Хăйăр
Хăйăр – тĕпреннĕ ту каяшĕ е ятарласа хатĕрленĕ материал. Нумай чухне таса кварцран (кремни йӳçекĕ) тăрать. Хăйăр сăмаха пĕрреллĕ хисепре кăна усă кураççĕ, калăпăр, хăйăрсем тени пуплев йăнăшĕ шутланать[çăлкуç ăçтан?].
Ахаль хăйăрПравить
Ахаль хăйăр иккĕ тĕрлĕ пулать: çырмари, çăлти хăйăр - шурă тĕслĕ, çĕр айĕнчен (шăтăкран илекенни) чавса кăлараканни - сарă тĕслĕ. Çĕр айĕнчен чавса кăларнă хăйăрта тăм пĕрчисем нумай, юханшыв хăйăрĕ вара таса хăйăртан çеç тăрать. Пĕтĕм хăйăрĕ кăштик радиоактивныйтарах.
Хатĕрленĕ хăйăрПравить
Ку йышши хăйăра чула ятарласа вĕтетсе тăваççĕ.
КаçăсемПравить
- Хăйăр тĕсĕсем
- ГОСТ 8736—93 «Песок для строительных работ. Технические условия» (doc). Тĕрĕсленĕ 19 Раштав уйӑхӗн 2009.
- ГОСТ 4417-75 «Песок кварцевый для сварочных материалов». Тĕрĕсленĕ 8 Нарӑс уйӑхӗн 2010.
Çаплах пăхăрПравить
| Чуллă тăпрасен ушкăнĕ | Катăксен пысăкăшĕ | Цементлеменнисем | Цементленисем | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Якаллисем | Якалманнисем | Якаллисем | Якалманнисем | ||
| Пысăк катăлу ту тăприсем е псефитсем | 10 - 1 м | Глыба валунĕсем | Глыбăсем | - | - |
| 1 м - 10 см | Валунсем | Катăксем (блоксем) | Валун конгломерачĕ | Катăклă (блоклă) брекчия | |
| 10 - 1 см | Галька | Щебень | Галькă конгломерачĕсем | Щебень брекчисем | |
| 1 см - 2 мм | Гравий | Дресва | Гравелитсем | Дресвяниксем | |
| Хăйăрлă тăпрасем е псаммитсем | 2,0 - 0,05 мм | Хăйăрсем | Хăйăрлăхсем | ||
| Тусанлă тăпрасем е алевритсем | 0,05 - 0,005 мм | Алевритсем | Алевролитсем | ||
| Тăмлă тăпрасем е пелитсем | 0,005 мм пĕчĕкрех | юшкăнсем, тăмсем | тăмсем, аргиллитсем | ||
