Пуштунсем
Пуштунсем, паштунсем (пушту پښتون анăç [paʂtun], тухăç [paxtun], перс. پختون [pæχtun], урду پٹھان, хинди पठान paṭhān [pəʈʰaːn]) е афгансем (перс. افغانی [æfʁɒːniː]) — Афганистанăн ытларах кăнтăрĕнче, кăнтăр-тухăçĕпе кăнтăр-анăçĕнче тата Пакистанăн çурçĕр анăçĕнче вырнаçнă иран халăхĕ. Вĕсем тухăç иран пашто чĕлхипе калаçаççĕ, номадизм йăлипе пурăнаççĕ, Пуштунвалай кодекс чысне тытаççĕ[11], вĕсен йăх-ăру структури çав тери туратлă[12].
| Пуштунсем | |
| Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ | |
|---|---|
|
Пурӗ: 42 млн çын  Малайзи тата  Сингапур — 5,1 пин çын[10] | |
| Чĕлхе | пушту, çаплах урду, дари |
| Тĕн | ислам (ытларах суннит еннелле) |
| Кĕрет | Иран халăхĕсем |
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Афгансем пăхăр.Вырнаçни
тӳрлет
Антропологи
тӳрлетАнтропологи енĕпе пуштунсем индо-иран расине кĕреççĕ.
Каписа, Парван, Газни, Забуль, Кандагар тата Урузган çĕрĕсенчи пуштунсем памир-фергана расине кĕреççĕ[13].
Пуштун çыравçисем
тӳрлетÇав. пекех
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ Population by Mother Tongue Архиври копи, 17 Нарӑс уйӑхӗн 2006 Wayback Machine çинче, Population Census Organization, Government of Pakistan . Retrieved 7 June 2006.
- ^ Census of Afghans in Pakistan, UNHCR Statistical Summary Report . Retrieved 10 October 2006.
- ^ Afghanistan, CIA World Factbook. Retrieved 7 June 2006.
- ^ United Arab Emirates: Demography, Britannica.com . Retrieved 15 March 2008.
- ^ Ethnologue report for Southern Pashto: Iran (1993). SIL International. Ethnologue: Languages of the World. Тĕрĕсленĕ 5 Ҫу уйӑхӗн 2012.
- ^ Maclean, William. Support for Taliban dives among British Pashtuns, Reuters (2009-06-10). Тĕрĕсленĕ 6 Ҫурла уйӑхӗн 2009.
- ^ Ethnic origins, 2006 counts, for Canada. 2.statcan.ca (2009-12-11). çăлкуçран архивланă 14 Нарӑс уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 17 Ака уйӑхӗн 2010.
- ^ 2002 ç. халăх çыравĕ: Afghani/Kabuli/Pashto
- ^ Language Spoken at Home US Census Bureau . Retrieved 15 March 2008.
- ^ http://www.joshuaproject.net/peopctry.php . Retrieved 6 September 2008.
- ^ Globalized Islam: The Search For A New Ummah By Olivier Roy, pg. 261
- ^ Khushal Khan Khattak. çăлкуçран архивланă 14 Нарӑс уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 25 Ҫурла уйӑхӗн 2010.
- ^ Ошанин, Памиро-ферганский тип, 1931 (ex Montandon, 1928) 2018 ҫулхи Утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче архивланӑ.
Каçăсем
тӳрлет- Studies of the Pashtun family 2006 ҫулхи Ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче архивланӑ.
- Afghan Women’s Network 2016 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнче архивланӑ.
- A Nation Displaced: The world’s largest refugee population 2006 ҫулхи Ҫӗртме уйӑхӗн 28-мӗшӗнче архивланӑ.
- Ethnologue Pashto
- Pathan/Pashtun population geographic distribution and statistics 2007 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче архивланӑ.
- UNHCR «BETRAYED AND ABANDONED» AFGHAN REFUGEES: HUMAN RIGHTS REPORT 2023 ҫулхи Ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ.
- Afghan refugees in Iran 2006 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче архивланӑ.
Библиографи
тӳрлет- Ahmad, Aisha and Boase, Roger. 2003. «Pashtun Tales from the Pakistan-Afghan Frontier: From the Pakistan-Afghan Frontier.» Saqi Books (March 1, 2003). ISBN 0-86356-438-0.
- Ahmed, Akbar S. 1976. «Millennium and Charisma among Pathans: A Critical Essay in Social Anthropology.» London: Routledge & Kegan Paul.
- Ahmed, Akbar S. 1980. «Pukhtun economy and society.» London: Routledge and Kegan Paul.
- Banuazizi, Ali and Myron Weiner (eds.). 1994. «The Politics of Social Transformation in Afghanistan, Iran, and Pakistan (Contemporary Issues in the Middle East).» Syracuse University Press. ISBN 0-8156-2608-8.
- Banuazizi, Ali and Myron Weiner (eds.). 1988. «The State, Religion, and Ethnic Politics: Afghanistan, Iran, and Pakistan (Contemporary Issues in the Middle East).» Syracuse University Press. ISBN 0-8156-2448-4.
- Caroe, Olaf. 1984. «The Pathans: 500 B.C.-A.D. 1957 (Oxford in Asia Historical Reprints).» Oxford University Press. ISBN 0-19-577221-0
- Dani, Ahmad Hasan. 1985. «Peshawar: Historic city of the Frontier.» Sang-e-Meel Publications (1995). ISBN 969-35-0554-9.
- Dupree, Louis. 1997. «Afghanistan.» Oxford University Press. ISBN 0-19-577634-8.
- Elphinstone, Mountstuart. 1815. «An account of the Kingdom of Caubul and its dependencies in Persia, Tartary, and India: comprising a view of the Afghaun nation.» Akadem. Druck- u. Verlagsanst (1969).
- Habibi, Abdul Hai. 2003. «Afghanistan: An Abridged History.» Fenestra Books. ISBN 1-58736-169-8.
- Hopkirk, Peter. 1984. «The Great Game: The Struggle for Empire in Central Asia.» Kodansha Globe; Reprint edition. ISBN 1-56836-022-3.
- Wardak, Ali «Jirga — A Traditional Mechanism of Conflict Resolution in Afghanistan» 2006 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ., 2003, online at UNPAN (the United Nations Online Network in Public Administration and Finance).
- «A Study of the Greek Ancestry of Northern Pakistani Ethnic Groups Using 115 Microsatellite Markers.» A. Mansoor, Q. Ayub, et al.Am. J. Human Genetics, Oct 2001 v69 i4 p399.