Пăри

Пăри
Пăри пучахĕ
Ăслăх классификацийĕ
Патшалăх: Уйрăм: Витĕннĕ вăрăллă Класс: Пĕрчĕрĕклĕ Отряд: Пĕрчĕллисем Йыш: Вĕçкĕн йышшисем Ăрат: тулă Тĕс: Пăри
Латинла çырни
Triticum dicoccum Шаблон:Ботаниксем
[{{fullurl:wikispecies:{{{wikispecies}}}|uselang=cv}} Викитĕссенчи систематика] Ӳкерчĕксем ITIS 522944 NCBI 85692

Пăри (Triticum dicoccum)— пĕр çул ӳсекен курăк, тулă ăраченчи хӑй тӗллӗн ӳсекен биологи тĕсĕ.

Тачă тăвăр хуçăнакан пучахĕсем вăрăм хылчăклă. Пучахĕсем нумайрах чухне пилĕк чечеклĕ. Шăрăха чăтать, вутпуççи тата ҫулҫӑ янкарӗпе сахал чирлет, тӳнмест.

Пĕр пĕрчĕллĕ пăрипе Triticum Triticum boeoticum пĕрле неолит вăхатĕнче культурăна кĕртнĕ. Хăшпĕр хыпарсемпе пĕр пĕрчĕлле пăри (п.т.3500 ç. акма тытăннă).

Çĕнĕрех тĕпчевсем пăрине тискер пăрин тăхăме тесе пăхса ун пулса кайнине акалрах тесе калаççĕ (7000 çул каярах).

Мезолитпа — неолит тапхарĕсенче пари Кивĕ Тĕнчере пуранакансен тĕп апачĕсенчен пĕри пулнă. Унтан селекципе хытă тулă туса кăларнă. .Пирĕн тапхăр пуçламăшĕнче ытти Тула культурисем ăна хĕссе хăварнă .

Хальхи вăхăтра сайра выранта ÿстереççĕ. Тулăн çĕне сорчĕсене тума усă кураççĕ.. Вăтаçĕр регионĕнче тĕл пулать, Атăлçи тăрахĕнче, сăмахран Тутарстанта, Пенза облаçĕнче, Чăваш Енре, тата Арамаçи Лешьенче. Тырринчен çăнăх, кĕрпе тăваççĕ, вылăха çитереççĕ.

Синонимсем

• Triticum aestivum subsp. dicoccum (Schrank) Thell.
• Triticum aestivum var. dicoccum (Schrank) L.H.Bailey

Вуламалли

• Куданова З.М. Определитель высших растений Чувашской АССР. — Шупашкар: Чуваш. кн.изд-во, 1965.

• Ростовцев С. И., Эммер // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
• Двузернянка // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.