Макемаке
Макемаке [1] (символĕ: .svg){kind=small}
,[2] 136472 Makemake ЦМП каталогĕпе[3])— Хĕвел системинчи пысăккăшĕпе виççемĕш карлик планета. Транснептун объект,Койпер таврашĕнчи чи пысăк обект. 2005-мĕш çулхи пуш, 31 Майкл Браун, Чедвик Трухильо, Дэвид Рабиновиц уçнă[4]. Ушкăн Паломар обсерваторинчи 122-см Самуэль Ошин ячĕллĕ 112 ПЗС-матрица телескоппа усă курнă. Вăхăтлăх ячĕ - 2005 FY9. Курăнакан çăлтăр виçи - Шаблон:Малая планета/Видимая звёздная величина, абсолютлă çăлтăр виçи −0,44.
 | |
| Орбита пахалăхĕсем | |
|---|---|
| категори | карлик планета |
| Уçни | |
| уçакан | Майкл Браун, Чедвик Трухильо, Дэвид Рабиновиц |
| уçнă вырăн | Паломар обсерваторийĕ |
| уçнă вăхăт | 2005 пуш, 31 |
| Орбита пахалăхĕсем | |
| Афели | 7902019195 км |
| Перигели | 5692328505 км |
| Мăн çуртĕнĕл | 45,436301 а. в. |
| Орбитăллă эксцентриситет | 0,16254481 |
| Орбитăри тапхăрĕ | |
| Сидери тапхăрĕ | 111867 тал (306,28 çул) |
| Орбитăри хăвăртлăхĕ | 4,419 км/ç |
| Вăтам аномали | 153,854714° |
| Тайăмĕ | 29,011819 ° |
| Хăпаракан çыххин долготти | 79,305348° |
| Перицентр аргуменчĕ | 296,534594° |
| Спутниксем | S/2015 (136472) 1 |
| Физика пахалăхĕсем | |
| Пысăкăш | 1478 ± 34 км |
| Экваторти радиусĕ | 751 ±23 км |
| Поляр радиусĕ | 715 ±5 км |
| Планета пичĕн лаптăкĕ | ~6 300 000 км² |
| Хĕсĕнни | 0,05 |
| Пысăкăшĕ | ~1,5Шаблон:Esp км³ |
| Йывăрăшĕ | ~3Шаблон:Esp кг |
| Вăтам тачăлăхĕ | 1,7±0.3 г/см³ (пулмалла пекки) |
| Экватăрти йывăрăшăн вăйĕ | ~0,4 м/ç² |
| Космосри иккĕмĕш хăвăртлăхĕ | ~0,75 км/ç |
| Сидерлĕ çаврăнăвăн тапхăрĕ | 7,771±0,003 сехет |
| Эквторти çаврăнун линейлĕ хăвăртлăхĕ | |
| Çаврăну тĕнĕлĕ эклиптика тайăмĕ | паллă мар |
| çурçĕр полюсĕнче Тӳррĕн хăпарни | |
| Тайăнни | |
| Альбедо | 0,77±0,03 0,782Шаблон:± (геометри) |
| Планета питĕңчи температури | |
| Чи сивви | |
| Вăтамми | |
| Чи вĕри | |
| атмосферăн йышĕ | |
| Планета питĕнчи пусăмĕ | <12·10−9 атм|- |
.svg){kind=small}
2006-мĕш çулхи авăнăн 7-мĕшĕнче Плутонпа Эридăпа пĕрле ăна 136472 номерпе карлик планетăсен каталогне кĕртнĕ[5].
Спутник
тӳрлет2016-мĕш çулта Макемакен пĕчĕк спутникне тупса S/2015 (136472) 1 вахатлăх ят панă[6].
Çав. пекех
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ М.С. Полинская Макемаке // Мифологический словарь / гл. ред. Е. М. Мелетинский. — М.: Советская энциклопедия, 1990. — 115 000 экз. — ISBN 5-85270-032-0
- ^ JPL/NASA What is a Dwarf Planet? (2015-04-22).
- ^ Minor Planet Names: Alphabetical List (акăлч.). IAU Minor Planet Center. çăлкуçран архивланă 11 Нарӑс уйӑхӗн 2012.
- ^ List Of Centaurs and Scattered-Disk Objects. IAU. çăлкуçран архивланă 20 Ҫу уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 27 Кӑрлач уйӑхӗн 2012.
- ^ Международный астрономический союз MPC 57592 (акăлч.). Центр Малых планет (2006-09-07). çăлкуçран архивланă 24 Кӑрлач уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 14 Кӑрлач уйӑхӗн 2012.
- ^ CBET No. 4275 (2016-04-26). Тĕрĕсленĕ 27 Ака уйӑхӗн 2016.
Каçăсем
тӳрлет- Макемаке во внешней Солнечной системе (выр.). APOD July 15, 2008(акăлч.)
- Симуляция орбиты Макемаке (2005 FY9) (акăлч.).
- Текущие данные о положении астероида Макемаке (выр.). The sky live.