Варринелли вăй

Варринелли вăй — ĕскер çине тивекен вăйсен çав пайĕ, хăшĕ ăна çаврăмла траекторипе куçма хистет; уйрăм пăнчăри ку пай çав пăнчăри самантлăх хăвăртлăхпа перпендикулярлă.

Варрине туртакан F вăй m массăллă тата V хăвăртлăхпа O пăнчă тавра r радиуслă çавракăш траекторипе куçакан ĕскере тÿрĕ йĕртен пăрать.

Кукăрлăхăн $r$ радиусĕллĕ траектори пултăр тесен, ак çакăн пек варринелли вăй кирлĕ: $F_{c}=ma_{c}=m{\frac {v^{2}}{r}}=m\omega ^{2}r$, кунта $a_{c}$ — çав пăнчăри варринелли хăвăртлану, $m$ — ĕскерен масси, $v$ — унăн çав пăнчăри хăвăртлăхĕ, $\omega$ — çав пăнчăри кĕтесле хăвăртлăхĕ.

Вуламалли

• Фриш С. А. и Тиморева А. В. Курс общей физики, Учебник для физико-математических и физико-технических факультетов государственных университетов, Том I. М.: ГИТТЛ, 1957