Брют
Брют - ( фр. Brut ) - питĕ типĕ/пылаксăр чашкăракан эрехĕ ( Шампанское, Кава т.ыт. ).Кĕленчи этикеткăра "Брют" сăмахĕ çырнă пулсан, ку эрехĕн пĕр литрта 0-15 г сахăрĕ пур.[1]
Экстра брютпа натюра типӗ шампански ҫине пӑхаҫҫӗ. Экстрана брют чӑнласах дозажсӑр натюра илеҫҫӗ. Чӑн-чӑн брюта дозажсӑр хатӗрлеҫҫӗ
Сахӑр сахалланнине пула тутӑра улма-ҫырла кислинкипе панулми тути ҫап-ҫутӑ палӑрать. Брют гурмансен хушшинче анлӑ сарӑлнӑ ятпа вылякан эрехӗн чӑн-чӑн тутишӗн усӑ курать.
Сахӑр содержанине шута илсе, алкоголь концентрацийӗ те ҫӳллех мар-пурӗ 9-13°. Пылак вылякан эрехсен — 19° - мӗш таран.
Истори тӳрлет
Лангедока пырса кӗчӗ. Брюта пӗрремӗш хут килсен виктор Ламбер французпа ҫыхӑнтарать. Шӑпах вӑл 1874 ҫулта ферментаци ҫӗнӗ технологине туса хатӗрленӗ. Ҫак процеспа усӑ курса панулми кислоти сӗтпе трансформациленет, ҫакӑ вара брюта илессин никӗсӗ пулса тӑрать.
XX ӗмӗрӗн иккӗмӗш ҫурринче брют яланхи марка шампански пулса тӑнӑ та приемсем ҫине час-часах чыхӑнма пуҫланӑ. Брюта валли сахӑрӑн малтанхи норми 15 г/л, анчах кайран 12 г/л.
Экстра тӑтӑшах туса кӑларакан пӗрремӗш сортсенчен пӗри Брют Bollinger r.D. Extra Brut, 1960 ҫулсенчен пуҫласа рынокра тӑраканскер, пулса тӑнӑ. 1980 ҫулсенче натюра Концептуаци брютне Рiper Heidsieck (Brute Savage) тата Laurent-Perrier (Ultra Brut) тӑратнӑ.
1980 ҫулсенче Натюра Tarlant ҫурт-йӗр туса кӑларасси ҫулталӑкра 50 пин кӗленче таран пулнӑ.
2014 ҫулта louis Roeder винтаж Brut Nature кӑларнӑ, дозаж ҫуккипе ҫав ҫурта брют-тырра тӗрлӗ винтаж ассамбляжӗсем пек хатӗрленӗ.
Производство тӳрлет
Бутылка анаталла усӑнать, вӑхӑт иртнӗҫемӗн унӑн тайлӑмӗн кӗтессийӗ чӗтрекен осадка пухӑнса антӑр тесе ӳссе пырать.
Бутылка пуҫне капронран е пробка юманӗнчен пӑкӑпа хуплаҫҫӗ — ун пек пробка пластикран чылай ҫирӗпрех ларать, кӑмрӑк йӳҫек газне лайӑхрах тытса тӑрать. Чӑн-чӑн пробкӑран та меллӗрех, ӑна вӑл шампански парать.
Пробкӑсем ҫийӗн шампански валли пралук — пралук тӑхӑнаҫҫӗ, вӑл ятарлӑ технологипе чӗркесе хунӑ.
Бутылка уҫӑлсан, газ хӑмпӑланса тухать.