Сион ăсчахĕсен протоколĕсем

«Сион ăсчахĕсен протоколĕсем» — пĕтĕм тĕнчери еврей каварĕ тесе ăнлантаракан суя документ тексчĕсен пухăмĕ; вĕсене кăтартакансенсенчен хăшĕ, сăмахран С. А. Нилус, çак Базельре (Швейцари) 1897 çулта пуçтарăннă Сион конгресне хутшăннă ăсчахсен доклачĕсем тесе çирĕплетет. Çак текстсенче еврейсем тĕнчере хуçаланăвне ярса илме, патшалăхсене ертсе пыракан тытăмлăхне кĕмеллиине, евреймаррисене тĕрĕслеве тăратмаллине, ытти тĕне пĕтермеллине çырнă. «Сион ăсчахĕсен протоколĕсем» жид-масон каварĕн теоринче кирлĕ вырăн йышăнать.

«Протоколсене» темиçе чĕлхене куçарса темиçе мильон тиражсемпе пичетленĕ. «Протоколсен» тексчӗ XX ӗмӗр пуҫламӑшӗнчи антисемитсемшӗн суя сӑлтав пулса «жид-масон каварĕн» теорине никӗслеме панӑ.

«Протоколсем» суя япала пулнине пичетлесенех ирӗклӗ тӗпчевсенче палӑртнӑ тата вӗсене хальхи ӑслӑхра суя тесе ҫирӗплетнӗ. Ҫапла пулин те чылай ҫын вӗсем тӗрӗс пулнине ӗненет.


Асăрхавсем тӳрлет

Вуламалли тӳрлет