Археоптерикс
Археоптерикс (лат. Archaeopteryx;, ав.гр. ἀρχαῖος — аваллӑ, ав.гр. πτέρυξ — ҫунат) — юра тапхăрĕнче (150—147 млн. ҫул каялла) — ула курак пысӑкӑш, морфологи тӑрӑх шуса çӳрекенсемпе тата вĕçен кайăксем хушинче ҫурма вырӑн йышанакан пачах вилсе пӗтнӗ ҫурӑм шӑммиллӗ чӗрчун.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Heilmann_fig23.jpg/250px-Heilmann_fig23.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/SArchaeopteryxBerlin2.jpg)
Археоптерикс тӗслӗхӗсене пурне те кӑнтӑр Германин Зольнхофен тӑрӑхӗнче тупнӑ. Чылай вӑхӑт хушши (ытти тӗслӗхсене тупасчен), вĕçен кайăксен реконструкцийӗ валли авалхи кайӑксем епле курӑннине кӑтартма усӑ курнӑ.
Кун-ҫулӗ
тӳрлетТаксономи
тӳрлетПӗлтерӗшӗ
тӳрлетВуламалли
тӳрлет- Кэрролл Р. Палеонтология и эволюция позвоночных. Т. 3. — Пер. с англ. — М.: Мир, 1993.
- Е. Н. Курочкин. Параллельная эволюция тероподных динозавров и птиц. Зоологический журнал, 2006, т. 85 (№ 3), с. 283—297
- Ostrom J. Archaeopteryx. Discovery, 1975, V. 11, p. 15-23.
- de Beer, G.R. (1954). Archaeopteryx lithographica: a study based upon the British Museum specimen. Trustees of the British Museum, London.
- Chambers, P. (2002). Bones of Contention: The Fossil that Shook Science. John Murray, London. ISBN 0-7195-6059-4.
- Feduccia, A. (1996). The Origin and Evolution of Birds. Yale University Press, New Haven. ISBN 0-300-06460-8.
- Heilmann, G. (1926). The Origin of Birds. Witherby, London.
Каҫӑсем
тӳрлет- А. В. Марков. Доклад, прочитанный в институте Общей Генетики 18 марта 2004 г.
- Е. Н. Курочкин. Новый взгляд на эволюцию птиц
- Доказано, что археоптерикс летал 2010 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.
- Фотографии экземпляров археоптерикса
- Кэрролл Р. Палеонтология и эволюция позвоночных. — Пер. с англ. — М.: Мир, 1993
- Могла ли первоптица летать? на Dino-Millennium(ĕçлемен каçă)