Хаумеа
Хаумеа [4][5], е Хауме́я[6] (136108 Haumea ЦМП каталогĕпе[7]), — Хĕвел системинчи пысăккăшĕпе 4-мĕш карлик планета. Плутоид, транснептун объект пек классификациленет(ТНО).[8] 2004-мĕш çулхи раштавăн 28-мĕшĕнче (неофициаллă)[9], [10] 2005-мĕш çулхи çĕртме уйăхĕнче[11]. Майкл Браун, Хосе Луис Ортис уçнă. Курăнакан çăлтăр виçи - 17,3Шаблон:Sup(хирĕç тăни).
| Хаумеа | ||
| colspan="2" style="text-align:center; background: #E8AB79;" | Хаумеа тата ун спутникĕсем | |
| Орбита пахалăхĕсем | ||
|---|---|---|
| категори | карлик планета | |
| Уçни | ||
| уçакан | Майкл Браун, Хосе Луис Ортис | |
| уçнă вырăн | Паломар обсерваторийĕ | |
| уçнă вăхăт | 2004 раштав, 28 (неофициаллăо), 2005 çĕртме | |
| Орбита пахалăхĕсем | ||
| style="vertical-align:top;" | Афели | 51,475447 а. е. |
| Перигели | 34,494401 а. е. | |
| Мăн çуртĕнĕл | 42,98492 а. е. | |
| Орбитăллă эксцентриситет | 0,1975233 | |
| Орбитăллă тапхăрĕ | ||
| Сидери тапхăрĕ | 102937 д (281,83 a) | |
| Орбитăллă хăвăртлăхĕ | 4,484 км/ç | |
| Вăтам аномали | 205,22317° | |
| Тайăмĕ | 28,201975° | |
| Хăпаракан çыххин долготти | 121,900456° | |
| Перицентрăн аргуменчĕ | 240,582838° | |
| Спутниксем | 2 | |
| bgcolor="#E8AB79" colspan="2" | Физика пахалăхĕсем | |
| Размер | 1960×1518×996 км[1] 1960×1518×996 км[2] | |
| Вăтам радиус | [1] Шаблон:Val км[3] | |
| Планета пичĕн лаптăкĕ | ~ 2·107 км² | |
| Калăпăшĕ | ||
| Йывăрăшĕ | ~(4,006 ± 0,040)·1021 кг (0,00066 çĕрĕн) | |
| Вăтам тачăлăхĕ | ~2,6-3,3 g/cm³ | |
| Экватăрти йывăрăшăн вăйĕ | ~0,44 м/ç² | |
| Иккĕмĕш космос хăвăртлăхĕ | ||
| Сидерлĕ çаврăнăвăн тапхăрĕ | (3,9154±0,0001) сехет | |
| Альбедо | 0,84Шаблон:± | |
| температура | 50 К (-223 °C) | |
2006-мĕш çулхи авăн, 7 Плутонпа тата Эридăпа пĕрле ăна пĕчĕк планетăсен каталогне 136108[12].
Çав. пекехТӳрлет
АсăрхавсемТӳрлет
- ^ 1 тата 2 Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег
<ref>; для сносокOrtiz2017не указан текст - ^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег
<ref>; для сносокLockwood2014не указан текст - ^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег
<ref>; для сносокLellouch2010не указан текст - ^ В. С. Уральская Карликовые планеты. ГАИШ МГУ. çăлкуçран архивланă 20 Çу уйăхĕн 2012. Тĕрĕсленĕ 25 Кăрлач уйăхĕн 2012.
- ^ Е. М. Мелетинский Мифологический словарь. — Советская энциклопедия. — 115 000 экз. — ISBN 5-85270-032-0
- ^ С. А. Язев Лекции о Солнечной системе: Учебное пособие. — Лань. — ISBN 978-5-8114-1253-2
- ^ Minor Planet Names: Alphabetical List (акăлч.). IAU Minor Planet Center. çăлкуçран архивланă 11 Нарăс уйăхĕн 2012.
- ^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег
<ref>; для сносокIAU0806не указан текст - ^ IAUC 8577: 2003 EL_61, 2003 UB_313,, 2005 FY_9; C/2005 N6. International Astronomical Union (2005-07-29). çăлкуçран архивланă 20 Çу уйăхĕн 2012. Тĕрĕсленĕ 20 Нарăс уйăхĕн 2012.
- ^ Michael E. Brown The electronic trail of the discovery of 2003 EL61. Caltech. çăлкуçран архивланă 20 Çу уйăхĕн 2012.
- ^ MPEC 2005-O36. International Astronomical Union (2005-07-29). çăлкуçран архивланă 20 Çу уйăхĕн 2012. Тĕрĕсленĕ 13 Нарăс уйăхĕн 2012.
- ^ Международный астрономический союз MPC 57592 (акăлч.). Центр Малых планет (2006-09-07). çăлкуçран архивланă 24 Кăрлач уйăхĕн 2012. Тĕрĕсленĕ 14 Кăрлач уйăхĕн 2012. номерпе кĕртнĕ
КаçăсемТӳрлет
- В. С. Уральская. Haumea (Хаумеа) (136108) 2003 EL61. ГАИШ МГУ. çăлкуçран архивланă 10 Çу уйăхĕн 2012. Тĕрĕсленĕ 25 Кăрлач уйăхĕн 2012.
