Археоптерикс (лат. Archaeopteryx;, ав.гр. ἀρχαῖος — аваллӑ, ав.гр. πτέρυξ — ҫунат) — юра тапхăрĕнче (150—147 млн. ҫул каялла) — ула курак пысӑкӑш, морфологи тӑрӑх шуса çӳрекенсемпе тата вĕçен кайăксем хушинче ҫурма вырӑн йышанакан пачах вилсе пӗтнӗ ҫурӑм шӑммиллӗ чӗрчун.

Археоптерикс. Герхард Хайльманн ӳкерчӗкĕ, 1916
Археоптерикс пичетленсе чулланни.

Археоптерикс тӗслӗхӗсене пурне те кӑнтӑр Германин Зольнхофен тӑрӑхӗнче тупнӑ. Чылай вӑхӑт хушши (ытти тӗслӗхсене тупасчен), вĕçен кайăксен реконструкцийӗ валли авалхи кайӑксем епле курӑннине кӑтартма усӑ курнӑ.

Кун-ҫулӗ

тӳрлет

Таксономи

тӳрлет

Пӗлтерӗшӗ

тӳрлет

Вуламалли

тӳрлет
  • Кэрролл Р. Палеонтология и эволюция позвоночных. Т. 3. — Пер. с англ. — М.: Мир, 1993.
  • Е. Н. Курочкин. Параллельная эволюция тероподных динозавров и птиц. Зоологический журнал, 2006, т. 85 (№ 3), с. 283—297
  • Ostrom J. Archaeopteryx. Discovery, 1975, V. 11, p. 15-23.
  • de Beer, G.R. (1954). Archaeopteryx lithographica: a study based upon the British Museum specimen. Trustees of the British Museum, London.
  • Chambers, P. (2002). Bones of Contention: The Fossil that Shook Science. John Murray, London. ISBN 0-7195-6059-4.
  • Feduccia, A. (1996). The Origin and Evolution of Birds. Yale University Press, New Haven. ISBN 0-300-06460-8.
  • Heilmann, G. (1926). The Origin of Birds. Witherby, London.

Каҫӑсем

тӳрлет