Çурçĕр Америкăри индей чĕлхисем

Çурçĕр Америкăри чĕлхесем

АПШ тата Канадăн хальхи территоринчи индей чĕлхисен колонизациченхи ареалĕ.

Çурçĕр Америкăри индей чĕлхисем — континентри кăк халăхĕсен —индейсен — чĕлхисем.

Классификаци

Çурçĕр Америка

1. Адаи чĕлхе (изолят) † {1}
2. Алга (алгонкин-ритван) çемьи {40 ытла}
3. Алсе (алсеан) çемьи † {2}
4. Атакап çемьи † {2}
5. Беотук чĕлхи (изолят) † {1}
6. Вакаш çемьи {6}
7. Винтуан çемьи {2}
8. Гуайкури (вайкури) çемьи † {8}
9. Зуньи (суньи, зуни) чĕлхи (изолят) {1}
10. Ирокез çемьи {16}
11. Йокут çемьи {6}
12. Каддоан (каддо, кэддо) çемьи {6}
13. Кайова-тано (киова-тано) çемьи {7}
14. Калуса чĕлхи (изолят) † {1}
15. Каранкава чĕлхи (изолят) † {1}
16. Карок (корате, карук) чĕлхи (изолят) {1}
17. Каюсе чĕлхи (изолят) † {1}
18. Керес çемьи {2}
19. Кинигуа чĕлхе (изолят) † {1}
20. Коавильтек чĕлхи (изолят) † {1}
21. Комекруд çемьи † {3}
22. Котонаме чĕлхи (изолят) † {1}
23. Кочими-юман (юма-кочими) çемьи {15}
24. Кус çемьи {2}
25. Кутенай (ктуна́ха) чĕлхи (изолят) † {1}
26. Майдуан çемьи {4}
27. Маратино чĕлхи (изолят) † {1}
28. Муског çемьи {7}
29. На-дене çемьи {нумай}, çав шутра атабаска чĕлхисем
30. Наолан чĕлхи (изолят) † {1}
31. Натчес чĕлхи (изолят) † {1}
32. Палайхних (палайних) çемьи {2}
33. Помоан çемьи {7}
34. Плато-пенутий çемьи {6}
35. Салин чĕлхи † {изолят}
36. Салиш (селиш) çемьи {24}
37. Сери чĕлхи (изолят) {1}
38. Сиуан (сиу-катавба) çемьи {18}
39. Саюсло чĕлхи (изолят) † {1}
40. Солано (изолят) † {1}
41. Такелма-калапуян çемьи {4}
42. Тимукуан çемьи † {2}
43. Тонкава чĕлхи, вăлах — аранама (изолят) † {1}
44. Туника чĕлхи (изолят) † {1}
45. Уошо (вашо, уашо) чĕлхи (изолят) {1}
46. Утий (мивок-костано) çемьи {15}
47. Хайда чĕлхи (изолят) {1}
48. Цимшиан çемьи {2}
49. Чимакум çемьи {2}
50. Чимарико чĕлхи (изолят) † {1}
51. Читимача (читимаша) чĕлхи (изолят) † {1}
52. Чумаш çемьи {6}
53. Шастан çемьи {4}
54. Шинук (чинук) çемьи {3}
55. Эскимос-алеут çемьи {11}
56. Эсселен (изолят) † {1}
57. Юкий (юки-ваппо) çемьи {2}
58. Юто-астек çемьи {нумай}
59. Ючи (изолят) {1}
60. Яна (яна-яхи) чĕлхи (изолят) † {1}

Вăта Америка (Месоамерика)

Географилле Вăта Америка (Месоамерика) Çурçĕр Америка континенчĕ йышĕнче пулин те, культура енчен Колумбченхи Месоамерика çурçĕр енчисенчен хăватлăрах шутланнă, çавăнпа та лингвистсем тата историксем яланхилле Месоамерикана уйрăм культура-географи регионĕ теççĕ.

Çав. пекех

• Тĕнчери чĕлхесем
• Европăри чĕлхесем
• Азири чĕлхесем
• Африкăри чĕлхесем
• Океанири чĕлхесем
• Раççейри чĕлхесем
• Кăнтăр Америкăри индей чĕлхисем

Литература

• Сепир Э. Избранные труды по языкознанию и культурологии. — М., 1993. — С. 409—421
• Campbell, Lyle. American Indian languages: The historical linguistics of Native America. New York: Oxford University Press, 1997. ISBN 0-19-509427-1.
• Goddard, Ives (Ed.). Languages // Handbook of North American Indians (W. C. Sturtevant, General Ed.) Vol. 17. Washington, D. C.: Smithsonian Institution, 1996. ISBN 0-16-048774-9.
• Greenberg, Joseph H. Language in the Americas. Stanford: Stanford University Press, 1987.
• Liedtke, Stefan. The languages of the 'first nations' : comparison of Native American languages from an ethnolinguistic perspective. München: LINCOM Europa, 1996. ISBN 3-929075-25-3
• Mithun, Marianne. The Languages of Native North America. Cambridge: Cambridge University Press, 2000. ISBN 0-521-23228-7

Каçăсем

• Джозеф Г. Гринберг, Мерритт Рулен. Этимологический словарь америндских языков. — Стенфордский университет, 2007. (акăлч.)