Çырсахуни
Çырсахуни — календарь тĕсĕ (тепĕрле, вăхăт май йĕркелени), унта пулмалла (планланă е кайран пулайнă) пулнисем пирки информацие кăтартнă. Яланхилле тапăл евĕр ĕлкелеççĕ.
Истори
тӳрлетПĕрмайхи маршрутпа çӳрекен урапалавĕсем валли çырсахунине Аслă Британире 1784 çулта хатĕрленĕ, анчах та унта тухнине çеç, çитнине мар, кăтартнă.
Çырсахунире çитнĕ вăхăта пăравуссен тапхăрĕнче, 1840 çулта, кăтартма тытăннă.
Çырсахунипе Гринвич вăтам вăхăчĕ те çыхăннă: 1847 çулта британ пăравус компанисем пĕрлешĕннĕ те мĕнпур британ çырсахунишĕн пĕрлĕхи вăхăт тесе Гринвич обсерваторин вăхăтне йышăннă.
Çырсахунисен тĕсĕсем
тӳрлетÇапăçма çырсахуни
тӳрлетÇапăçма çырсахуни — (фр. ordre de bataille, ним. Schlachtordnung) — XVII, XVIII ĕмĕрсенче тата XIX ĕмерĕн пуçламăшĕнче пулнă термин, вăл çара çапăçма хатĕрленĕ чухне йĕркеленнĕ çар чаçĕсене кăтартнă[1]. Флота çапăçма çырсахунипе карап çинчи кашни çар çыннин çапăçури тивĕçлĕхĕн пуххи пулать[2].