Коллоид

Коллоидла тытăмсем, коллоидсем (ав.гр. κόλλα — çилĕм + εἶδος — тĕс; «çилĕм пек») — дисперсла тытăмсем, чăн-чăн ирĕлчĕксем тата вăйлă дисперсла тытăмсем — суспензисем хушшинче тăраканскерсем,

Сĕт вăл эмульси. Коллоидла вĕтĕ çу чăмăрккисем шыв никĕсĕллĕ ирĕлчĕкре çакăнса тăраççĕ

Тĕп палăрăмсем

• Коллоидла пĕрчĕсем çутă ярассине чармаççĕ.
• Витĕр курнакан коллоидра çутă сапаланать (Тиндаль эффекчĕ).
• Дисперсла пĕрчĕсем тĕпне лармаççĕ — Броун куçăмĕ вĕсене çакăнтан сыхлать, çав вăхăтрах вĕсем, шалти пĕр тан электрокаплама пула, пĕр-пĕринпе тĕл пулаймаççĕ.

Классификаци

Органикăлла тата органикăлла мар япалалăхсем дисперсла пĕрчĕсем пулма пултараççĕ. Дисперсла фаза тата дисперсла талккăш мĕнлерех хире=хиреç вăйăмра тăнине кура — лиофиллăх тата лиофоблăх палăрăнать. Дисперсла талккăшăн агрегатла тăрăмне кура газ евĕрлисем (аэрозольсем), шĕввисем (лиозольсем) тата хыттисем (крио-тата солидозольсем) пулаççĕ.

Тĕп тĕссем

• Тĕтĕм — газри хытă пĕрчĕсем.
• Тĕтре — газри шĕвĕ пĕрчĕсем.
• Аэрозоль — газла талккăшри хытĕ е шĕвĕ пĕрчĕсем.
• Кăпăк — хытă е шĕвĕ ĕскерти «çакăнса тăракан» газ.
• Эмульси — шĕвекри шĕвĕ пĕрчĕсем.
• Золь — ультрамикрогетерогенла дисперсла тытăм; лиозоль — унта дисперсла тытăм вырăнĕнче шĕвек.
• Гель — икĕ компонентран тăракан суспензи.
• Суспензи — шĕвекри хытă пĕрчĕсем.

Çавăн пекех

• Сапаланакан ĕскер
• Кристаллоид
• Коллоидла ирĕлчĕк стабиллĕхĕ

Литература

• Морозова Э. Я. Коллоидная химия.Конспект лекций. — Витебск: ВГМУ, 2003. — 86 с.

Каçăсем

• Коллоидный журнал
• Системы дисперсные и коллоидные. Базовая терминология.