Кăмрăкамăш изотопĕсем

Кăмрăкамăш изотопĕсем — тĕшĕнче тĕрлĕ шутлă нейтронлă кăмрăкамăш хими элеменчĕн атомĕсемпе атом тĕшшин варианчĕсем.

Кăмрăкамăшăн тăнăçлă икĕ изотоп — ¹²C тата ¹³C. Çутçанталăкри кăмрăкамăшсем ку изотпсен саралавĕ 98,93 % тата 1,07 %. Тата 13 радиоактивлă изотоп паллă ( ⁸C ²²C таран), вĕсенчен пĕри — ¹⁴C — çутçантăлакра тĕл пулать (атмосферăри кăмракра ун шайĕ 10⁻¹² яхăн). Кăмрăкамăш çăмал элемент пулнă май изотопсем массăпа самаях уйрăлса тараççĕ, çавăнпа çутçантлăкри процессенче вĕсем уйрăлаççĕ е фракциленеççĕ.

¹⁴C изотоп ¹⁴N нейтронсемпе сирпĕтве çак реакципе пулать:

$\mathrm {{}_{7}^{14}N} +\mathrm {{}_{0}^{1}n} \rightarrow \mathrm {{}_{6}^{14}C} +\mathrm {{}_{1}^{1}H}$

Атмосферăра космос шевлисем пенипе яланах пулса тарать.

Кăмрăкамăш изотопĕсен тапăлĕ

Нуклид символĕ	Z(p)	N(n)	Изотоп масси (u) ^[1]	çурма аркану тапхăрĕ^[2] (T_1/2	Йĕтрен çаврăнăвĕ тата мăшăрлăхĕ (J^π) ^[2]	Çутçанталăкра сарăлни (моль пайĕсем)^[2]	Çутçанталăкра сарăлнин шайĕсем (%)
Нуклид символĕ	хăват			çурма аркану тапхăрĕ^[2] (T_1/2	Йĕтрен çаврăнăвĕ тата мăшăрлăхĕ (J^π) ^[2]	Çутçанталăкра сарăлни (моль пайĕсем)^[2]	Çутçанталăкра сарăлнин шайĕсем (%)
⁸C	6	2	8,037675(25)	2,0(4)×10⁻²¹ ç (аркану анлăшĕ 230(50) кэВ)	0⁺
⁹C	6	3	9,0310367(23)	126,5(9) мкç	(3/2⁻)
¹⁰C	6	4	10,0168532(4)	19,290(12) ç	0⁺
¹¹C	6	5	11,0114336(10)	20,334(24) мин	3/2⁻
¹²C	6	6	12	Тăнăçлă	0⁺	0,9893(8)	0,98853-0,99037
¹³C	6	7	13,0033548378(10)	Тăнăçлă	1/2⁻	0,0107(8)	0,00963-0,01147
¹⁴C	6	8	14,003241989(4)	5,70(3)×10³ çул	0⁺
¹⁵C	6	9	15,0105993(9)	2,449(5) ç	1/2⁺
¹⁶C	6	10	16,014701(4)	0,747(8) ç	0⁺
¹⁷C	6	11	17,022586(19)	193(5) мкç	(3/2⁺)
¹⁸C	6	12	18,02676(3)	92(2) мкç	0⁺
¹⁹C	6	13	19,03481(11)	46,2(23) мкç	(1/2⁺)
²⁰C	6	14	20,04032(26)	16(3) мкç [14+6 −5 мкç]	0⁺
²¹C	6	15	21,04934(54)	<30 нç	(1/2⁺)
²²C	6	16	22,05720(97)	6,2(13) мкç [6,1+14 −12 мкç]	0⁺

Тапăла ăнлантарни

Изотоп сарăлни çутçанталăкри объекчĕсече кăтартнă. Ытти çăлкуçсенче урăхла пулма пултараççĕ.

Вуламалли

Асăрхавсем

^ Данные приведены по G. Audi, A.H. Wapstra, and C. Thibault (2003). «The AME2003 atomic mass evaluation (II). Tables, graphs, and references.». Nuclear Physics A 729: 337—676. DOI:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.003.
^ ¹^,²^тата³ Данные приведены по G. Audi, O. Bersillon, J. Blachot and A. H. Wapstra (2003). «The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties». Nuclear Physics A 729: 3–128. DOI:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001.

Каçăсем

[AME2003-1] Данные приведены по G. Audi, A.H. Wapstra, and C. Thibault (2003). «The AME2003 atomic mass evaluation (II). Tables, graphs, and references.». Nuclear Physics A 729: 337—676. DOI:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.003.

[Nubase2003-2] ¹^,²^тата³ Данные приведены по G. Audi, O. Bersillon, J. Blachot and A. H. Wapstra (2003). «The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties». Nuclear Physics A 729: 3–128. DOI:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001.

[1]

[2]