Чайкина Елизавета Ивановна

<img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Nuvola_apps_kview.png/30px-Nuvola_apps_kview.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" data-file-width="128" data-file-height="128"> Тулаш ӳкерчĕксем
<img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/16px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" data-file-width="512" data-file-height="512">	Аннотаци хăми, Санкт-Петербург
<img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/16px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" data-file-width="512" data-file-height="512">	Аннотаци хăми, Сумă
<img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/16px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" data-file-width="512" data-file-height="512">	Аннотаци хăми, Мускав

	Лиза Чайкина
	Елизавета Ивановна Чайкина
Çуралнă вăхăт	1918 çул, çурла, 28
Çуралнă вырăн	Руно ялĕ, ; Пе́но районĕ, ; Калинин облаçĕ ; (халĕ Тĕвер облаçĕ)
Вилнĕ вăхăт	1941 çул, чӳк, 23
Вилнĕ вырăн	Пено паççулки, ; Пе́но районĕ, ; Калинин облаçĕ ; (халĕ Тĕвер облаçĕ)
Пăхăнулăх
Çапăçусем/вăрçăсем	Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи

Чайкин хушаматлă урăх çынсем çинчен Википедире статьясем пур.

Елизаве́та Ива́новна Ча́йкина (çурла, 28, 1918 ç., Ру́но ялĕ, Пе́но районĕ — чӳк, 23 1941 ç., Пе́но паççулки) — Калинин (халĕ Тĕвер) облаçĕнчи Пено вăрттăн комсомол райкомĕн секретарĕ, Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи çулĕсенчи партизан отрядне йĕркелекенсенчен пĕрри, Совет Союзĕн Паттăрĕ.

Кун-çулĕ тӳрлет

1918 çулхи çурлан 38-мĕшĕнче Тĕвер облаçĕнчи Пено районĕнчи Руно ялĕнче çуралнă. Вырăс. Вăтам пĕлӳ илнĕ.

ПРКП(б) пайташĕ (1939). 1939 çулта ăна Пено комсомол райкомĕн секретарĕ пулма суйланă. 1941 çулта Лизăна Калинин (халĕ Тĕвер) хулине облаçри парти тата комсомол ĕçтешĕсен курсне вĕренме янă.

Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи вăхăтĕнче ВЛКСМ Пено райкомĕн секретарĕ Лиза Чайкина çамрăксен вăрттăнла организацине ертсе пынă, Великие Луки облаçĕ тата Калинин облаçĕсен территорисенче тăшмана хирĕçле кĕрешнĕ партизан отрячĕн операцисене хастар хутшăннă.

1941 çулхи чӳкĕн 22-мĕшĕнче Лиза Чайкинăна Пенона тăшман гарнизонĕн йышне пĕлсе килме янă. Çула май хĕрача Красное Покатище хутора, Маруся Купорова - хăйĕн юлташ хĕрĕ - патне кĕнĕ, унта ăна староста асăрханă та нимĕçсене систернĕ. Нимĕçсем Купоровсен килне кĕрсе, çемьине персе пăрахнă, Лиза Чайкинăна Пенона тытса кайнă. Асаплантарсан та, вăл партизан отрячĕ пирки нимĕн те каласа паман. 1941 çулхи чӳкĕн 34-мĕшĕнче ăна персе пăрахнă^[1].

1942 çулхи пушăн 6-мĕшĕнчи СССР Аслă Канашĕн Президиумĕн Хутайĕпе Елизавета Ивановна Чайкинăна Совет Союзĕн Паттăрĕ ячĕпе (вилнĕ хыççăн) тивĕçтернĕ. Çаплах Лиза Чайкинăна Ленин орденĕпе чысланă^[2].

Лиза Чайкинăна Пено паççулкин скверĕнче пытарнă.

Чыславсем тӳрлет

Совет Союзĕн Паттăрĕн «Ылтăн çăлтăр» медалĕ (1942 çулхи пушăн 6-мĕшĕ, вилнĕ хыççăн)
Ленин орденĕ (1942 çулхи пушăн 6-мĕшĕ, вилнĕ хыççăн)

Асăнмалăх тӳрлет

Чылай хулари урамсем, çав шутра Мускавра, Санкт-Петербургра, Александровра, Алматара, Брестра, Аслă Лукире, Винницăра, Выксăра, Гроднора, Губкинра, Донецкра, Днепропетровскра, Запорожьере, Ишимбайра, Хусанта, Карагандара, Кемĕрте, Кировра, Костанайра, Краснодарта, Красноярскра, Луганскра, Магнитогорскра, Минскра, Нальчикре, Нежинре, Новокузнецкра, Çĕн Çĕпĕрте, Одессăра, Омскра, Перĕмре, Петрозаводскра, Петропавловскра, Петропавловске-Камчатскийре, Пинскра, Рыбинскра, Кисанра, Сарнăра, Светлăйра, Севастопольре, Симферопольре, Таганрогра, Тамбовра, Теплогорскра, Тĕверте, Тольяттире, Темиртаура, Тулăра, Сочире, Урюпинскра, Чĕмпĕрте, Ĕпхӳре, Хабаровскра, Харьковра, Челепире, Шупашкарта, Ялтăра, Ярославльте, Аçтăрханра, Волгоградра, Королёвра.

Ӳнерте тӳрлет

Лиза Чайкинан паттăрлăхне Н. З. Бирюковăн «Чайка» романĕнче, М. И. Комиссаровăн «Лиза Чайкина» поэминче кăтартнă.

Вуламалли тӳрлет

Полевой Б. Н. Жанна Д'Арк верхневолжских лесов / Самые памятные: Истории моих репортажей. — {{{1}}} м: Молодая гвардия, 1980, стр. 141—148
Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2
Легендарные Герои-комсомольцы. Вып V и VI. 1973
Михайлов Н. Лиза Чайкина. Библиотечка молодого партизана. Вып.6 — М.: Молодая гвардия, 1942
Такоев К. Связистка Л. Чайкина. — М., 1947
Бирюков Н. З. «Чайка», 1945
Комиссарова М. И. Лиза Чайкина. — М.: Моск. рабочий Калинин. отд-ние, 1986
Комиссарова М. И. Наша Чайка. — М., 1976
Когда им было двадцать. Сборник. Кн.2 — М.: Политиздат, 1981
Алексеев А. Лиза Чайкина — М.: газ. Правда, 2003 ISBN 5-85024-134-5

Асăрхавсем тӳрлет

^ Запись № 405338528(ĕçлемен каçă) ОБД «Мемориал». Книга памяти. Тверская область. Том 4.
^ Указ Президиума Верховного Совета СССР Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза тов. Чайкиной Е. И.» от 6 марта 1942 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1942. — 25 марта (№ 9 (168)). — С. 1.

Каçăсем тӳрлет

Чайкина Елизавета Ивановна «Патшалăх паттăрĕсем» сайтĕнче

Лизавета Чайкина портречĕн репродукцийĕ

[1] Запись № 405338528(ĕçлемен каçă) ОБД «Мемориал». Книга памяти. Тверская область. Том 4.

[2] Указ Президиума Верховного Совета СССР Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза тов. Чайкиной Е. И.» от 6 марта 1942 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1942. — 25 марта (№ 9 (168)). — С. 1.

[1]

[2]