Ласко (çĕр хăвăлĕ)
Ласко çĕр хăвăлĕ çĕр хăвăлĕ е Ляско (фр. Grotte de Lascaux) Францири Çÿллĕ Палеолитăн юлашки тапхăрĕн чул çинчи ÿкерчĕкĕсен шучĕпе те, вĕсем лайăх упранса юлнипе те чи пĕлтерĕшлĕ палăкĕсенчен пĕри.
Хăшпĕр чух Ласкона «Чи авалхи ÿнерĕн Сикстин капеллы» теççĕ. Унти ÿнерпе чĕрсе хайланă ÿкерчĕксене хăççан пурнăçланине пĕлме йывăр: вĕсене пирĕн эраччен пин çуллăхсем патне пулма пултараççĕ тесе шутлаççĕ. Нумай вăхăт хушши тунă, вĕсене авалхи Мадлен культурине тивет тесе шутланă, анчах çĕнĕ тĕпчевсем вĕсем ытларах ирхи солютрей культурипе çывăххи пек палăртса кăтартрĕç.
Уçни
тӳрлет1940 çулта çĕр хăвăлне авăн, 12 тăватă ача ăнсăртран тупнă. Пĕрисем каланă тăрăх вĕсем çухалнă йытăна шыранă, теприсем калашле — çĕр айĕнчи çул е пытарнă мул шыранă. Вĕсем çиçĕм çапнипе ÿкнĕ хыр çумĕнче хĕсĕк шăтăк курнă. Марсель Равида, Жак Марсаль, Жорж Аньель тата Симон Коенка хăйсен тупмăшĕ çинчен шкул вĕрентекенне, Леон Лавале каласа панă.
Мĕнле курăнни
тӳрлетЛаско çĕр-хăвăлĕ пит пысăках мар: хăвăллăхсен тăршшĕ 250 м, вăтам çÿллĕшĕ 30 м. Çĕр хăвăлĕн ÿкерчĕклĕ пайĕ тĕппипе илсен, çÿлти енче вырнаçнă.
Археологи уçнисем
тӳрлетӲкерчĕксем
тӳрлет-
Ӳкерчĕксенчен пĕри
-
Пăлан
-
Ĕне
-
Ĕне
Вуламалли
тӳрлет- Абрамова З. А. Ляско — памятник палеолитического наскального искусства // Первобытное искусство. — Новосибирск, 1971. — С. 53-80.
- Батай Ж. Смерть на дне «колодца» в пещере Ласко (Из «Слёз Эроса») // Танатография Эроса: Жорж Батай и французская мысль середины XX века. — СПб., 1994. — С. 271-308.
- Збигнев Х. Варвар в саду. — СПб., 2004. — С. 13-31.
- Любимов Л. Д. Искусство Древнего Мира. — М.: Просвещение, 1971. (Глава «„Сикстинская капелла“ доисторической живописи»).
- Aujoulat N. Lascaux. Le Geste, l'Espace et le Temps. — Seuil, 2004. — ISBN 2-02-025726-2.
- Bataille G. La Peinture préhistorique, Lascaux ou la naissance de l'art. — Skira, 1994. — ISBN 2-605-00044-3.
- Breuil H. Quatre cent siècles d’art pariétal. — Centre d'Études et de Documentation préhistoriques, 1952.
- Collectif sous la dir. de Arl. Leroi-Gourhan et J. Allain. Lascaux inconnu // Gallia Préhistoire. — CNRS, 1979. — Т. XII (supplément). ISBN 2-222-02178-2
- Collectif sous la dir. de B.et G. Delluc. Le Livre du Jubilé de Lascaux 1940-1990 // Société historique et archéologique du Périgord. — 1990. — Т. CXVII (supplément).
- B. et G. Delluc. Lascaux retrouvé. Les recherches de l'abbé André Glory. — Pilote 24 édition. — 2003.
- B. et G. Delluc. Connaître Lascaux. — Sud Ouest, 2006.
- Collectif sous la dir. de Arl. Leroi-Gourhan et J. Allain. Lascaux inconnu // Gallia Préhistoire (XII-e supplément). — CNRS, 1979. ISBN 2-222-02178-2
- Leroi-Gourhan A. Grotte de Lascaux // L'Art des cavernes. Atlas des grottes ornées paléolithiques françaises. — Ministère de la culture, 1984. ISBN 2-11-080817-9
- Lascaux, premier chef d’œuvre de l’humanité // Les Dossiers d’Archéologie. — 1990. — № 152. ISBN 2-11-080817-9
Каçăсем
тӳрлет- Официальный сайт пещеры Ласко (Министерство культуры Франции) 2009 ҫулхи Ҫӗртме уйӑхӗн 12-мӗшӗнче архивланӑ.(фр.)
- Официальный сайт Ласко II — виртуальная экскурсия 2007 ҫулхи Ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче архивланӑ.(акăлч.),(фр.),(исп.)
- Пещера Ласко в «Энциклопедии искусства» 2009 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.
- Грибок угрожает знаменитым наскальным росписям во Франции (Лента.ру)
- Франция: доисторическое искусство избавлено от угрозы