Этна

Э́тна (çаплах Muncibeddu (сицилилле) тата Mongibello (италилле; икĕ сăмахĕ те латтин mons (ту) тата арап gibel — çаплах «ту»)) — Сицилин тухăç çыранĕнчи, Мессинăпа Катани хулисенчен инçе мар вырнаçнă чĕрĕ вулкан. Арапла Этна «Вут-хĕм тăвĕ» илтĕнет.

Этнăн çулăм пĕрхĕнĕвĕсем

2007 çулхи авăнри пĕрхĕнĕвĕ.

Хăйĕн кун-çулĕпе Этна 200 яхăн чĕрĕлнĕ.

пирĕн эрăччен 1226 пĕрремĕш историре Этна пĕрхĕннине асăннă
пирĕн эрăччен 475 (Пиндарпа Эсхил каланипе)
пирĕн эрăччен 396 пĕрхĕнӳ пулни Катанипе Сиракузăна карфаген тапăнуçсенчен çăлать.
пирĕн эрăччен 44 пысăк пĕрхĕнӳ, кĕлĕ Рим çинчи тӳпене хупăрланă (чылаях шур чуллă çуртсене вараланă). Çакна пулапĕтĕм вăтаçĕр регионĕнче Египт тапхăрĕчченех тырпул начар пуçтарнă.
122 Этна çĕр питĕнчен Катани хулине сăтăрнă.
1169 хăват пĕрхĕнӳпе çĕр чĕтренĕвĕ, 15 пин çын пĕтнĕ.
1669 пĕрхĕнӳ çырана çав тери улăштарнă: тинĕс хĕрринчи Урсино карман, шывран 2,5 км ларса юлать. Шăранчăк Катани хула хӳтлĕхне ишĕлтернĕ, 27 пин çын пурăннă çурт-йĕре пĕтернĕ.
1886
1892 Сильвестри тăве пулса тăрать
1910 Борелло паçулкки аран шăранчăкран хăтăлать.
2004 кăнтăр-тухăç енче анлă юхăмлă шăранчăк тухнă, çавра автострадăна пĕтерсе хунă.
2006, авăн — пĕрхĕнӳ.
2007, ака, 30 — пĕрхĕнӳ.
2007 çулхи авăн, 4— каçхи 8 сехетре хăватлă пĕрхĕнӳ пуçланнă
2008 çулхи çу, 10— кăнтăрла иртсен хăватлă сирпĕнӳ пулать, темиçе шăранчăк юхăм вулканăн тухăç енчен анать. Пĕрхĕнӳ 4 сехет тăсăлать те çăвăн 10-мĕш каçĕнче пăчланать.

Вуламалли

Каçăсем

Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.