лингвистика пахалăхĕсем==
===Хисеп ячĕсем===
Çурçĕр Англире шутлав ятарлă системи пулнă (сурăхйышне шутлама), вĕсем кельт хисеп ячĕсем пекех. Пĕрремĕш вунă хисеп валлилле: ''un, dau, tri, pedwar, pump, chwech, saith, wyth, naw, deg'', çаплах ''pymtheg'' '15', ''ugain'' '20' .
{| class="wikitable"
|-
| |||