Анаксагор

Анаксагор – (п.эрч.500 ç. яхăн, Клазомен- п.эрч. 428 ç., Лампсак) - астрономи, математика, философи енĕпе ĕçленĕ ăсчах.

Анаксагор
Ἀναξαγόρας
Çуралнă вăхăт:	п.эрч.500 ç. яхăн
Çуралнă вырăн:	Клазомен
Вилнĕ вăхăт:	п.эрч. 428
Вилнĕ вырăн:	Лампсак
Ăслăх сфери:	астрономи, математика, философи
Паллă вĕренекенсем:	Перикл, Архелай тата Еврипид

Анаксагор - Ионинчи чи паллă тата пĕлтерĕшлĕ философĕ, пуян тата чыслă кил-йышра çуралнă. Çамрăкранах философипе кăсăкланнă.

Афина хулинче ăслах пурнăçĕ вĕресе тăнине пĕлсе 45 çулхи Анаксагор унтк пурăнма куçать. Периклпа туслашать, философи синчен ăнланмалла çăмахсемпе калама тытăнать. Ун вĕренекенĕсем шутĕнче Перклсăр пуçне Фукидид, Архелай физик тата Еврипид пулнă.

Анакасгор тенчен ĕмĕрхи элеменчĕсем çинчен каланă («вăрлăхсем» е «гомеомерисем»). Вĕсем тĕнчен пĕтĕм пахалахĕсене кĕртеççĕ, тĕнчен ăсĕпе ертенсе пыраççĕ. Хĕвел тĕттĕмленнине тата уйăх тĕттĕмленнине, çĕр чĕтреннине çутçанталăкри сăлтавсемпе ăнлантарма тарăнăшан ăна турра кӳрентернĕшен айăпланă (Мария Солопова каланă тăрăх Хĕвел питĕ хĕрӳллĕ пысăк япала тенĕшен). Ăна судпа велерме йышăннă,Периклăн чĕлхи кăна çăлса хăварнă. Вĕлерес вырăнне Анаксагора Афинăран хăваласа яраççĕ, вара вăл Лампсакра пурăнма тытăнать, çавăнтах п.т. 428-мĕш çулта вилет. Шаблон:Врезка

Литература

• Рожанский И. Д. Анаксагор. У истоков античной науки. — М.: Наука, 1972. — 6 200 экз.
• Рожанский И. Д. Анаксагор. — М: Мысль, 1983.
• Фрагменты ранних греческих философов. Часть 1: От эпических космогоний до возникновения атомистики. Изд. А. В. Лебедев. — М.: Наука, 1989.
• Хакимов Р. З. «Разум» как детерминирующий фактор в философской системе Анаксагора // Вестник Московского университета. Серия 7. Философия. — 1993. — № 3. — С. 56-64.
• Янков В. А. Геометрия Анаксагора. Историко-математические исследования, 8(43). — 2003. — с. 241—267.
• Янков В. А. Строение вещества в философии Анаксагора // Вопросы философии. — М., 2003. — № 5. — С. 135—149.
• Graham D. Science Before Socrates: Parmenides, Anaxagoras, and the New Astronomy. — Oxford University Press, 2013.

Каçăсем

вырăсла

• Анаксагор // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
• Мельникова Ю. В. История и миф в творческом наследии А. Ф. Лосева / Ăслăх редакторĕ:и.ă. к. В. М. Мучник (ТГУ) Рец.: и.ă. т. Б. Г. Могильницкий (ТГУ) д.соц.н. С. Б. Орлов (БТИ АлтГТУ); Алт. гос. тех. ун-т, БТИ. — Бийск: Изд-во Алт. гос. тех. ун-та, 2005. — ISBN 5-9257-0070-8
• Рожанский И. Д. Анаксагор : у истоков античной науки. — М.: Наука, 1972.
• Храмов Ю. А. Анаксагор // Физики: Биографический справочник / А. И. Ахиезер ред.. — 2-мĕ, тӳрл. тата хуш.. — {{{1}}} м: Наука, 1983. — 200 000 экз. (куçар.)

урăх чĕлхесенче

• Graham D. W., Hintz E. Anaxagoras and the solar eclipse of 478 BC
• Джон Дж. О’Коннор и Эдмунд Ф. Робертсон, Анаксагор в архиве MacTutor.(акăлч.)
• Curd P., Anaxagoras // The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2011 Edition)
• Patzia M., Anaxagoras // The Internet of Philosophy